Dat hittestress een belangrijke uitdaging is in klimaatadaptatie bleek wel weer in de laatste weken van juli en augustus waarbij hitterecords sneuvelden. In Nederland wordt relatief veel gemeten in de buitenlucht, maar ook steeds meer in woningen om hittestress te bepalen. Meetstations die in woonwijken en woningen zijn aangebracht, maten afgelopen juli en augustus hoge temperaturen met gevoelstemperaturen rond 50 ˚C. Er is actie nodig om aangedragen voorbeelden toe te passen.
DOCUMENT
Hittestress is net als droogte en wateroverlast een belangrijke uitdaging in klimaatadaptatie. Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie in de wijk. Zo blijkt ook uit dit onderzoek dat het hitte-eilandeffect ongeveer met 0,5 graden afneemt wanneer er 10 procent meer groen wordt gerealiseerd. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners en er is nog weinig bereidheid om zelf initiatief te nemen. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
DOCUMENT
We meten de gevoelstemperatuur in winkelcentrum Nieuw-West in Amsterdam. De winkels zijn open maar de terrassen leeg en het Osdorpplein ligt er verlaten bij. Het was 24 juli 2019 en we hadden te maken met een hittegolf zonder grenzen. Met een luchttemperatuur van ruim 35 graden op het zonovergoten plein, was het hier niet lang uit te houden. Er was sprake van hittestress bij het winkelend publiek en het plein had haar verblijfsfunctie verloren.
DOCUMENT
Het Knowledge Mile Park (KMP), momenteel de drukste verkeersader van Amsterdam, wordt de komende jaren uitgebreid vergroend. Op diverse locaties langs de KMP werd steekproefsgewijs hittemetingen uitgevoerd om hittestress op te sporen, verkoelingscapaciteit van het aanwezige groen te meten en het thermisch comfort van de KMP voor de gebruiker te inventariseren. Er werd volgens het Cool Towns Heat Stress Measurement Protocol (Spanjar e.a., 2020) hittemetingenuitgevoerd met mobiele weerstations, infraroodcamera’s en vragenlijsten. Uitgevoerd op twee opeenvolgende dagdelen tussen 17.00 tot 20.00 uur. Dit vond plaats op 21 en 22 augustus 2023 toen de luchttemperatuur 23-25 °C bereikte. De resultaten geven het hitteverloop van een milde warme zomerdag weer. Uit de enquête afgenomen onder KMP-gebruikers blijkt dat meer dan de helft van de respondenten op zowel het Weesperplein als het Wibautpark het als een beetje warm of neutraal ervaren. De meetresultaten komen overeen met Europees hitteonderzoek (Spanjar e.a., 2022) en laat zien dat op locaties in de zon zoals op het stenige Weesperplein en het grasveld, mensen tussen 17.00 en 18.30 uur te maken hebben gehad met een sterke tot extreme hittestress condities (35 tot 45 °C PET, zie Grafiek 1). Op de drie andere locaties verminderen boomkronen de hittestress tot licht of niet aanwezig. Verharde locaties blootgesteld aan de zon warmen op en verminderen het thermisch comfort verder door de werking van infraroodstraling. De uitkomsten van de enquête maakt het belang van het goed reguleren van het thermisch comfort op de KMP zichtbaar.
DOCUMENT
Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
LINK
Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
MULTIFILE
Het tegengaan van hittestress is een van de grote uitdagingen bij het leefbaar houden van de stad. Door klimaatverandering neemt het aantal extreem warme dagen toe. Daarnaast is het in de stad doorgaans warmer dan in de omringende rurale gebieden, het zogenaamde hitte-eiland-effect. Hoge temperaturen leiden tot hitte-stress bij mensen, met negatieve gevolgen voor de gezondheid, met name van kwetsbare groepen. Dagen met een aanzienlijke kans op hittestress komen in ons land meermaals per jaar voor, zeker in stedelijk gebied. Het aantal dagen met hittestress en de intensiteit van de hitte zal in de toekomst verder toenemen. Klimaatadaptatie van het stedelijk gebied is daarom een noodzaak geworden.Groen is een zeer effectief middel om de stad meer klimaatbestendig te maken. Het effect van groen is echter afhankelijk van het type groen en de omgeving waarin dat groen staat. Concrete richtlijnen voor effectief groen in verschillende wijktypen ontbreken tot nog toe.
MULTIFILE
Door klimaatverandering stijgt de temperatuur, waardoor er meer hittegolven zijn met meer hete dagen en nachten. Alle overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) in Nederland moeten daarom vóór 2020 knelpunten van wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen in beeld brengen. Het RIVM doet een voorstel om deze ‘test voor hittestress’ te standaardiseren. Hiertoe is een leidraad opgesteld voor gemeenten waarmee zij 24 mogelijke risico’s in kaart kunnen brengen, verdeeld over vijf thema’s: gezondheid, netwerken, water, leefbaarheid en buitenruimte. Om de hittestress te beoordelen is een nieuwe methode ontwikkeld om hittekaarten te berekenen, met de gevoelstemperatuur alsuitgangspunt. Met deze nieuwe methode kan de standaard hittekaart met gevoelstemperatuur op een hete dag berekend worden.
DOCUMENT
Veel gemeenten worstelen met het thema hitte. Mijn hele gemeente kleurt dieprood op de hittekaart! Hoe erg is dat?’ Of: 'Moet ik nou wel of niet iets met dit thema?’ Er zijn bovendien zo veel hittekaarten in omloop dat ook daardoor verwarring ontstaat. Hoe weet je of de kaart die je voor je hebt je van de juiste informatie voorziet?
DOCUMENT
