Pijntherapie in de eerste lijn (PAIN)

In het RAAK project “PAIN” is eerst een analyse gemaakt van de beschreven competenties van twee internationale pijn fysiotherapie curricula (International Association for the Study of Pain, IASP en European Pain Federation, EFIC). Vervolgens is onderzocht wat belemmerende en faciliterende factoren van fysiotherapeuten zijn voor het evalueren en behandelen van patienten met (chronische) pijn vanuit een biopsychosociaal perspectief. Ook is gekeken welke ervaringen er zijn met het geven van scholing aan fysiotherapeuten gericht op het toepassen van het biopsychosociale model bij patienten met (chronische) pijn. Met deze inzichten zijn daarna samen met onderzoekers, eerstelijnsfysio-therapeuten, codesigners, onderwijskundigen en experts in (chronische) pijn principes ontwikkeld voor een scholing voor eerstelijns fysiotherapeuten. Uit deze principes is een scholing op maat ontwikkeld met een duur van ongeveer 3 maanden (3 8-urige lesdagen met 4 digitale contactmomenten, on-line lessen en een stage dag bij een collega) die gegeven is aan 15 eerstelijns fysiotherapeuten, met aandacht voor werkplek leren met boundary crossing tussen scholing en werkplek. Met behulp van specifieke voorbereidings- en verwerkingsopdrachten is de interactie tussen ervaringen uit de persoonlijke praktijkomgeving, ontwikkeldoelen, lesactiviteiten en andere leermiddelen, zoals kennisclips en artikelen gefaciliteerd. Na afloop van de scholing is zowel de haalbaarheid (feasibility) van de scholing in de dagelijkse praktijk geëvalueerd als de therapietrouw van alle deelnemende fysiotherapeuten dmv. interviews, patiënten feedback en vragenlijsten.
Sinds de voortgangsrapportage zijn zowel de feasibility als de therapietrouw van de therapeuten geëvalueerd.

Met de aangevraagde verlenging van het project hebben wij veel tijd kunnen besteden aan de disseminatie van de bevindingen: twee artikelen zijn geschreven en ingediend bij peer-reviewed tijdschriften. Een derde artikel is geschreven en bijna klaar om in te dienen. Op diverse congressen zijn posters gepresenteerd. Er is een praktijkgericht artikel geschreven over de didactische aspecten van het scholingsontwerp en evaluatie hiervan en gepubliceerd in een Nederlandstalig vakblad. Zowel binnen als buiten het onderwijsinstituut is opgedane kennis gedeeld.

Om inzicht te krijgen in de doorwerking en retentie is een steekproef van 7 deelnemers aan de scholing 2 jaar na het volgen hiervan nogmaals geïnterviewd. In deze laatste stap van de dataverzameling hebben nog twee masterstudenten deel kunnen nemen.

De zorg voor de 1.6 miljoen mensen met chronische musculoskeletale pijn in Nederland kan en moet beter. Hoewel fysio- en oefentherapeuten een belangrijke rol hebben in het herstel van mensen met chronische musculoskeletale pijn is de biomedische aanpak die veelal wordt gekozen niet in lijn met de nieuwste wetenschappelijke inzichten en praktijkrichtlijnen. Veel eerstelijns zorgverleners voelen zich op dit moment incompetent bij het integreren van biopsychosociale factoren in diagnostiek en behandeling bij deze patiëntengroep. Daarom is de vraag uit de beroepspraktijk: Hoe kunnen fysio- en oefentherapeuten in de eerste lijn beter in staat worden gesteld om mensen te herkennen die beperkt zijn door chronische pijn, een inschatting te maken van de complexiteit van de klachten, en te behandelen vanuit een biopsychosociale visie?
Het project is opgedeeld in drie fasen. Al eerste zullen bestaande eerstelijns biopsychosociale Beweegzorg interventies in kaart worden gebracht met behulp een scoping review. Het doel hiervan is om kennishiaten te identificeren, maar ook om een set van kennis en vaardigheden op te stellen die essentieel is voor een effectieve behandeling. De tweede fase zal bestaan uit het ontwikkelen van een compleet scholingsprogramma, inclusief ondersteunende materialen zoals richtlijnen, vragenlijsten, oefeningen en intervisie-structuren. Dit totaalpakket stelt fysiotherapeuten in staat om een state-of-the-art biopsychosociale interventie vorm te geven die aansluit op de specifieke hulpvraag en de persoonlijke context patiënten. In de derde fase zal deze aanpak worden getest in een feasibility studie, met als doel om inzicht te krijgen in de haalbaarheid van het scholingsprogramma en de biopsychosociaal georiënteerde interventies. Met behulp van dit project zal er een beweging worden gemaakt in de richting van eerstelijns Beweegzorg op maat, die inhoudelijk aansluit op de tweede- en derdelijns behandelprincipes. Daarnaast is het de ambitie van dit consortium om de inzichten uit dit project breed te verspreiden over aankomende en huidige zorgprofessionals.