In juni 2016 organiseerde ik als lector Duurzaam Coöperatief Ondernemen samen met honours studenten van het FEM Office een excursie naar een van de grootste coöperaties wereldwijd: 120 coöperaties, verenigd in één grote coöperatieve koepel, met een totaal van over de 100.000 eigenaars-werknemers, gevestigd in Arrasate, een dorp in Spaans Baskenland, beter bekend onder de naam Mondragon. We lieten ons informeren over de coöperatieve basisprincipes, de juridsche structuur, de realisatie van een gestage groei, maar vooral ook over de tot in de haarvaten van de organisatie gevoelde verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de onderneming. Wij gingen erheen om lessen te trekken voor het nieuwe type coöperatie dat 2013 in Noord-Nederland is ontwikkeld: de Gebiedscoöperatie Westerkwartier. Niet omdat we denken dat de Gebiedscoöperatie kwantitatief vergelijkbaar zou zijn met de Mondragón Corporación Cooperativa, zoals de Baskische coöperatie officieel heet. Maar omdat we wilden weten welke uitgangspunten we voor een gezonde groei van het nieuwe Noord-Nederlandse coöperatiemodel konden toepassen. Er zijn drie belangrijke lessen die we meenamen van onze excursie, deels rechtstreeks afgeleid uit de gesprekken die we voerden met experts uit Mondragon, maar deels ook als resultaat van verdere analyses. >> Les nummer één: een coöperatie is geen idealistische liefdadigheidsinstelling, maar een bedrijf met winstoogmerk. Alleen verdwijnt de winst niet in de zakken van één baas, maar komt die ten goede aan alle werknemers die tegelijk ook eigenaren zijn – een perfecte balans tussen eigenbelang en algemeen nut. >> Les nummer twee: de bundeling van kleine coöperaties binnen één overkoepelende structuur is een intelligente organisatievorm. Niet alleen omdat je op die manier goede en minder goede bedrijfsresultaten veerkrachtig kunt opvangen, maar ook omdat je aldus middelen genereert voor educatie en onderzoek. Wederom: samengaan van individuele en algemene baten. >> En ten slotte de derde en misschien wel belangrijkste les: je komt er alleen als je binnen een regio op een nieuwe manier leert samenwerken tussen de drie partners: de markt, de overheden en de kennisinstellingen. Je kunt veel voor elkaar en voor de sociaal-economische ontwikkeling van de regio betekenen, als je bereid en in staat bent om blijvend met elkaar en van elkaar te leren. Dit proces is de kernopdracht van het lectoraat Duurzaam Coöperatief Ondernemen met de Gebiedscoöperatie als praktijkcasus.
MULTIFILE
Summary Project objectives This study fits into a larger research project on logistics collaboration and outsourcing decisions. The final objective of this larger project is to analyze the logistics collaboration decision in more detail to identify thresholds in these decisions. To reach the overall objectives, the first step is to get a clearer picture on the chemical and logistics service providers industry, sectors of our study, and on logistics collaboration in these sectors. The results of this first phase are presented in this report. Project Approach The study consists of two parts: literature review and five case studies within the chemical industry. The literature covers three topics: logistics collaboration, logistics outsourcing and purchasing of logistics services. The five case studies are used to refine the theoretical findings of the literature review. Conclusions Main observations during the case studies can be summarized as follows: Most analyzed collaborative relationships between shippers and logistics service providers in the chemical industry are still focused on operational execution of logistics activities with a short term horizon. Supply management design and control are often retained by the shippers. Despite the time and cost intensive character of a logistics service buying process, shippers tendering on a very regular basis. The decision to start a new tender project should more often be based on an integral approach that includes all tender related costs. A lower frequency of tendering could create more stability in supply chains. Beside, it will give both, shippers and LSPs, the possibility to improve the quality of the remaining projects. Price is still a dominating decision criterion in selecting a LSP. This is not an issue as long as the comparison of costs is based on an integral approach, and when shippers balance the cost criterion within their total set of criteria for sourcing logistics services. At the shippers' side there is an increased awareness of the need of more solid collaboration with logistics service providers. Nevertheless, in many cases this increased awareness does not actually result in the required actions to establish more intensive collaboration. Over the last years the logistics service providers industry was characterized by low profit margins, strong fragmentation and price competition. Nowadays, the market for LSPs is changing, because of an increasing demand for logistics services. To benefit from this situation a more pro-active role of the service providers is required in building stronger relationships with their customers. They should pay more attention on mid and long term possibilities in a collaborative relation, in stead of only be focused on running the daily operation.
