© 2024 SURF
Steeds meer bedrijven kiezen voor een maatschappelijke purpose en streven naar meervoudige waardecreatie. Echter zonder een passende eigendomstructuur bestaat het risico dat dit opgeofferd wordt ten behoeve van winst. Een potentiëel beschermingsmechanisme kan geboden worden door een eigendomstructuur waarbij de zeggenschap niet in handen is van externe investeerders, zoals bij coöperaties en steward-owned bedrijven. Daarom hebben we onderzocht hoe coöperaties en steward-owned bedrijven met een maatschappelijke purpose post-groei waarde creëren in Nederland. Dit hebben we in samenwerking met onze partners: Wageningen University & Research, Nationale Cooperatieve Raad, We Are Stewards, Bord&Stift and Economy for the Common Good (ECG) gedaan.
In totaal zijn er zes case-studies gemaakt. Om te bepalen wat post-groei waardecreatie is in een bedrijfscontext hebben we gebruik gemaakt van de Common Good Matrix van ECG. Op basis van deze matrix zijn de interviewvragen opgesteld en hebben we deskresearch gedaan. Dit heeft 64 best-practices op het gebied van post-groei waardecreatie opgeleverd. Deze organisaties blijken dus goed in staat meervoudige waarde te creëren, zowel op ecologisch, sociaal als participatief vlak en voor verschillende stakeholders; te weten de maatschappij, medewerkers, leveranciers, klanten en eigenaren.
Deze voorbeelden kunnen door andere organisaties die graag meer willen bereiken op dit vlak als inspiratie dienen om daadwerkelijk stappen te zetten op weg naar een duurzamere en eerlijkere economie. We hebben hiervoor een workshop ontwikkeld die reeds is uitgevoerd en nog vaker gepland staat. Daarnaast worden de resultaten toegepast in het onderwijs om studenten voorbeelden te geven van waardecreatie die anders zijn dan puur financiële waarde en brengen we de eigendomsvormen in als alternatief voor de meer gestandaardiseerde vormen zoals BV’s en NV’s.
Om een nieuwe economie te realiseren die zowel aardse grenzen respecteert als voorziet in menselijke behoeftes, is nieuw ondernemerschap nodig. Huidige vormen van eigenaarschap belemmeren pionierende ondernemers. Nieuwe vormen van eigenaarschap kunnen deze ondernemers helpen. Steward-Ownership (SO) lijkt hiervoor geschikt en wint bovendien aan populariteit in Nederland. Uit onderzoek blijkt dat SOpositieve effecten heeft voor eigenaren en werknemers, het is echter nog niet bekend of SO ook daadwerkelijk helpt in het realiseren van de transitie naar een duurzame economie en wat de effecten zijn op andere stakeholders. Het doel van dit onderzoek is om uit te zoeken in welke mate en op welke manier bedrijven met SO een bedrage leveren aan de transitie naar de nieuwe economie. De onderzoeksvraag luidt: Welke inzichten levert het beschrijven en evalueren van de Common Good-thema’s bij een aantal SO-bedrijven op over de waarde van SO voor deze en andere MKB-bedrijven die overwegen om SO in te zetten als eigendomsvorm voor hun onderneming? We gebruiken daarvoor de Common Good Matrix (CGM),een gevalideerde methode om brede impact vast te stellen. In het onderzoek wordt samengewerkt met 3 MKB-praktijkpartners, te weten We are Stewards, Bord & Stift en NCR. Dit onderzoek is een verkennend onderzoek. Op basis van de uitkomsten zal een meerjarig onderzoeksproject worden opgesteld, om de betekenis van nieuwe vormen van eigenaarschap voor de nieuwe economie te onderzoeken.