© 2024 SURF
Dagelijks spannen zorgverleners zich in om de kwaliteit van leven van 13.000 mensen met een ernstige meervoudige beperking (EMB) te optimaliseren. En daar komt nog best wat bij kijken. Mensen met EMB hebben een ontwikkelingsleeftijd van twee jaar of minder en communicatie kan heel ingewikkeld zijn. Zo verloopt deze vooral via lichaamstaal. Dit maakt het lastig om hun behoeften en mogelijkheden ten alle tijden te begrijpen.
Zorgverleners zien dat zorgtechnologie mensen met EMB kan helpen bij communicatie, plezier maken of het bieden van structuur, maar zij worstelen met de inzet hiervan. Het vertalen van de niet altijd duidelijke behoeften naar een geschikte technologische oplossing is namelijk complex. Hierdoor belandt zorgtechnologie nogal eens ongebruikt in een kast. Een gemiste kans. De waardevolle kennis van verwanten over de behoeften en mogelijkheden van een persoon met EMB kunnen helpen, maar hier wordt amper gebruik van gemaakt. Dit is opmerkelijk, want samenwerking met verwanten is de afgelopen jaren alleen maar urgenter geworden door krapte op de arbeidsmarkt.
Met dit project bieden wij een helpende hand aan zorgverleners in de vorm van een methodiek, welke fysiek en digitaal beschikbaar is als werkboekje. Het helpt zorgverleners om technologie betekenisvol in te zetten én om optimaal samen te werken met verwanten. De methode bestaat uit vijf concrete stappen waarmee het maximale uit zorgtechnologie wordt gehaald en zorgtechnologie een vaste plek krijgt in het leven van iemand met EMB. Iedere stap is op basis van co-design ontwikkeld met begeleiders, verwanten, cliënten, zorginstellingen, fabrikanten en belangenorganisaties. Hierdoor sluit de methode optimaal aan bij de praktijk en wordt de kans op succes vergroot. Deelnemers zijn zeer te spreken over het eindresultaat. Volgens hen draagt Helpende Hand bij aan een verbeterde kwaliteit van bestaan, meer werkplezier, een betere samenwerking en waardevolle inzichten voor bedrijven. Verschillende deelnemers noemen de methodiek ‘een uitvinding’.
In dit project ontwikkelen we de Helpende Hand methode. Deze methode helpt professionals in zorg en welzijn en hun organisaties om technologie betekenisvol in te zetten voor mensen met een ernstige meervoudige beperking door gebruik te maken van ervaringskennis van het informele netwerk. Dit project sluit aan bij de landelijke ontwikkeling om het informele netwerk – familie, naasten en vrijwilligers – meer bij de zorg en ondersteuning te betrekken. De ervaringskennis van het informele netwerk is belangrijk in het contact met professionele hulpverleners; het heeft een positief effect op de tevredenheid en mate van activering van de cliënten. Professionals zoeken hierbij naar mogelijkheden om de samenwerking te versterken. Daarbij wordt steeds vaker geëxperimenteerd met ondersteunende technologie. Professionals, cliënten en hun netwerk vinden het lastig om de zorgbehoefte te vertalen in een geschikte, persoonlijke technologische oplossing. Goede samenwerking en communicatie tussen formele zorg, informele zorg, beleidsmakers en aanbieders van technologie zijn nodig om duurzaam gebruik te kunnen maken van ervaringskennis in de zorg en begeleiding. Via zes co-design case studies ontwikkelen we de Helpende Hand methodiek. Deze methodiek voorziet in de behoefte van alle betrokken stakeholders om de beschikbare technologie persoonlijker te maken en die tevens aansluit bij de capaciteiten en persoonlijke doelen van de cliënt. Daarnaast ontwikkelen we een maatschappelijke businesscase waarin de maatschappelijke waarden en lasten van de Helpende Hand methode voor alle stakeholders in kaart worden gebracht en hoe de methode duurzaam verankerd kan worden in de betrokken organisaties. De kennis uit dit project levert waardevolle input voor toekomstbestendige beroepsprofielen voor professionals werkzaam in zorg en welzijn, die zich steeds nadrukkelijker richten op de afstemming tussen formele en informele ondersteuning.