© 2024 SURF
Een belangrijk motto in de transitie naar een circulaire economie luidt: afval is grondstof. Het duidt op de doelstelling om een afgedankt materiaal maximaal te hergebruiken. Helaas is het lang niet altijd mogelijk om een reststroom zodanig te recyclen dat hij als nieuwe grondstof kan worden ingezet. Het materiaal is bijvoorbeeld te vervuild of het is vermengd met andere materialen. Aan de andere kant kan een reststroom ook interessante eigenschappen hebben waarvan je gebruik kunt maken. Denk aan een bijzondere herkomst, een mooi uiterlijk of een interessante functionele eigenschap.
Bij de Hogeschool van Amsterdam onderzoeken we voor verschillende reststromen of er nog een tweede leven mogelijk is. Een voorbeeld van zo’n reststroom is niet-herbruikbaar textiel, dat niet goed te recyclen is en nu vaak terechtkomt in isolatiemateriaal, paardendekens of de verbrandingsoven. Tijdens het voorgaande project, RECURF, ontdekten we dat het combineren van textiele reststromen met biobased plastics een interessante biocomposiet oplevert die eigenschappen blijkt te hebben waarmee mooie en kansrijke producten kunnen worden gemaakt. Met RECURF-UP! heeft het projectteam van onderzoekers, docenten, studenten en kennis- en bedrijfspartners uit de gehele waardeketen een volgende stap gezet. Door efficiënte (digitale) productietechnieken in te zetten, slimme en mooie ontwerpen te maken, na te denken over milieu-impact en circulaire businesscases te ontwikkelen, laten we zien hoe we daadwerkelijk tot opschaalbare circulaire toepassingen kunnen komen. Het resultaat daarvan is gepresenteerd in de eindpublicatie RECURF-UP!. Een aantal van de projectpartners zijn al volop bezig eigen RECURF-producten te ontwikkelen en op de markt te brengen. Ontwerpers, architecten, producenten en beleidsmakers kunnen met de resultaten van dit project aan de slag gaan om zo bij te dragen aan de transitie naar een circulaire economie.
In de samenleving is sprake van toenemende aandacht voor de circulaire economie. Inzet is Nederland afvalloos in 2050. Biobased materialen zijn in opkomst, recycling en upcycling staan in de belangstelling, nieuwe businessmodellen rond afvalhergebruik en waardecreatie worden ontwikkeld. Digitale productietechnieken zoals 3D-printing, robot-aangedreven bewerkingen en lasersnijden komen beschikbaar en bieden kansen voor nieuwe toepassingen en werkgelegenheid.
De Hogeschool van Amsterdam werkt al enige jaren aan kennisontwikkeling omtrent bioplastics en bio-composieten waarin textielvezels hergebruikt worden. In de afgelopen twee jaar is in het RAAK-mkb RECURF project gewerkt aan het onderzoeken van diverse materiaalcombinaties, waarbij textiele restvezels van drie bedrijven (Sympany, Starbucks en Ahrend) gecombineerd zijn met verschillende bioplastics, en toepassingsmogelijkheden zijn verkend.
Uit dat onderzoek blijkt dat er specifieke kansen liggen voor het ontwikkelen van plaat- en schaalvormige interieur toepassingen. Denk aan wandpanelen van denim, cafétafels van jute en geluiddempende panelen. RECURF-UP! verkent deze kansen voor het ontwikkelen en verdiepen van kennis over circulaire bio-composieten en de inzet van digitale productietechnieken. De kennis wordt ontwikkeld, aan de hand van vier casestudies die worden uitgevoerd met MKB-bedrijven uit de gehele keten.
Het onderzoek richt zich op concrete materiaaleigenschappen, op het daadwerkelijk circulair maken van de ketens van vezel tot eindproduct en op het gebruiken van digitale productietechnieken. Het onderzoek kijkt niet alleen naar technische aspecten, maar ook naar de belevingswaarde. Eerder onderzoek laat zien dat er op dit gebied goede kansen liggen voor bio-composieten met textiel.
RECURF-UP! is een samenwerking van HvA, Saxion, vezelleveranciers en mkb-bedrijven uit het RECURF project met nieuwe kennispartijen Avans en HZ (Centre of Expertise Biobased Economy) en een aantal nieuwe mkb-ondernemingen die kennisvragen hebben op het gebied van circulaire bio-composieten en digitaal produceren. Via brancheorganisaties Modint, NRK en FME komt de kennis uit het project, breed beschikbaar voor bedrijven in de sectoren textiel, kunststof en digitaal produceren.