Generatiewisseling binnen de agrarische wereld is een complexe proces. Voor de toekomst van de sector is het daarentegen noodzakelijk. Deze sector is van groot belang voor ons voedselsysteem en de leefbaarheid van stad en ommeland. De complexiteit zit in de duur van het bedrijfsovername proces en het aantal betrokkenen met verschillende belangen en inzichten. In deze bundel richten we ons op bedrijfsoverdragers, bedrijfsovernemers, partners, niet overnemende familie, adviseurs. De verhalen komen uit de praktijk, waarbij de bedrijfsovernames in verschillende fases zitten. Naast een inleiding beschrijven we ook de lessen die we geleerd hebben door in gesprek te zijn met de praktijk.
MULTIFILE
Bedrijfsovernames binnen de agrarische sector zijn complexe processen. Vooralsnog wordt er veel aandacht besteed aan het financiele, juridische en fiscale aspect, maar het sociaal-emotionele vlak blijft nog te vaak onderbelicht, terwijl dat juist een cruciale rol speelt. Vanuit culturele antropologie geven we in dit essay antwoord op de vraag: “hoe kom je tot een succesvolle bedrijfsovername op sociaal-emotioneel vlak?”
DOCUMENT
In deze wiki is gekozen voor de menselijke, emotionele kant van het proces, ook wel de zachte kant genoemd. Over de zakelijke (ook wel harde kant) wordt al vaak en veel geschreven. Daar waar het nuttig is, zullen we zoveel mogelijk verwijzen naar deze documentatie. Het ijsberg model van McClelland brengt goed in beeld waar de focus ligt. Uit ervaring weten we dat ook in het bedrijfsovernameproces circa 20% bestaat uit gedrag, kennis en vaardigheden (Wat doe je?) en 80% opvattingen, overtuigingen, normen (wat vind je?) en drijfveren, waarden, motieven en karakter (Wat wil je?).
LINK
Bij de overname van een agrarisch familiebedrijf sta je voor grote financiële, juridische, fiscale en sociaal-emotionele uitdagingen. Zowel bedrijfsoverdragers, bedrijfsovernemers, maar ook de familie staat voor grote en ongelooflijk lastige beslissingen. Het maken van een rendabel bedrijfsmodel lukt vaak wel. Veel moeilijker is het sociaal-emotionele deel. Niet voor niets is het gezegde "met familie moet je wandelen, maar niet handelen". En toch zul je bij de bedrijfsovername het gesprek moeten aangaan met alle betrokkenen. Tijdens het webinar gaan we in gesprek met overdragers, overnemers en niet-overnemende familieleden. Ook vanuit het perspectief van de adviseur delen we de ervaringen. M.m.w. Ron Methorst (Aeres), Koos Dekker (HAS), Robert Baars (Van Hall Larenstein) en Gerry Kouwenhoven (Inholland).
LINK
Bij de overname van een agrarisch familiebedrijf sta je voor grote financiële, juridische, fiscale en sociaal-emotionele uitdagingen. Zowel bedrijfsoverdragers, bedrijfsovernemers, maar ook de familie staat voor grote en ongelooflijk lastige beslissingen. Het maken van een rendabel bedrijfsmodel lukt vaak wel. Veel moeilijker is het sociaal-emotionele deel. Niet voor niets is het gezegde "met familie moet je wandelen, maar niet handelen". En toch zul je bij de bedrijfsovername het gesprek moeten aangaan met alle betrokkenen. Tijdens het webinar gaan we in gesprek met overdragers, overnemers en niet-overnemende familieleden. Ook vanuit het perspectief van de adviseur delen we de ervaringen. M.m.w. Ron Methorst (Aeres), Koos Dekker (HAS), Robert Baars (Van Hall Larenstein) en Gerry Kouwenhoven (Inholland).
LINK
Bij de overname van een agrarisch familiebedrijf sta je voor grote financiële, juridische, fiscale en sociaal-emotionele uitdagingen. Zowel bedrijfsoverdragers, bedrijfsovernemers, maar ook de familie staat voor grote en ongelooflijk lastige beslissingen. Het maken van een rendabel bedrijfsmodel lukt vaak wel. Veel moeilijker is het sociaal-emotionele deel. Niet voor niets is het gezegde "met familie moet je wandelen, maar niet handelen". En toch zul je bij de bedrijfsovername het gesprek moeten aangaan met alle betrokkenen. Tijdens het webinar gaan we in gesprek met overdragers, overnemers en niet-overnemende familieleden. Ook vanuit het perspectief van de adviseur delen we de ervaringen. M.m.w. Ron Methorst (Aeres), Koos Dekker (HAS), Robert Baars (Van Hall Larenstein) en Gerry Kouwenhoven (Inholland).
LINK
Full text via link. Interview met Lex van Teeffelen. Van Teeffelen is lector bedrijfsoverdracht en innovatie. Dat zal veel mensen niet zo aantrekkelijk in de oren klinken. Want bedrijfsoverdrachten, dat klinkt al gauw als iets ingewikkelds met veel geld en zo. Niet iets reëels voor een student. Dan ligt starten als zzp-er en langzaam verder bouwen aan een eigen bedrijf meer voor de hand. Zou je denken. Maar daar denkt Van Teeffelen dus anders over. Heel anders.
LINK
Er is weinig bekend over de verschillen in de ondernemersprofielen van starters, overnemers en opvolgers. Als voorbereiding op een grootschalig onderzoek van de HU/KvK Nederland is de literatuur op dit gebied bestudeerd.
DOCUMENT
Bedrijfsovernames in de agrarische sector lopen niet altijd vlekkeloos. Buiten de financiële aspecten, spelen emoties en gevoelens een grote rol. Je levenswerk, wat misschien wel door je voorouders is opgebouwd, draag je immers niet zomaar over. Tijdens het Webinar ‘Bedrijfsovername - Next level’ deelden betrokken partijen onder leiding van Esther de Snoo, hoofdredacteur van Nieuwe Oogst, hun inzichten uit onderzoek en praktijkervaringen over dit onderwerp. De ‘serious game’, het instrument ‘Boerenboom’ en de ‘Casusbundel’ worden besproken en bieden als hulpmiddelen handvaten tijdens het proces van bedrijfsovername.
LINK
Er zijn verrassend weinig studies uitgevoerd naar de verschillen in kenmerken tussen starters en overnemers. Internationaal onderzoek wijst uit dat starters de concurrentiekracht van het bedrijfsleven versterken, maar dat zij op lange termijn een negatief effect hebben op de werkgelegenheid. Het zijn vooral de overnemers die een hoge overlevingskans hebben, bijdragen aan innovaties, omzetgroei en de werkgelegenheid.
DOCUMENT
