Begin 2022 heeft het iXperium Centre of Expertise Leren met ict de monitor Leren en lesgeven met ict afgenomen in het mbo, in samenspraak met het ministerie OCW, de MBO Raad, MBO Digitaal en het programma ‘Doorpakken op Digitalisering’. Het betrof een landelijke meting waaraan 32 mbo-instellingen deelnamen. In totaal zijn van ruim zesduizend mbo-docenten bruikbare onderzoeksgegevens verzameld. De monitor is vooral bedoeld als een ontwikkelingsgericht instrument dat instellingen, opleidingen en teams kan helpen de visie en ambities aan te scherpen, aanknopingspunten voor gerichte onderwijsontwikkeling en professionalisering te vinden en, bij herhaalde afname, de opbrengsten van ingezette interventies te volgen en waar nodig bij te sturen. Elke instelling kan de eigen resultaten online, via een portal, op een fijnmazig niveau binnen de eigen organisatie bekijken en vergelijken, aansluitend bij de manier waarop de instelling is georganiseerd. Deze manier van terugkoppeling is bedoeld om het gesprek op teamniveau over ict en de eigen ontwikkelbehoeften te faciliteren en vormt een startpunt voor verdere professionalisering. Ondersteunende werkvormen worden door de partners (iXperium, MBO Digitaal) geboden. De rapportage is verdeeld in drie katernen. In Katern C zoomen we in op factoren die docenten motiveren om zich te professionaliseren op het gebied van onderwijs en ict. We kijken daarbij naar de toekomst: op welke thema’s willen docenten zich de komende twee jaar professionaliseren, wat motiveert hen hierbij en zien we hierin verschillen tussen docenten?
MULTIFILE
Begin 2022 heeft het iXperium Centre of Expertise Leren met ict de monitor Leren en lesgeven met ict afgenomen in het mbo, in samenspraak met het ministerie OCW, de MBO Raad, MBO Digitaal en het programma ‘Doorpakken op Digitalisering’. Het betrof een landelijke meting waaraan 32 mbo-instellingen deelnamen. In totaal zijn van ruim zesduizend mbo-docenten bruikbare onderzoeksgegevens verzameld. De monitor is vooral bedoeld als een ontwikkelingsgericht instrument dat instellingen, opleidingen en teams kan helpen de visie en ambities aan te scherpen, aanknopingspunten voor gerichte onderwijsontwikkeling en professionalisering te vinden en, bij herhaalde afname, de opbrengsten van ingezette interventies te volgen en waar nodig bij te sturen. Elke instelling kan de eigen resultaten online, via een portal, op een fijnmazig niveau binnen de eigen organisatie bekijken en vergelijken, aansluitend bij de manier waarop de instelling is georganiseerd. Deze manier van terugkoppeling is bedoeld om het gesprek op teamniveau over ict en de eigen ontwikkelbehoeften te faciliteren en vormt een startpunt voor verdere professionalisering. Ondersteunende werkvormen worden door de partners (iXperium, MBO Digitaal) geboden. De rapportage is verdeeld in drie katernen. In Katern B worden op basis van de gegevens van de mbo-instellingen die al vaker deelnamen, de ontwikkelingen over de afgelopen vijf jaar in het lesgeven met en over ict en de bijbehorende competenties geschetst en wordt ingegaan op de effecten van ingezette professionalisering.
LINK
Herontwerp moet leiden tot een breder en meer gevarieerd ict-aanbod, waarin niet meer alleen monodisciplinaire opleidingen zitten, maar ook opleidingen met elementen van andere disciplines erin, nieuwe, aantrekkelijke afstudeervarianten of geheel nieuwe opleidingen. Zo zijn er opleidingen ontstaan op het snijvlak van ict en een andere discipline zoals gezondheidszorg, kunst en communicatie. Dergelijke snijvlakopleidingen blijken aantrekkelijk voor een grotere groep meisjes en jongens. Een voorbeeld is de opleiding Communicatie en Multimedia Design (CMD), die zich bevindt op het snijvlak van ict, communicatie en design. De CMD-opleidingen trekken vanaf de start in 2001 een hoger percentage vrouwelijke studenten dan vele andere hbo ict-opleidingen. Ook jongens die anders niet voor een ict-opleiding gekozen zouden hebben, kiezen voor CMD. Ondanks de positieve geluiden laten de instroomcijfers zien dat zowel voor de CMD-opleidingen als voor HT het lastig is om meer dan 20% meisjes te werven. Nader onderzoek is nodig om te achterhalen hoe dit percentage verhoogd kan worden. Desondanks blijft de instroom van CMD hoger dan van de traditionele ict-opleidingen. Dat is reden genoeg om deze ict-variant nader te beschouwen. Dit document beschrijft achtereenvolgens de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het (hoger) onderwijs die de ict-variant CMD positioneren en rechtvaardigen. Hierna volgt een praktijkvoorbeeld van de ontwikkeling van een dergelijke snijvlakopleiding: de opleiding ICT Media Design bij Fontys Hogescholen in Eindhoven. Deze casus kan als voorbeeld dienen voor andere hogescholen die overwegen een ict-snijvlakopleiding te ontwerpen en in te voeren.
Hogeschool Utrecht wil professionals opleiden die kunnen bijdragen aan duurzame ontwikkeling, zoals beschreven in de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (SDGs). Bij de ICT-opleidingen staat dit nog in de kinderschoenen, dit onderzoek wil daarom handvatten aanreiken om vorm te geven aan duurzaamheid binnen de ICT-opleidingen.
Hogeschool Utrecht wil professionals opleiden die kunnen bijdragen aan duurzame ontwikkeling, zoals beschreven in de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (SDGs). Bij de ICT-opleidingen staat dit nog in de kinderschoenen, dit onderzoek wil daarom handvatten aanreiken om vorm te geven aan duurzaamheid binnen de ICT-opleidingen.Doel Duurzaamheid is nog weinig zichtbaar in de ICT-opleidingen. Docenten hebben beperkt zicht op het belang van de SDGs voor de professionele ICT-praktijk, en hebben weinig ervaring met de onderwijsaanpakken die nodig zijn om duurzaamheidsthema’s op een effectieve manier in de opleiding te integreren. Dit project beoogt om beide problemen aan te pakken door binnen het docententeam samen te werken aan de ontwikkeling van een good practice op dit gebied. Resultaten Het project levert een good practice van duurzaam ICT-onderwijs. Daarnaast worden er ook inzichten verkregen in het effect op studenten, docenten en opdrachtgevers. Daarbij wordt een set aan tools gerelateerd aan de beroepstaken en SDG’s opgeleverd, waarmee de integratie voor andere vakken makkelijker wordt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van tools uit o.a. value-driven design. Met dit resultaat heeft de opleiding concrete handvatten hoe de SDG’s verder te integreren en zo betere professionals op te leiden. Looptijd 01 mei 2020 - 01 december 2022 Aanpak Dit project kent een iteratieve aanpak waarbij in overleg met stakeholders per afstudeerrichting beroepstaken worden geselecteerd en tools worden gekozen/gezocht. Daarvoor worden instructies en beoordelingscriteria met verhelderende voorbeelden ontwikkeld. Hierbij worden verschillende werkpakketten opgeleverd.
ICT'ers hebben in hun werk 'soft skills' nodig, zoals sociale vaardigheden. Hoewel er in ICT-opleidingen ruim aandacht is voor dit soort vaardigheden, staan studenten vaak afwijzend tegenover cursussen over soft skills. Waardoor komt dit? Doel Studenten van ICT-opleidingen in het hbo beoordelen de vakken die gericht zijn op soft skills (zachte vaardigheden) lager dan andere vakken. We willen weten waardoor dit komt. Waarom zijn deze studenten minder gemotiveerd om sociale, emotionele en persoonlijke vaardigheden te leren? In dit onderzoek ontwikkelen we een leerlijn soft skills die wel aanslaat bij ICT'ers. Deze leerlijn bestaat uit werkvormen voor studenten en aanwijzingen voor docenten. Resultaten Dit onderzoek loopt. We hebben onze eerste resultaten gepresenteerd in het artikel 'Motivation and Attitude of Computer Engineering Students toward Soft Skills'. Daarnaast gebruikt Mariecke Schipper de inzichten uit dit onderzoek in haar functie als verantwoordelijke voor de leerlijn Professional Skills bij HBO-ICT. Na afronding van het onderzoek vind je hier een volledig overzicht van de resultaten. Looptijd 01 september 2017 - 31 december 2020 Aanpak We zijn begonnen met verkennend kwalitatief onderzoek. De resultaten daarvan zijn opgenomen in ons eerste artikel. Nu doen we verdiepend kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews. Op basis van die resultaten gaan we de leerlijn verder vormgeven in een ontwerponderzoek.
