© 2024 SURF
Pedagogisch medewerkers (pm-ers) op voorscholen zijn getraind in het ondersteunen van de ontwikkeling en opvoeding van jonge kinderen; echter, niet op het gebied van een gezonde leefstijl. Pm-ers ervaren handelingsverlegenheid omtrent de ondersteuning aan kinderen en hun ouders op dit vlak. Centrale vragen in dit project zijn: Wat heeft de pm-er nodig aan kennis, vaardigheden en houding om het handelingsrepertoire t.a.v. gezonde voeding en beweging aan alle kinderen van 2,5 tot 4 jaar en ouders met diverse sociaaleconomische en sociaal-culturele achtergronden te professionaliseren? Wat is het effect van het handelen van de pm-er op de gezonde (gewichts)ontwikkeling van het kind? Om deze vragen te beantwoorden is een interventie uitgevoerd bestaande uit de scholing Een Gezonde Start een scholing voor pm-ers vanuit de Aanpak Gezonde Kinderopvang (eengezondestart.nl), en het programma PLAYgrounds voor Peuters, een aangepaste versie van het effectief gebleken programma PLAYgrounds (playgrounds.nu). De interventie heeft op korte termijn de kennis van pm-ers over de Nederlandse Richtlijnen Goede Voeding vergroot; echter, dit was geen aanhoudend effect. Met betrekking tot de vaardigheden had de interventie een positief effect op de beweegpraktijken van de pm-ers (o.a. meer voorbeeldgedrag) maar niet op de voedingspraktijken. De interventie had ook een positief effect op de houding van de pm-ers t.a.v. hun eigen leefstijl en het geven van voorlichting over gezonde leefstijl aan kinderen en hun ouders op de voorschool. We zagen geen effect van de interventie op het vertrouwen van pm-ers in het ondersteunen van kinderen en hun ouders bij een gezonde leefstijl. Ook zagen we geen effect van de interventie op de bmi z-score van de kinderen. De kwaliteit van bewegen door de kinderen in de buitenruimte (meer activiteiten, meer verschillende grondvormen van bewegen en vaker een hogere intensiteit) is verbeterd op de locaties waar pm-ers getraind zijn met PLAYgrounds voor Peuters programma., Het programma resulteerde ook in een verandering van een inactieve naar een enthousiasmerende en/of actieve houding van de pm-ers in de buitentruimte.
In de voorschool worden pedagogisch medewerkers (PMers) steeds vaker geconfronteerd met overgewicht bij kinderen van 2,5 tot 4 jaar. De PMer is getraind in het ondersteunen van de ontwikkeling en opvoeding van het kind. PMers zijn niet opgeleid voor leefstijladvisering.
Ongezonde voeding en inactiviteit zijn de belangrijkste oorzaken van overgewicht. Overgewicht komt op jonge leeftijd al meer voor bij lagere sociaaleconomische en etnische groepen. De gezondheidsverschillen nemen hierdoor toe. PMers geven aan dat zij zich niet bekwaam voelen om verantwoordelijk te zijn voor de gezonde keuzes op de voorschool als ook in de advisering naar ouders toe.
De centrale vragen in dit project zijn: Wat heeft de PMer in de voorschool nodig in kennis, vaardigheden en attitude om het handelingsrepertoire tav leefstijladvisering aan alle kinderen van 2,5 tot 4 jaar en ouders met diverse sociaaleconomische en cultureel-etnische achtergronden te professionaliseren. Wat is het effect van het handelen van de PMer op de gezonde (gewichts)ontwikkeling van het kind?
Het onderzoek is een gerichte interventiestudie met voor- en nametingen bij PMers, kinderen en ouders. De interventie wordt bij een deel van de PMers uitgevoerd en vergeleken met een controlegroep. Bij kinderen worden fysieke- en gedragsmetingen uitgevoerd. Eindpunten zijn het vertrouwen in leefstijladvisering door PMers en ontwikkelingstrends in gewicht bij kinderen. Fases van het projectplan: I. nulmeting en interventie bij PMers; II. nulmeting bij kinderen en interventie door PMers; III. effectmeting interventie bij PMers en kinderen; IV. ontwikkeling competentieprofiel leefstijladvisering voor PMers.
Het PS@HW consortium olv de Hogeschool van Amsterdam, Impuls Kinderopvang, Brancheorganisatie Kinderopvang Amsterdam, Nederlands Jeugdinstituut, RIVM Centrum voor Gezond Leven, VU medisch centrum, HvA-Speerpunt Urban Vitality en Sarphati Amsterdam pakt dit op.
Dit project beoogt het ontwikkelen van de HBO competentie leefstijladvisering voor PMers van de voorscholen die kinderen bereiken met een achterstand, voor een gezonde (gewichts)ontwikkeling en het terugdringen van gezondheidsverschillen.