© 2024 SURF
In een tijd waarin we als Nederland volop bezig zijn met de transitie naar een
meer biobased en circulaire economie heeft Saxion samen met ruim 20
partners gewerkt aan de toepassing van het biopolymeer Polypyrrool in de
bouw en gevels in het bijzonder. Het monomeer Pyrrool kan goed uit
reststromen biomassa worden gewonnen.
Vurenhout verrijkt met Polypyrrool blijkt een aantal verbeterde
houteigenschappen en -kenmerken te hebben. Er ontstaat een fraaie,
natuurlijke en matte zwarte kleur die heel divers oogt. Met name vanuit de
architectenwereld is daar heel positief op gereageerd. Met Polypyrrool verrijkt
vuren is behoorlijk kleurvast en minder vatbaar voor degradatie, waardoor het
ook in aanmerking komt voor buitentoepassingen zoals gevelbekleding. Ook
neemt het krimp- en zwelgedrag van vuren met ongeveer 20% af. Polypyrrool
kan brandvertragend werken, stroom geleiden en straling absorberen. In
combinatie met vurenhout zijn deze effecten nog gering; daarvoor is dus
verdere ontwikkeling nodig.
De manier hoe het Polypyrrool op hout wordt aangebracht is heel bepalend
gebleken voor de eigenschappen. Daaraan is in het RAAK-mkb project veel
tijd besteed. Inmiddels is de versie 'PPy 2.0' ontwikkeld, waarbij lijnolie als
drager voor (poly)pyrrool heel succesvol blijkt te zijn.
Textielen kunnen ook met Polypyrrool verrijkt worden. De elektrische geleiding
daarvan blijkt behoorlijk goed te zijn. De toepassing van 'smart texiles' voor
bijvoorbeeld afscherming (shielding) lijkt daarmee heel interessant. De
applicatie van (poly)pyrrool op textiel vraagt een verdere procestechnologische
ontwikkeling.
Het project is succesvol afgesloten met een demonstratiegevel van circa 30 m2
in Deventer, waar Polypyrrool vuren 2.0 toegepast is op een vol belaste gevel.
Met enkele partners uit het project wordt deze gevel de komende jaren
gemonitord. Tijdens de afsluitende bijeenkomst van het project zijn de
resultaten gepresenteerd aan circa 70 mkb-partners, bedrijven uit de
bouwkolom, collega's en bouwkundestudenten in een veelzijdig programma
nabij de demonstratiegevel in Deventer.
Met de bereikte resultaten ziet het perspectief voor Polypyrrool in de bouw er
goed uit. In de eerste helft van 2018 zullen de eerste Polypyrrool vuren 2.0
producten op de markt beschikbaar komen. Daarbij zijn verschillende MKB'ers
uit dit RAAK project betrokken. Ook voor textiel bestaat interesse om dit verder
op te pakken.
De bouw- en vastgoedmarkt is na de crisis noodgedwongen meer vraaggestuurd geworden. Architecten, bouwbedrijven
en projectontwikkelaars zijn daarom op zoek naar hoogwaardige oplossingen voor de realisatie van duurzame
gebouwen. Toeleverende mkb-bedrijven zien een toenemende behoefte aan biobased materialen met lagere milieuimpact
en extra functionaliteit, waaronder smart functions. Maar zij weten niet goed hoe ze dit moeten realiseren. Voor
deze bedrijven is de ontwikkeling van duurzame producten met meer toegevoegde waarde niet vrijblijvend. Door de
toenemende concurrentie vanuit lage loonlanden rondom bulkproducten en de toenemende regelgeving is een
dergelijke ontwikkeling noodzakelijk voor hun voortbestaan. Een groep van bedrijven is via TNO in aanraking gekomen
met polypyrrol, een biopolymeer met een aantal voor bouwproducten zeer interessante eigenschappen. Door biobased
dragermaterialen met milieuvriendelijke polypyrrol te behandelen ontstaan materialen met meerdere functies.
Doelstelling: Toeleverende mkb-bedrijven willen graag exploreren hoe zij met polypyrrol meer functies in duurzame
biomaterialen kunnen introduceren en daarmee nieuwe (smart) biobased materials & products kunnen leveren aan
architecten, bouwbedrijven en projectontwikkelaars. Architecten en projectontwikkelaars willen deze materialen en producten graag toepassen.
Betrokken mkb-bedrijven: toeleverende bedrijven (producenten en handelaren van additieven, grondstoffen en
halffabrikaten) en toepassende bedrijven (architecten, adviseurs, bouwbedrijven, projectontwikkelaars).
Resultaat van dit project: een overzicht van mogelijkheden voor het toevoegen van (smart) functions aan met
polypyrrol behandelde biobased materialen (hout, bamboe en biocomposieten). Relevante functies worden verder
verkend op hun potentie voor de bouw, zoals bijvoorbeeld de potentie van het licht elektrisch geleidend vermogen voor
vochtsensoring en stralingsabsorptie. Een deel van de functies wordt doorontwikkeld zodat zij gereed zijn voor
toepassing in bouwproducten (denk aan UV bescherming, schimmelwering, brandwerendheid). Deze worden getest in
proefopstellingen en een pilotgebouw. Mogelijke (technologische) drempels voor de toepassing worden zo veel mogelijk opgelost. Daarnaast worden nieuwe ketens van bedrijven gevormd om de nieuwe materialen en producten te realiseren.