De SP streeft naar een samenleving waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit centraal staan. Die waarden zijn afgeleid van de Idealen uit de Franse Revolutie. De WRR heeft ook een rapport gepubliceerd over de kernwaarden van de Rechtstaat en vertonen ook grote gelijkenis met de Verlichtingsidealen. Kernwaarden kunnen echter botsen en dus hebben we een visie nodig van maatschappelijke driegeleding.
DOCUMENT
Samenvatting: Dit rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek naar de onderscheidendheid van kernwaarden van zorgorganisaties.Door middel van een vragenlijst die eind 2011 is ingevuld door 161 zorginstellingen uit diverse zorgsectoren is inzicht verkregen in welke kernwaarden zorginstellingen zelf wensen uit te dragen. De opgegeven waarden zijn gekoppeld aan het door Kostelijk ontwikkelde Waardenkompas: een overzicht van 11 hoofddimensies waarlangs ondernemingen waarden formuleren. Uit deze koppeling blijkt dat twee hoofddimensies dominant terugkomen in de gekozen zorgwaarden: ‘zorg voor elkaar’ en ‘professionaliteit ‘. Deze worden door respectievelijk 70 en 60% van de zorgorganisaties gekozen. Dit betekent dat er gemiddeld genomen weinig onderscheid is in de waarden die zorginstellingen willen uitdragen. Tevens blijkt uit het Waardenkompas dat deze twee specifieke dimensies onderling weinig consistent zijn: ze zijn in de ogen van stakeholders lastig te combineren en dragen daarmee niet bij aan een heldere positionering. Zorgorganisaties zouden zich meer als onderscheidend merk moeten neerzetten teneinde in de dynamiek van de huidige zorgmarkt, goede relaties met stakeholders te kunnen opbouwen. Het in dit rapport gepresenteerde Zorgwaardenkompas kan behulpzaam zijn in het kiezen van onderscheidende merkwaarden.
MULTIFILE
Dit rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek naar de onderscheidendheid van kernwaarden van zorgorganisaties.Door middel van een vragenlijst die eind 2011 is ingevuld door 161 zorginstellingen uit diverse zorgsectoren is inzicht verkregen nb in welke kernwaarden zorginstellingen zelf wensen uit te dragen. De opgegeven waarden zijn gekoppeld aan het door Kostelijk ontwikkelde Waardenkompas: een overzicht van 11 hoofddimensies waarlangs ondernemingen waarden formuleren. Uit deze koppeling blijkt dat twee hoofddimensies dominant terugkomen in de gekozen zorgwaarden: ‘zorg voor elkaar’ en ‘professionaliteit ‘. Deze worden door respectievelijk 70 en 60% van de zorgorganisaties gekozen. Dit betekent dat er gemiddeld genomen weinig onderscheid is in de waarden die zorginstellingen willen uitdragen. Tevens blijkt uit het Waardenkompas dat deze twee specifieke dimensies onderling weinig consistent zijn: ze zijn in de ogen van stakeholders lastig te combineren en dragen daarmee niet bij aan een heldere positionering.Zorgorganisaties zouden zich meer als onderscheidend merk moeten neerzettenteneinde in de dynamiek van de huidige zorgmarkt, goede relaties met stakeholders te kunnen opbouwen. Het in dit rapport gepresenteerde Zorgwaardenkompas kan behulpzaam zijn in het kiezen van onderscheidende merkwaarden.
MULTIFILE
Fietsen in Nederland creëren een afvalprobleem. Zo zijn weesfietsen een voorbeeld van hoe een fietsrijke samenleving geen duurzaam transportsysteem garandeert. Twintig procent van de Nederlandse openbare fietsenstallingen staan vol met weesfietsen (WMD, 2008). Het tijdig en adequaat onderhouden en repareren van de spullen die wij gebruiken, dus ook fietsen, kan helpen om tot minder afval te komen (Ackerman, Mugge and Schoormans, 2018). Reparatie- en onderhoudswerkzaamheden zijn echter niet altijd haalbaar voor alle gebruikers (Makatsoris et al., 2017; Bakker et al., 2023). Het Bike Kitchen (BK) concept is een wereldwijd fenomeen met als kernwaarden het beschikbaar maken van fietsreparatie voor alle mensen (Valentini en Butler, 2023; Batterbury & Dant, 2019; Batterbury & Manga, 2022; Bradley, 2018). Hoewel de uitvoering van verschillende BK’s anders is, heeft het concept als primaire doel gebruikers professioneel te ondersteunen bij het (leren van) repareren en onderhouden van hun eigen fiets om zo de levensduur van de fiets te verlengen. Tijdens dit KIEM-project onderzoeken ontwerpend onderzoekers samen met service designers, sociaal ondernemers en ROC Midden Nederland hoe een BK als Living Lab bij kan dragen aan het (leren over) verminderen van de milieu-impact uit materiaalgebruik. Vanuit eerder opgedane inzichten uit de literatuur en bij de BK Amsterdam, worden twee BK’s ontworpen en geoperationaliseerd, gericht op specifieke plaatsen (Utrecht Science Park en woonwijk Overvecht) en twee specifieke doelgroepen (studenten en wijkbewoners). Door middel van observaties, interviews en focusgroepen zoomen we in op achterliggende waarden en competenties met betrekking tot materialen- en productgebruik en zoomen we uit op de invloed op de samenleving. Zo leren we hoe het BK concept direct invloed kan hebben op milieu-impact en indirect op andere initiatieven en/of maatschappelijke ontwikkelingen en zo bij kan dragen als ‘agent of change’ richting een duurzame samenleving (Valentini en Butler, 2023).
Driestar hogeschool (met opleidingen in het educatieve en pedagogische domein) maakt samen met Driestar onderwijsadvies deel uit van Driestar educatief. Het praktijkgerichte onderzoek wordt uitgevoerd door het onderzoekscentrum, dat zich ontwikkelde tot een stevige, onderscheiden organisatie-eenheid. De visitatie die in 2019 plaatsvond, resulteerde in een positieve beoordeling. In het visitatierapport (Hobéon, 2019) werden aanbevelingen gedaan voor doorontwikkeling van het onderzoekscentrum middels versterking van a) de inbedding van het onderzoekscentrum in de organisatie, b) de doorwerking van de opbrengsten in de verschillende afdelingen en c) de onderzoeksbekwaamheid van de docenten en onderzoekers. Deze aanbevelingen passen bij de ambitie van Driestar educatief om de onderzoeksfunctie niet uitsluitend bij het onderzoekscentrum te beleggen, maar deze ook stimulerend te laten zijn bij de rol van onderzoek in andere afdelingen. De visitatie heeft geleid tot een plan om onderzoek, ontwikkeling en innovatie (OO&I) meer op elkaar te betrekken en een centrale plaats in de organisatie te geven. Begin 2020 is gestart met de uitvoering van dat plan, echter door de coronacrisis is de realisatie hiervan opgeschort. Een nieuwe impuls is nodig om dit plan weer in beweging te zetten. Deze Impuls-subsidieaanvraag heeft de naam ‘Verbinden van onderzoek, ontwikkeling en innovatie’ gekregen. In dit project wordt een heuristisch denk- en handelingsmodel ontworpen, uitgeprobeerd en bijgesteld. Dit OO&I-model gaat gebruikt worden om onderzoek een vaste plek te geven in ontwikkel- en innovatieprocessen binnen Driestar educatief. Daarmee wordt een onderzoekende houding van docenten en onderwijsadviseurs bevorderd. De onderzoeksfunctie wordt op die manier uitgebreid naar andere afdelingen en draagt steviger bij aan de missie van de organisatie en de professionaliteit van de medewerkers. Dit sluit aan bij het binnen Driestar educatief door de coronacrisis op gang gebrachte WHY-project, waarin bezinning plaatsvindt op de missie van Driestar educatief en de betekenis daarvan voor het geheel van de organisatie.
De Nederlandse geboortezorg kent structurele capaciteitsproblemen, voornamelijk door personeelsgebrek in de ziekenhuizen. Dit leidt tot tijdelijke opnamestops op verloskundeafdelingen van uren tot dagen. Daarnaast is er in toenemende mate concentratie van zorg, waarbij verloskundeafdelingen permanent sluiten. Vrouwen kunnen hierdoor niet altijd binnen de eigen regio bevallen en aanrijtijden naar ziekenhuizen nemen toe. Wanneer een verloskundige voor een poliklinische bevalling naar een ziekenhuis buiten de regio moet, komt de zorg voor de overige cliënten in de praktijk in het gedrang. Dit heeft effecten op veiligheid van zorg, ervaringen van cliënten en op (werk)tevredenheid van verloskundigen. Verloskundigen worden geconfronteerd met gevolgen en oplossingen waar zij onvoldoende grip op hebben. Zij willen meer regie kunnen voeren over de inrichting van zorg die aansluit bij hun kernwaarden en die van cliënten, met behoud van kwaliteit van zorg. Samen met verloskundigen kwamen we tot de onderzoeksvraag: Op welke manieren kunnen eerstelijns verloskundigen eigen regie nemen in de regionale organisatie van hun zorg – in lijn met hun beroepsidentiteit - om nadelige gevolgen van concentratie van zorg en opnamestops te beheersen? Door participatief actieonderzoek werken we binnen dit project aan het identificeren en vormgeven van passende regionale samenwerkingsvormen, die bijdragen aan de toegankelijkheid van de geboortezorg in de regio en met voldoende draagvlak voor implementatie. Dit doen we door 1) een gedragen collectieve beroepsidentiteit binnen de regio te ontwikkelen met een herijking van kritisch kernwaarden. Dit vormt input voor 2) de ontwikkeling van een predictiemodel dat effecten op capaciteit voorspelt. Verloskundigen krijgen hiermee een instrument in handen waarmee zij onderbouwd invloed uit kunnen oefenen op de organisatie van de geboortezorg, ter voorkoming van negatieve effecten van opnamestops en concentratie van zorg. Doel is toegankelijke, kwalitatief goede en duurzame verloskundige zorg te realiseren met samenwerkingsvormen die aansluiten bij kernwaarden van cliënten en verloskundigen.
