Vertical farming als verdienmodel voor agrarisch ondernemend Regio Foodvalley

Een ontwikkeling om de stijgende wereldbevolking te kunnen blijven voeden is vertical farming: gewassen telen in meerdere lagen in een volledig gecontroleerde en geklimatiseerde omgeving. Vertical farmer Milligreens, pionier in Regio Foodvalley, zet haar microgroenten en cressen af richting restaurants, groothandels en cateraars. In een voormalige melkstal kweekt Milligreens op hennepvezel twintig soorten gewassen in vijf lagen boven elkaar onder paars ledlicht.

Milligreens richt zich op regionale afzet in Regio Foodvalley en wil een rendabel vertical farming verdienmodel ontwikkelen en bijdragen om gezonde en duurzame voeding voor iedereen beschikbaar te maken. Om het verdienmodel verder te verkennen wil Milligreens de mogelijkheden van gewassen voor een hoger segment exploreren, bijvoorbeeld voor de teelt van inhoudsstoffen (food ingredients). Er is (volgens onderzoek van Wageningen UR) op Europees niveau grote behoefte aan kwalitatief goede inhoudsstoffen, omdat de vraag vanuit China sterk toeneemt, maar ook omdat de Europese consument steeds hogere eisen aan de producten stelt.

Meer dan de helft van de boerenbedrijven moet stoppen of krimpen vanwege de stikstofaanpak. Tot 2030 komen er in de Regio Foodvalley meer dan 1,6 miljoen vierkante meter aan stallen en schuren leeg te staan. We spreken dan van Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB). Het onderzoek richt zich op de verkenning of VAB-locaties gebruikt kunnen worden voor opschaling en verdere professionalisering van het concept vertical farming in Regio Foodvalley.

Het consortium bestaat uit de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), Milligreens en Regio Foodvalley. Vertical farmer Milligreens heeft behoefte aan een nieuw verdienmodel en ziet kansen voor vertical farming in VAB. In dit project worden deze mogelijkheden voor nieuwe (korte) ketens, vermarkting en opschaling onderzocht.

Potentie Vertical farming in Regio Foodvalley in kaart gebracht

Welke marktperspectieven zijn er voor gewassen die in een vertical farm geteeld worden voor een hoger segment? Wat is het verdienmodel en biedt dit voldoende perspectief om Vrijkomende Agrarische Bebouwing in Regio Foodvalley te gebruiken voor opschaling en verdere professionalisering van het concept vertical farming? Dat zijn centrale vragen die in het onderzoek ‘Vertical farming als verdienmodel voor agrarisch ondernemend Regio Foodvalley’ beantwoord zijn. Het onderzoek is uitgevoerd door de Christelijke Hogeschool Ede, in samenwerking met consortiumpartners Regio Foodvalley en Milligreens.

Wie om zich heen kijkt in Regio Foodvalley ziet dat er in het buitengebied stallen en schuren staan die buiten gebruik zijn. Zouden deze schuren ingezet kunnen worden voor verticale gewasteelt? Voor dit onderzoek kozen de onderzoekers voor gewassen die geteeld kunnen worden voor voeding, cosmetica en farmacie (het zogeheten ‘hogere segment’). Deze sectoren blijken geen open boek voor wat betreft hun huidige formules en toekomstige ambities. Niet de technische mogelijkheden, maar de beperkte huidige vraag vanuit de markt naar vertical farming gewassen is het probleem. Ook weerbarstigheden vanuit de overheid, zoals Europese staatssteunregels, is een te nemen hobbel. Een ondernemer die wil investeren in vertical farming kan vaak niet op financiële ondersteuning rekenen, omdat die steun concurrentievervalsing zou betekenen voor andere bedrijven (in andere landen). In Nederland hebben we ook nog te maken met de verplichting voor stoppende boeren die meedoen in de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties om hun stallen en schuren te slopen, waardoor het aantal geschikte vertical farming locaties vermindert.

Kortom, de ontwikkelkansen voor vertical farming in Regio Foodvalley zijn er, maar staan nog in de kinderschoenen. Het onderzoek ‘Vertical farming als verdienmodel voor agrarisch ondernemend Regio Foodvalley’ maakt deel uit van het onderzoeksprogramma KIEM GoFood dat (mede) gefinancierd is door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).