De corona-epidemie is een ongekende crisis van onze volksgezondheid. Maar in deze epidemie ligt nog een andere epidemie besloten: die van angst en onzekerheid. Zoals de Ierse premier gisteren terecht opmerkte heeft déze epidemie nu al een veel grotere doorwerking op onze samenleving dan die van het virus zelf.
LINK
De gangbare, DSM-gestuurde interpretatie van depressieve stoornis doet de ervaring van mensen die aan deze stoornis lijden geen recht. Er ontbreken drie wezenlijke aspecten aan de DSM-definitie: een verstoorde wereldbetrekking, een verstoorde lijfelijkheid en een verstoorde temporaliteit. De fenomenologische uitleg van depressie die in mijn proefschrift centraal staat, laat deze psychische stoornis niet naar voren treden als extreme somberheid, maar als existentieel isolement. De ‘stemmingsstoornis’ (mood disorder) is zo beschouwd een afstemmingsstoornis: een verstoring van een proces of gebeuren van synchronisatie op een heel elementair, lijfelijk-affectief niveau. Dat het fenomeen depressie momenteel zo wijdverbreid is – de zogeheten depressie-epidemie – kan in verband worden gebracht met de wijze waarop het individu door de laatmoderne ‘neoliberale’ cultuur tot subject wordt gevormd. De hedendaagse subjectpositie is ‘isolistisch’ van aard. Dit staat op gespannen voet met de menselijke grondbehoefte aan elementaire afstemming. Anders gezegd: de laatmoderne subjectificatie van het individu is depressogeen. LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/bert-van-den-bergh-95476526/
DOCUMENT
Bij het ontwikkelen van interventies en scenario’s voor de coronacrisis moeten we rekening houden met crises die het gevolg zijn van de COVID-19 pandemie, want die beïnvloeden elkaar. Maar de kennis over een van die crises, de psychologische crisis, is schaars.
LINK
Een jaar geleden, op 13 maart 2020, begon de eerste lockdown, die naar verwachting in enkele weken de COVID-19-epidemie zou beteugelen. Inmiddels zijn we een jaar verder en de epidemie is er nog. In het afgelopen jaar zijn op allerlei gebieden in de samenleving ingrijpende veranderingen opgetreden, veranderingen waarvan een deel blijvend lijkt te zijn. Ook onze kijk op de natuur is ingrijpend veranderd, net als onze beleving en gebruik van de natuur. Aan Hogeschool Van Hall Larenstein hebben studenten onderzoek gedaan naar de relatie tussen natuur en gezondheid tijdens de eerste maanden van de epidemie. De resultaten geven inzicht in de veranderende rol van de natuur in ons dagelijks leven en de effecten daarvan op onze gezondheid op de korte en langere termijn.
DOCUMENT
Verpleegkundigen lossen een epidemie niet op. Wel kunnen zij, als ware advocaten van de patiënt, bewerkstelligen dat iedereen gelijke rechten heeft op zorg. De verhalen uit het aidstijdperk (1981- 1996) onderstrepen de betekenis van verplegen tijdens een moderne epidemie.
LINK
De COVID-19-epidemie heeft er niet toe geleid dat ouderen minder de natuur opzoeken. Sterker nog, het aantal natuurbezoeken is tijdens de coronacrisis zelfs gestegen. De resultaten van ons onderzoek laten zien hoe contact met de natuur voor vitale en hulpbehoevende ouderen goede kansen biedt om een crisissituatie gezond door te komen. Een belangrijke rol daarin speelt de band die ouderen tijdens de epidemie hebben opgebouwd met de natuur en met plekken in de natuur.
DOCUMENT
De epidemie stelt het veiligheidsbestel zwaar op de proef. Behandel de politie net als de KLM, schrijft lector Marnix Eysink Smeets in de Veiligheidscolumn.
LINK
Hierbij een overzicht van de mogelijke maatschappelijke doorwerkingen van 'de tweede epidemie' van COVID-19: die van de angst en onzekerheid. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar effecten van veiligheidspercepties bij uiteenlopende crises en bedreigingen en op mijn – nog niet gepubliceerde - promotieonderzoek. Nog snel aangevuld met bevindingen van de SARS-epidemie uit 2002-2003. In de beschikbare tijd heb ik nog geen literatuurverwijzingen kunnen aanbrengen, die volgen in de verdiepingen die ik de komende tijd zal maken. Zaken die n.m.m. vooral relevant zijn voor het beleid heb ik gemarkeerd met een rood uitroepteken. Er zijn onder meer grote opgaven op het gebied van onze geestelijke gezondheid en sociale samenhang. En let op: uit dit soort crises weten we dat de maatschappelijke reacties door een aantal fasen gaan, de reacties en gedragingen die je nu in deze eerste ‘shock-fase’ ziet zijn niet representatief voor het vervolg. Excuus voor de kleine lettertjes, daarom in ppt-format zodat het op computer of laptop beter leesbaar is. Tot nadere toelichting ben ik altijd bereid, feedback waarmee dit overzicht completer of beter wordt stel ik op prijs. We moeten hier immers samen doorheen!
DOCUMENT
De psychische stoornis depressie geldt wereldwijd als centraal probleem voor de volksgezondheid. De vraag echter wat depressie precies is, kent nogal uiteenlopende antwoorden. Bovendien ligt het dominante kader waarbinnen men geacht wordt psychische stoornissen te benaderen en te behandelen vanuit verschillende zijden onder vuur. In dit artikel wordt in plaats van een biomedisch en individualiserend perspectief een cultuurfilosofisch licht op het fenomeen geworpen. Wat zegt de zogeheten depressie-epidemie over de aard van onze hedendaagse cultuur en de plaats van het individu daarbinnen? Op welke wijze wordt het individu door deze cultuur beïnvloed of gevormd? Is deze ‘vorming’ wellicht depressogeen, maakt zij ons in zekere zin ontvankelijker voor datgene wat wij ‘depressieve stoornis’ noemen? Dat laatste is inderdaad het geval, zo luidt hier de gedachte. Depressie is in de grond niet zozeer extreme somberheid of geremdheid, maar existentieel isolement. En de hyperindividualistische en ultradynamische aard van onze laatmoderne, ultraliberale cultuur werkt zulk isolement in de hand.
DOCUMENT
Door het coronavirus hebben onze studenten te maken met grote veranderingen in hun dagelijks leven. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Gent hebben het initiatief ondernomen om een grote internationale studie op te zetten. Doel van de internationale studentenwelzijnsstudie1 (C19 ISWS) is inzicht te krijgen in (veranderingen in) het welzijn van studenten door de coronacrisis. Hypothesen zijn dat 1) de COVID-19 epidemie en de 2) overheids- en 3) instellingsmaatregelen een significante impact hebben op het psychosociaal welzijn van de studentenpopulatie. Dit rapport gaat over de eerste resultaten van onze hogeschool en bevat de resultaten op de volgende thema’s: 1) Studentenwelzijn 2) Student engagement 3) Het coronavirus en zorgen om besmetting 4) Studietevredenheid 5) Leefgewoonten en (on)gezond gedrag 6) Het coronavirus: feiten en fabels
DOCUMENT
