“Dit project/onderzoek/living lab/leer- en innovatienetwerk is medegefinancierd door het Centre of Expertise Preventie in Zorg en Welzijn” Een blauwdruk voor een living lab collectieve belangenbehartiging is enigszins paradoxaal. Het wekt al snel de indruk dat er een pasklaar antwoord ligt dat in elke situatie in praktijk gebracht kan worden en enkel uitgevoerd hoeft of dient te worden. Maar een living lab is, zoals het begrip al suggereert, levendig van aard. Het is inherent aan een living lab dat er ruimte blijft bestaan om te onderzoeken en nieuwe ideeën te vormen over de aard van het lab zelf, zonder vast te zitten in een blauwdruk. Daarom presenteren we hier een aantal uitgangspunten en ideeën die meegenomen kunnen worden om een living lab collectieve belangenbehartiging vorm en inhoud te geven.
DOCUMENT
The workshop aims to understand how a living lab network structures contribute to system innovation. Living labs as system innovation initiatives can substantially alter established network structures. Moreover, structures can undergo alterations through subtle interventions, with impact on the overall outcomes of living labs. To understand how such change occurs, we develop a multilevel network perspective to study collaborations toward system innovation. We take this perspective to help understand living lab dynamics, drawing on innovative examples and taking into consideration the multilayered structures that the collaboration comprises.
MULTIFILE
Our society faces many challenges, necessitating collaborative efforts among multiple stakeholders. Our students learn this in living labs. This paper explores preliminary research on introducing co-design to novices. We introduce a case study exploring how design educators can support students in developing co-design competencies. Central to this study is our Co-Design Canvas, introduced as a pivotal tool for fostering open dialogue among diverse stakeholders. This stimulates collaboration through effective teamwork and empathic formation. The research questions aim to discover effective methods for introducing the Co-Design Canvas to living lab students, and to identify the necessary prior knowledge and expertise for both novices and educators to effectively engage with and teach the Co-Design Canvas. The paper advocates for a pedagogical shift to effectively engage students in multi-stakeholder challenges. Through a series of workshops, the Co-Design Canvas was introduced to novices. We found that this required a significant cognitive stretch for staff and students. The paper concludes by presenting a, for now, final workshop format consisting of assignments that supports introducing the Canvas and thereby co design to societal impact design novices. This program better prepares students and coaches for multi stakeholder challenges within living labs.
MULTIFILE
Wereldwijd schieten ze als paddenstoelen uit de grond: living labs. Deze ‘levende laboratoria’ zijn er in alle soorten en maten. Meestal wordt het lab gezien als een onderzoeks- en ontwikkelomgeving om een probleem met verschillende partijen op een innovatieve manier op te lossen. De thema’s van de labs variëren van het ontwerpen van de lichtste boot of de snelste (zonne)auto tot het opnieuw inrichten van een havengebied, halvering van koolstof-uitstoot van het goederenvervoer in steden, nieuwe zorgconcepten of het versterken van de lokale democratie. Wat iemand van het meedoen aan een living lab zou kunnen leren wordt uitgelegd aan de hand van een living lab waaraan de auteur zelf als deelnemer drie keer heeft meegedaan, Aalto Camp for Societal Innovation (ACSI).
DOCUMENT
In dit slotartikel vatten wij de opbrengsten samen van de individuele artikelen uit dit themanummer en trekken wij een aantal overkoepelende lessen. Wij komen tot de conclusie dat in het kader van de stad als living lab meer aandacht geschonken moet worden aan drie uitdagingen: (1) onduidelijke of tegenstrijdige doelen en verwachtingen, (2) organisatorische onduidelijkheid en (3) de ontbrekende institutionele inbedding en verankering. Op basis hiervan doen we een aantal aanbevelingen voor bestuurskundig onderzoek en de praktijk.
LINK
Living labs are complex multi-stakeholder collaborations that often employ a usercentred and design-driven methodology to foster innovation. Conventional management tools fall short in evaluating them. However, some methods and tools dedicated to living labs' special characteristics and goals have already been developed. Most of them are still in their testing phase. Those tools are not easily accessible and can only be found in extensive research reports, which are difficult to dissect. Therefore, this paper reviews seven evaluation methods and tools specially developed for living labs. Each section of this paper is structured in the following manner: tool’s introduction (1), who uses the tool (2), and how it should be used (3). While the first set of tools, namely “ENoLL 20 Indicators”, “SISCODE Self-assessment”, and “SCIROCCO Exchange Tool” assess a living lab as an organisation and are diving deeper into the organisational activities and the complex context, the second set of methods and tools, “FormIT” and “Living Lab Markers”, evaluate living labs’ methodologies: the process they use to come to innovations. The paper's final section presents “CheRRIes Monitoring and Evaluation Tool” and “TALIA Indicator for Benchmarking Service for Regions”, which assess the regional impact made by living labs. As every living lab is different regarding its maturity (as an organisation and in its methodology) and the scope of impact it wants to make, the most crucial decision when evaluating is to determine the focus of the assessment. This overview allows for a first orientation on worked-out methods and on possible indicators to use. It also concludes that the existing tools are quite managerial in their method and aesthetics and calls for designers and social scientists to develop more playful, engaging and (possibly) learning-oriented tools to evaluate living labs in the future. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/overdiek12345/ https://www.linkedin.com/in/mari-genova-17a727196/?originalSubdomain=nl
DOCUMENT
In dit rapport beschrijven en bespreken we op basis van een verkennend onderzoek de meerwaarde voor studenten van het onderwijs binnen de praktijksetting Stipp in de wijk Poelenburg, Zaanstad. Het onderwijs blijkt binnen Stipp studenten de mogelijkheid te bieden om (a) hun interesses en krachten binnen het sociaal werk te ontdekken, (b) hun kennis over de doelgroepen van het sociaal werk te vergroten en (c) de complexiteit van het werkveld van sociaal werkers te ervaren. Een aandachtspunt binnen Stipp is de samenwerking tussen de sociaal professionals en de studenten. Om dit zo goed mogelijk te organiseren zoekt Inholland naar pragmatische oplossingen, die soms leerervaringen van studenten in de weg kunnen staan. Bij het vormgeven en organiseren van living labs en andere vormen van onderwijs in praktijksettings blijft het dus altijd zoeken naar een goede balans tussen het samenwerken aan maatschappelijke opgaven en het faciliteren van het leerproces bij studenten.
DOCUMENT
Het AZC in Leersum heeft een vaste opvangcapaciteit voor 625 mensen. De vluchtelingen die er worden opgevangen hebben vaak een inactieve leefstijl, zijn belemmerd in het gebruikmaken van regulier sportaanbod, kampen met fysieke en mentale gezondheidsklachten en verkeren in een kwetsbare positie. Het Living Lab Utrechtse Heuvelrug wilde bewoners van het AZC betrekken in haar activiteiten. Samen met het COA en lokale partners is gewerkt aan het opzetten van een duurzaam sport- en beweegaanbod voor deze bewoners. Dit heeft geresulteerd in het aanbieden en opzetten van verschillende sportactiviteiten als voetbal, walk & talk, hardlopen, fitness, boulderen en bootcamp. Er is ook veel energie gestoken om zwemlessen aan te bieden, maar dat is nog niet gelukt (wel veelbelovend vervolg). Het voetbal liep zo goed op de locatie van het AZC, dat er al snel contact is gezocht met een lokale club om een veld te gebruiken. Dit, een toernooi en oefenwedstrijden zorgde ook voor positieve zichtbaarheid van de bewoners en brengt weer nieuwe mogelijkheden zoals vaste deelname binnen de voetbalvereniging voor bewoners van het AZC. Bewoners geven aan dat deelname aan de activiteiten enorme positieve impact kan hebben op hun welzijn. Ook bleken betrokken vrijwilligers eens te meer onmisbaar voor de organisatie van de activiteiten. Ook studenten van de HU hebben hierin een rol gespeeld.
DOCUMENT
Dit publieksonderzoek is een voortzetting van het onderzoek: Inventarisatie en analyse cultuuronderzoek Provincie Utrecht (2018). De opdracht voor beide onderzoeken is voortgekomen uit de cultuurnota Alles is NU, cultuur- en erfgoednota 2016 (Provincie Utrecht, 2016). De provincie Utrecht wil inzicht krijgen in de beleving en waardering van de culturele profilering van streken en gemeenten en de bekendheid en publiekswaardering van culturele voorzieningen en erfgoed-locaties.
DOCUMENT
