De personeelspsychologie richt zich op het voorspellen van situationeel bepaalde
succescriteria voor specifieke functies, maar wordt daarin beperkt door de relatief
lage validiteit van traditionele persoonlijkheidsvragenlijsten. Gedrag varieert over
situaties heen en traditionele persoonlijkheidsvragenlijsten trachten deze verschillen
uit te middelen. Omdat een praktische oplossing voor de situationele kant van
dit validiteitsprobleem nog ontbreekt, presenteert deze studie het concept ‘ecologische
persoonlijkheidsschalen’. Ecologische persoonlijkheidsschalen zijn gecontextualiseerde
schalen met een hoge ecologische validiteit. Ecologische validiteit verwijst
hier naar de mate waarin de testresultaten een goede voorspeller zijn voor
gedrag in een specifieke context of situatie. Ter illustratie wordt de ontwikkeling
van een ecologische consciëntieusheidschaal voor promovendi besproken. Deze
schaal blijkt significant gerelateerd aan promotiesucces en heeft incrementele validiteit
ten opzichte van de traditionele Big Five schalen. De bevindingen tonen dat
een ecologische aanpak kan bijdragen aan het verder verbeteren van de criteriumvaliditeit
van persoonlijkheidsvragenlijsten.