Klimaatbestendige ‘nature-based solutions’ hebben het doel om gezonde stedelijke omgevingen voor mensen, dieren en planten te creëren. De vraag is of er ook risico's aan klimaatadaptatiemaatregelen voor volksgezondheid kleven, zoals bijvoorbeeld mogelijke ziekterisico’s door muggen en teken.
LINK
De leerling ontwikkelt kennis en vaardigheden door creativiteit en nieuwsgierigheid in te zetten, aldus het eerste kenmerk van de visie op toekomstgericht onderwijs uit het advies van Platformonderwijs2032 (Schnabel, 2016). Dit kenmerk veronderstelt dat leerlingen probleemoplossend aan de slag gaan, kritische vragen stellen en hun inventiviteit gebruiken. Dat klinkt fantastisch, maar hoe kan een leerkracht voor elkaar krijgen dat dit gebeurt? In dit artikel schetsen we aan de hand van praktijkvoorbeelden in het primair onderwijs hoe je als leerkracht dit soort vaardigheden en houdingen kunt stimuleren. Belangrijk daarvoor is dat leerlingen onderwijstaken niet ervaren als opdrachten voor een vak maar als echte problemen met meerdere dimensies om op te lossen. Dit kan bewerkstelligd worden door op een meer vakoverstijgende manier te gaan werken (Thijs, Fisser, & Hoeven, 2014). We beginnen met het schetsen van de theoretische achtergrond rond vakoverstijgend onderwijs en werken vervolgens enkele praktische voorbeelden uit.
De kwaliteit van ons onderwijs wordt bedreigd door lerarentekorten en een hoge werkdruk. Steeds vaker zoeken ouders voor hun kinderen toevlucht bij bijlessen, examentrainingen en andere vormen van ondersteunend onderwijs. Ongelijke kansen onder leerlingen nemen toe. Explor Onderwijs gelooft in een verandering bottom-up. Om die reden wil het bedrijf kijken naar de haalbaarheid om een gemeenschap op te zetten van docenten en andere stakeholders. Hierbij kan middels co-creatie bijdragen geleverd worden aan een sterke kennisbasis en metadatering dat aansluit op het curriculum. Dit is nodig om kwalitatieve, nieuwe ICT-maatwerktoepassingen te ontwikkelen voor het voortgezet onderwijs. Helpmijslagen.nl is een eerste toepassing.
Het ervaren van ruimte om fouten te maken is belangrijk voor de creativiteitsontwikkeling van basisschoolleerlingen. Fouten durven maken geeft de ruimte om te onderzoeken, te experimenteren en risico’s te nemen. Veel leerlingen vinden het moeilijk om fouten te durven maken. Het onderwijssysteem verlangt van hen om fouten te vermijden. De leerkracht kan hier verandering in brengen door een omgeving te creëren waarin het niet erg is als iets mislukt. Het is de kunst fouten te omarmen en te zien als een nieuw en origineel verhaal waarin soms iets geleerd wordt en soms ook helemaal niet. Hierbij kan het helpen om verhalen te delen over situaties waarin iets mislukt. Daarom beogen we een verhalenbundel te maken met waargebeurde mislukverhalen die in de klas gelezen kunnen worden. De verhalenbundel bevat verwerkingsopdrachten waar leerlingen mee aan de slag kunnen. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld zelf een vervolg bedenken op een mislukverhaal uit de verhalenbundel, ze kunnen hun eigen mislukverhaal schrijven of ze kunnen een succesverhaal herschrijven tot een mislukverhaal. Het doel van de verhalenbundel is om in de klas een gesprek op gang te brengen over mislukkingen. Het is niet altijd erg als iets mislukt. Soms komt er iets moois voort uit een mislukking en soms ook helemaal niet en dat is niet erg. Met de verhalenbundel hopen we de faalangst die het (creatieve)leerproces in de weg kan staan bij leerlingen te verminderen waardoor er bij leerlingen ruimte ontstaat om zich in een proces met fouten en mislukkingen en vanuit mildheid verder te ontwikkelen.
Samen met een aantal masterstudenten Nederlands wordt de belangstelling voor klimaatfictie (‘klifi’) bij leerlingen in de bovenbouw van havo/vwo onderzocht. De gedachte is dat klifi in de inhoud aansluit op actuele problematiek die deze doelgroep bezighoudt en zo hun interesse voor de fictieve verwerking ervan zou kunnen opwekken.Doel We onderzoeken of de vooronderstelling juist is dat klifi de leesmotivatie bij jonge lezers verhoogt, omdat het aansluit bij wat hen bezighoudt. Uiteindelijk hopen we door ruim aandacht te besteden aan klifi mee te helpen aan een duurzamer curriculum voor onze docentenopleiding (masteropleiding Nederlands, HU) en op VO-scholen. Resultaten Verhoging leesmotivatie bij scholieren in de bovenbouw van havo/vwo. Vergroting van kennis op het terrein van de klimaatsveranderingen en de negatieve gevolgen hiervan voor al het leven op aarde bij masterstudenten Nederlands en leerlingen in de bovenbouw havo/vwo. Belang van creatief schrijven tonen aan masterstudenten. Looptijd 01 december 2021 - 01 december 2022 Aanpak Een leesclub van collega’s uit het hoger onderwijs helpt een keuze te maken uit geselecteerde reeks geschikte romantitels. Masterstudenten Nederlands volgen colleges literatuurtheorie en literatuurdidactiek met een sterk accent op (hedendaagse) klimaatfictie. Een deel van de masterstudenten voert een korte lessenserie klifi en creatief schrijven uit in de klas. D.m.v. vragenlijsten en de interpretatie van het creatief schrijfwerk door de masterstudenten wordt onder meer de motivatie van de leerlingen gepeild.
