Nieuwsmijding en de gevolgen voor individuen, journalistiek en de samenleving

Door nieuws te volgen wordt de burger geïnformeerd over wat er speelt in de samenleving. Een vereiste voor een goed werkende democratie. Maar steeds meer mensen keren het nieuws de rug toe. Wat houdt nieuwsmijding in? En wat zijn de gevolgen voor hoe mensen geïnformeerd zijn, hun individuele welzijn en betrokkenheid bij de samenleving? 

Hoe het publiek navigeert door het wijdverspreide nieuwsaanbod, en waarom zij kiezen iets wel of niet te consumeren, is belangrijk om de veranderde informatiefunctie van nieuwsmedia te begrijpen. Doel van dit promotieonderzoek is concrete, genuanceerde inzichten te krijgen in nieuwsmijders, hun motivaties en hoe zij geïnformeerd zijn. 

Dit promotieonderzoek loopt momenteel. Gedurende het onderzoek zullen er meerdere artikelen gepubliceerd worden, zowel in wetenschappelijke als in vaktijdschriften. Daarnaast zullen er regelmatig blogs verschijnen op journalismlab.nl. De resultaten van het onderzoek zullen ook ingezet worden voor educatiedoeleinden in het journalistieke onderwijs. 

Er zijn vijf samenhangende studies uitgevoerd, elk met een eigen aanpak en methodologie: 

• Een kwalitatieve Delphi-studie onder journalistiekexperts, waarin de kenmerken van nieuwsmijding zijn geconcretiseerd. 


• Een multi-wave panelsurvey tijdens de Covid-19-crisis, waarin het nieuwsgebruik en de dynamiek van nieuwsvermijding in crisistijd zijn onderzocht, en de effecten daarvan op mentaal welzijn. 


• Een Latent-Profielanalyse onder nieuwsmijders, waarin zeven verschillende vormen van nieuwsvermijding zijn geïdentificeerd, gebaseerd op sociaal-psychologische achtergrondkenmerken en motieven. 


• Mediadagboeken en “day-in-the-life”-reconstructie-interviews, waarin is onderzocht hoe nieuwsvermijding ingebed is in dagelijkse routines en hoe dit samenhangt met de behoefte om ergens bij te horen en sociale connecties. Deze studie laat zien dat mensen, terwijl zij nieuws vermijden, alternatieve strategieën ontwikkelen om toch geïnformeerd te blijven op manieren die aansluiten bij hun sociale behoeften. 


• Een Experience Sampling Method onder 210 nieuwsmijders gedurende twee maanden, om te onderzoeken wat voor nieuws (publieke informatie) en waar ze tegenkomen over een langere periode. De 3900 verzamelde items laten zien dat veel nieuwsmijders nog steeds maatschappelijk relevante informatie tegenkomen – zij het via informele, toevallige of niet-traditionele bronnen – wat aannames over nieuwsvermijding als (on)geïnformeerd zijn en maatschappelijke disconnectie uitdaagt.