Resultaten van het platform
Het belangrijkste resultaat is uiteraard de gecreëerde verbinding tussen de betrokken lectoren en het bereiken van een gedeelde programmering op het thema ‘energievoorziening in evenwicht’. Dit is verwoord in de LEVE-Onderzoeksagenda (https://specials.han.nl/sites/seece/actueel/documenten/LEVE-Onderzoeksagenda-2019.pdf). Deze visie wordt breed gedragen door niet alleen de betrokken lectoren, maar ook door de managers van de energie-topsectoren Wind-op-Zee, Systeemintegratie, Human Capital Agenda, en Nieuw Gas, én van de Centres of Expertise SEECE en EnTranCe. Deze agenda biedt houvast in het gezamenlijk komen tot impact t.a.v. de energietransitie door een Bottom-up approach (projectmatig vanuit huidige onderzoek), Top-down approach (programmamatig vanuit NWA en KIA Topsector Energie), en overkoepelende activiteiten (gericht op ‘fact finding’, publieke opinie, en Human Capital Agenda).
LEVE heeft uiteraard ook geleid tot grondig besef wat alle betrokken lectoraten elkaar te bieden heeft (o.a. qua regionaal publiek en privaat netwerk, en onderzoekscapaciteit) en tot laagdrempelig contact waardoor we met elkaar reeds tot samenwerking zijn gekomen in verscheidene onderzoeksvoorstellen (bijv. TKI Topsector Energie Urban Energy, SIA RAAK).
Het belang, de relevantie, en de urgentie van de LEVE-thematiek wordt onderschreven door de impact die we ‘naar buiten toe’ inmiddels heeft bewerkstelligd. Vanuit de Topsector Energie wordt veel waarde gehecht aan de input die LEVE heeft ingebracht in onder meer de MMIP-programmering. Daarnaast dragen we reeds bij aan maatschappelijke bewustwording met onze objectieve en robuuste toekomstvisie door onder andere publicaties in landelijke dag- en maandbladen (bijv. https://www.planet-cause.nl/energietransitie/krachtenbundeling-binnen-energietransitie/#) en onze website (http://specials.han.nl/sites/leve/). Tevens hebben we geïnvesteerd in het breder bekend worden bij, en verbinden met, overige partijen uit de kennis- en werkveldketen (middels o.a. Teachers Learning in Energy en onze bijdrage aan Energy Outlook Conferentie Topsector Energie op 6 juni 2019 waar wij onze agenda formeel hebben gepresenteerd, https://specials.han.nl/sites/seece/actueel/nieuws/leve-presenteert-onderzoe/index.xml). Dit verbinden met ‘de buitenwereld’ zal in het vervolg van LEVE nog meer aandacht krijgen.
Lessons learned voor het platform en voor de regeling in het algemeen
De lectoren hadden hun gezamenlijke ambitie op hoofdlijnen uiteraard reeds verwoord in de subsidieaanvraag, maar het komen tot een uniform gedragen visie en bijbehorende onderzoeksagenda vereiste meer tijd dan verwacht. Het was noodzakelijk om te investeren (o.a. door overlegsessies op ieders locatie) in:
- Het nader verkennen van elkaars lopende en voorgenomen onderzoeksprojecten en lange termijn onderzoeksstrategieën;
- Het inventariseren van de beschikbare onderzoeksfaciliteiten op elke hogeschool, en
- Het aan elkaar introduceren en verbinden van ieders netwerk (o.a. onderzoekers rondom de lectoren).
In de praktijk bleek dit het best te organiseren wanneer een werksessie werd gekoppeld aan een ander event bij een hogeschool (bijv. installatie lector of symposium) en/of in de sector (bijv. TKI-Energie).
Al gedurende het traject stelden we vast dat enkele lectoren inhoudelijk het voortouw moesten nemen en dat een specifiek aangestelde projectcoördinator (niet zijnde lector!) onontbeerlijk was om de kar te trekken (tevens wat betreft verslaglegging). Wij veronderstellen dat het verschil in capaciteit cq mankracht tussen lectoraten hierbij de voornaamste rol speelde. Dit is een aandachtspunt voor het vervolg van LEVE. De ‘grotere’ lectoraten kunnen hierin het voortouw nemen door minstens de kennisstroom van en naar de overige betrokkenen te bewaken.
Hoe ziet het platform zijn toekomst en welke ondersteuning kan Regieorgaan SIA daarbij leveren?
De lectoren ervaren meerwaarde aan de verbondenheid die het lectorenplatform biedt en willen deze samenwerking graag in de vorm van LEVE continueren. Met Hanzehogeschool als penvoerder zal daarom in het kader van de SIA platformregeling een aanvraag worden ingediend voor het tweede ophaalmoment op 24 september 2019. De belangrijkste elementen in deze vervolgaanvraag zullen zijn:
- effectueren van de onderzoekagenda zoals die reeds is opgesteld;
- verbreden en verdiepen van het netwerk (in zowel publieke als private kennis- als werkveldketen) met andere LEVE-gerelateerde lectoraten en middels afstemming/samenwerking met lectorenplatform Urban Energy, en
- doorbouwen aan onze positie als kennispartner binnen de energietransitie.
Kortom: de volgende fase van de afgelopen 2 jaar. De SIA-middelen willen we dan vooral aanwenden voor de coördinatie van het netwerk, uitingen, en het levend maken van de onderzoeksagenda.
Naast de ondersteunende middelen die SIA beschikbaar stelt voor deze netwerkactiviteiten (en uiteraard voor onderzoek) waarderen we de inzet van SIA bij het positioneren van UAS binnen NWO, NWA, TKI, en overige programma’s en agenda’s (o.a. MMIP). Wij vertrouwen erop dat SIA samen met ons deze activiteiten continueert, zodat wij gezamenlijk met de toegevoegde waarde van ons praktijkgericht onderzoek en onderwijs de maatschappij nog meer kunnen dienen.
Heel concreet zouden we over het volgende met SIA in gesprek willen gaan. De eerste fase van het lectorenplatform Energievoorziening in Evenwicht heeft al geresulteerd in nauwe verbondenheid tussen lectoren, en een geformuleerde visie en agenda t.a.v. onze rol in de enorme maatschappelijke uitdaging die de energietransitie met zich meebrengt. Om nog meer focus en massa te creëren, om samenwerkingsverbanden met onder meer (wellicht met name) Lectorenplatform Urban Energy structureel te verbinden, onze beschikbare onderzoekscapaciteit te concentreren, en zo de kwaliteit en impact van ons praktijkgericht onderzoek en onderwijs te versterken, willen wij graag met SIA verkennen of, en zo ja hoe, een SPRONG Energie programma tot de mogelijkheden behoort.
Begroting
Het realisatiepercentage t.o.v. de begroting ligt op ~115%. De grootste afwijking tussen realisatie en begroting (~+€22k in totale kosten) is mede ontstaan door additionele kosten in de afsluitende periode van het project door publicaties in landelijke media, en meer benodigde uren voor het op schrift stellen en laten drukken van de LEVE-onderzoeksagenda. Doordat we gedurende het traject meer tijd nodig hadden dan verwacht om tot een uniform gedragen visie en bijbehorende onderzoeksagenda te komen zijn meer uren gemaakt op projectcoördinatie, communicatie, en deelname aan diverse platformactiviteiten. Daarnaast zijn door onder andere verloop van medewerkers in de realisatie van het project enkele andere personen betrokken dan in de begroting waren opgegeven. De extra gemaakte kosten zijn uit eigen middelen betaald.
Als lectorenplatform “EnergieVoorziening in Evenwicht” stellen wij ons de missie om onderzoek te doen naar wat nodig is om bij de energievoorziening in 2030 evenwicht tussen vraag en aanbod van energie op alle tijdschalen te bewaken. Wij kiezen hierbij nadrukkelijk voor alle vormen van energie en beperken ons dus niet alleen tot elektrische energie. Bij tijdschalen denken wij aan de tijdschaal van dag tot maand.