Deze tekst beschrijft de groeiende bezorgdheid over de territoriale segregatie in Nederland en het beleidsdenken over hoe dit te voorkomen.
Wat vinden inwoners van Eindhoven nu echt belangrijk in hun wijk? Om deze vraag te beantwoorden startte onderzoeker Niels van Maaren samen met collega's en studenten een klein jaar geleden het project ‘Frietje met onderzoek’ en ging hij in gesprek met Eindhovenaren in de snackbar.
LINK
In 2022 hebben wij de relaties tussen de wijkprofessionals, de bewoners en de gemeente Amstelveen onderzocht. Dit onderzoek is gedaan door het houden van interviews met de verschillende partijen, dialooggesprekken en uiteindelijk is er een ontwerpbijeenkomst georganiseerd om te komen tot concrete oplossingen.Aanleiding waren signalen over afstemmingsvraagstukken tussen actieve bewoners, wijkprofessionals en de gemeente. Uit het onderzoek kwamen drie centrale fricties naar voren: (1) de verschillende invulling van bewoners en professionals aan de notie van lokale participatie; (2) de spanning tussen de nagestreefde bestuurlijke transparantie rondom wijkontwikkeling en de door bewoners ervaren transparantie; en (3) tussen gemeente en professionals speelt een verschil in opvatting over wat goed werk is en wat ervoor nodig is om dat te realiseren.Op basis van deze inzichten is een ontwerpproces opgezet vanuit Design Thinking Principes. Daaruit kwam het ontwerp van de huiskamerdialoog waarin op laagdrempelige manier alledaagse spanningen in de samenwerking kunnen worden geagendeerd en verkend. Op dit moment evalueren wij samen met professionals en bewoners de opbrengst van die huiskamerdialogen, en verkennen de voorwaarden waaronder wijkprofessionals dit ontwerp op een duurzame manier in de Amstelveense buurten kunnen inzetten.
De coöperatieve vereniging Woldwijk (hierna CV Woldwijk) ontwikkelt sinds 2016 een gebied van circa 40 hectare aan de noordoostkant van het dorp Ten Boer. Op een terrein met een (vooralsnog) agrarische bestemming zijn sindsdien tijdelijke woningen en een gemeenschapshuis (in totaal ruim 4 hectare), een gemeenschappelijke moestuin (0,6 hectare) en wisselwoningen gebouwd. Daarnaast worden er plannen gemaakt voor de ontwikkeling van een op het terrein gelegen monumentale boerderij en het deels inrichten van enkele akkers voor experimentele strokenlandbouw. De CV Woldwijk heeft een vergunning om het reeds bebouwde terrein tot 2027 te gebruiken, dit in afwachting van een definitieve herbestemming. De gemeente Groningen, waartoe Ten Boer sinds 2019 behoort, is leidend in de vormgeving van de definitieve herbestemming. Momenteel is het traject om tot een dorpsvisieplan te komen in ontwikkeling. De CV Woldwijk wil een vervolgstap in de professionalisering van haar organisatie en in de gebiedsontwikkeling van Woldwijk maken en heeft daarom het lectoraat Leefomgeving in Transitie gevraagd onderzoek te verrichten naar onderwerpen die bij kunnen dragen aan de opschaalbaarheid (en daarmee input leveren voor een toetsing naar haalbaarheid en het creëren van draagvlak) van haar duurzame plannen en zo “een substantiële bijdrage te leveren aan de wijkontwikkeling die hier ongetwijfeld plaats gaat vinden” (bron: document Werksessie Fieldlab Woldwijk, dd. 12/09/22). De mogelijke onderzoeksthema’s waaraan het initiatief Woldwijk raakt zijn divers en op verschillende schaalniveaus onder te verdelen: Op objectniveau (woningen, gemeenschapshuis en hoeve): bijvoorbeeld op het vlak van experimenten met circulaire bouwmethodieken tot biobased bouwen en van duurzame (monumentale) herbestemming tot tijdelijke en verplaatsbare bouwwerken. Op buurtniveau (omvattend Landjegoed, Tiny Houses Woldwijk en Staatjevrij): bijvoorbeeld van het (bottom-up) ontwikkelproces, tot de formelere aspecten met betrekking tot de vergunningverlening en van de leefbaarheidsontwikkeling tot en met de lokale gemeenschapsvorming. En op wijkniveau: bijvoorbeeld de betekenis van Woldwijk voor het dorp Ten Boer; zowel met betrekking tot leefbaarheidsontwikkeling en waardeontwikkeling.
