Monitoring van trainingseffecten met genexpressiepatronen

Het onderzoek “Monitoring van trainingseffecten met genexpressiepatronen” heeft als doel een oplossing voor de sportwereld aan te dragen om de effecten van trainingsprogramma’s objectief vast te stellen. Trainingsprogramma’s worden steeds veeleisender, waardoor sporters meer risico op blessures en overtraindheid lopen. Trainers en coaches vragen daarom om nieuwe methoden om het trainingsproces beter te begrijpen, te volgen en op termijn beter te kunnen sturen. Op dit moment hebben trainers en coaches geen inzicht in de aanpassingen van de activiteit van genen, die bij sporters tot prestatieverbeteringen leiden. In dit project is onderzocht of die veranderingen zichtbaar zijn in RNA-profielen uit bloed van recreatief getrainde wielrenners afgenomen rond prestatietesten, zoals weergegeven in onderstaande figuur. Proefpersonen werden na een succesvolle maximale inspanningstest geïncludeerd en volgden proefpersonen een training van 3 maanden, waarbij iedere maand een prestatietest werd afgenomen. Afname van bloedmonsters vond plaats voor iedere test, na 45 minuten fietsen op 60% maximaal vermogen, na een 15 minuten tijdrit en na 24 uur herstel.

Sporters streven samen met hun trainers en coaches naar de beste prestaties. In de (top)sport is er vaak een klein verschil tussen winst en verlies. Optimale afstemming van trainingen op de individuele sporter vergroot de kans op winst. Objectieve vaststelling van trainingseffecten is daarvoor van groot belang. Hiervoor is een gepersonaliseerde monitoring onmisbaar. Sporters veranderen door training de expressiepatronen van hun genen, waardoor ze zich kunnen aanpassen aan de inspanningen voor hun prestaties. Die persoonlijke veranderingen in genexpressie zijn zichtbaar in RNA-profielen. Deze worden al toegepast in de medische praktijk voor stratificatie en behandeling op maat én meting van individuele behandelingsresponsen. Deze innovatieve technologie biedt de sportwereld kansen voor betere gepersonaliseerde monitoring van trainingseffecten.

De hoofdvraag van dit project is:
Hoe kan genexpressie-analyse betrouwbaar en zonder grote belasting voor sporters worden toegepast voor de monitoring van trainingseffecten?

Dit project richt zich op het demonstreren van het nut van RNA-profielen voor individuele monitoring en het verder ontwikkelen van methoden, protocollen en tools voor gebruik in de sportpraktijk.

Het onderzoek bestaat uit vier onderdelen:

1. Voorbereidingsfase: ontwikkeling van beste logistiek en bemonstering in de praktijk.

2. Het opzetten van een referentiedatabase met inspanningsgegevens en genexpressiepatronen van sporters voor de interpretatie van veranderingen in individuele genexpressiepatronen door trainingseffecten.

3. Praktijkgericht onderzoek naar de relatie tussen specifieke training en veranderingen in genexpressiepatronen.

4. Onderzoek naar en ontwikkeling van een ?trainingsdashboard? voor presentatie van gegevens en betere communicatie tussen professionals en sporters.

De opgedane kennis wordt verwerkt in het onderwijs. In onze toekomstvisie zijn de verkregen kennis en resultaten ook relevant voor toepassing bij revalidatie en begeleiding van ouderen op maat.