Schoon water door duurzaam bodembeheer

In de landbouw worden herbiciden, insecticiden en fungiciden gebruikt voor gewasbescherming. Restanten van deze gewasbeschermingsmiddelen bereiken via afspoeling en uitspoeling het oppervlaktewater en het grondwater, en kunnen daar een bedreiging vormen voor het ecosysteem en voor drinkwaterbronnen. Organische stof in de bodem kan, naast het bevorderen van de bodemstructuur en waterretentie, de perceelsemissie van gewasbeschermingsmiddelen tegengaan via stimulering van adsorptie en biodegradatie. Organische stofbeheer lijkt mede daarom een sleutelfactor om de perceelsemissie van gewasbeschermingsmiddelen naar grond- en oppervlaktewater te verlagen. Waterschappen, drinkwaterbedrijven en landbouworganisaties willen weten hoe dit bodembeheer, gericht op verlaging van perceelsemissie van gewasbeschermingsmiddelen door organische stof, in praktijk kan worden gebracht.

Dit onderzoek richt zich op de vraag hoe door bodem-organische stofbeheer de sorptie en biodegradatiecapaciteit van de bodem voor gewasbeschermingsmiddelen in praktijksituaties kan worden vergroot. We brengen de variatie in kaart m.b.t. de zuiverende capaciteit (sorptie- en biodegradatie interacties) van verschillende minerale gronden die variëren qua bodemtype, gebruik gewasbeschermingsmiddelen en bodembeheer. Daarnaast onderzoeken we het effect van verschillende organische reststromen op het verlagen van de emissiegevoeligheid van verschillende minerale gronden. Het onderzoek, dat wordt uitgevoerd op laboratorium, mesokosmos- en praktijkschaal, is gericht op (manipulatie van) mechanismen en kinetiek van sorptie en biodegradatie van gewasbeschermingsmiddelen, waarmee de zuiveringscapaciteit van bodems kan worden vergroot. De inzichten worden gebruikt voor modellering van perceelsemissie en vertaald naar handelingsperspectieven voor bodembeheer, om emissies van gewasbeschermingsmiddelen naar grond- en oppervlaktewater tegen te gaan.

Het consortium bestaat uit onderwijs- en kennisinstellingen, overheden, bedrijven en belangrijke stakeholders in de water- en agrarische sector. Deze partijen willen met dit Raak Pro project bijdragen aan duurzame beleidskeuzes en vernieuwende maatregelen om de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het watersysteem te verlagen. Het consortium werkt samen met andere belanghebbenden en experts ten behoeve van draagvlak en kritische reflectie. Een promotietraject is integraal onderdeel van dit project.