Het SamenMarkt project heeft tot doel de handelspraktijk in de tomatenketen te onderzoeken om hulpmiddelen te ontwikkelen die de transitie van het oude systeem naar een digitale handelsomgeving te kunnen bevorderen. Iedereen in deze sector is ervan overtuigd dat de transitie naar een digitaal handelskanaal gaat plaatsvinden, maar niemand heeft zicht op hoe dit er uit gaat zien en weet daarom niet welke strategie gaat bijdragen aan een vlekkeloze overgang. Nederland is wereldwijd de grootste exporteur van tomaten, maar het grootste deel van de handel gebeurt nog steeds op klassieke wijze via de telefoon en de fax. Wij hebben een spel gemaakt om de impliciete strategieën van de handelaren boven tafel te krijgen. Met deze strategieen hebben we een simulatie gebouwd, op basis van ‘agents’. Met deze simulatie is het mogelijk om te inventariseren hoe verschillende marktsystemen uitwerken op de prijsontwikkeling en de concurrentiepositie. Het spel kan gebruikt worden om aankomende handelaren en studenten op te leiden voor de huidige handelssituatie, kleine foutjes kunnen daar al gauw tonnen kosten. De simulatie geeft aan dat een digitaal system aanleiding geeft tot een minimum aan emotie-gedreven handel in de keten, wat leidt tot minder verspilling en een grotere klant tevredenheid.
Momenteel kan 50% van de Nederlandse glasgroentebedrijven niet aan de betalingsverplichtingen voldoen en heeft nog eens 15% geen geld om in het bedrijf te investeren. Als de sector niet verandert, komt ook de laatste 35% in de problemen. Glastuinbouwers hebben de concrete vraag hoe zij hun marges kunnen vergroten en hoe zij tot een rendabele business case kunnen komen.
Een belangrijke oorzaak lijkt de huidige marktstructuur te zijn, waarin er geen sprake is van een transparant proces van prijsvorming tussen de vraag van consumenten en retail en het aanbod van glastuinbouwers. Gevolg is dat de glastuinbouwers te weinig verdienen en de consument lang niet altijd de gewenste kwaliteit krijgt.
In dit project wordt door Hogeschool Inholland samen met glastuinbouwers, ketenpartijen en kennisinstellingen TU Delft en LEI Wageningen UR, een innovatieve marktsimulatie ontwikkeld op basis van agent technologie. De te ontwikkelen simulatie biedt telers en ketenpartijen een ?veilige? omgeving om te ?experimenteren?. Met de simulatie wordt onderzoek verricht naar markt functioneren en de mogelijkheden voor verbetering van de business cases van glastuinbouwers door producten op een meer onderscheidende wijze tegen een goede marge in de markt te zetten.
Het onderzoek leidt tot nieuwe kennis over a) het functioneren van de huidige, niet-transparante, markt in de glastuinbouw; b) mogelijkheden om met nieuwe marktmechanismes en ketensamenwerkingen, business cases van MKB glastuinbouwers te verbeteren en c) de mogelijkheden om met agent technologie een complexe markt te modelleren. Daarnaast is de simulatie ? bij gebleken succes ? meteen de opstap voor een mogelijke nieuw grootschalig marktmechanisme voor de glastuinbouwsector, zoals gedistribueerde ?digitale veiling(en)?.