Er is ongelofelijk veel technologie beschikbaar, maar hoe kan technologie nu het welzijnsdomein versterken? We worden steeds ouder, en daardoor krijgen we als zorgprofessionals steeds meer te maken met veel andere aandoeningen en chronische ziekten en daardoor hebben we ook te maken met stijgende zorgkosten. “Als we op dezelfde manier doorgaan moet binnenkort één op de vier mensen in de zorg werken,” stelt Marjolein den Ouden. In deze inleiding neemt ze ons mee in de nieuwe wereld van zorg en technologie.
MULTIFILE
Wat zijn de belangrijkste inhoudelijke speerpunten van het lectoraat voor de komende jaren? Een belangrijk doel van deze rede is om dat uiteen te zetten. In hoofdstuk 2 wordt eerst kort beschreven hoe er vanuit verschillende perspectieven gekeken kan worden naar de interactie tussen mens en (zorg)technologie en hoe dit richting geeft aan de drie belangrijkste inhoudelijke thema’s van het lectoraat: mensgericht ontwerpen als voorwaarde om tot zinvolle (digitale) diensten en producten te komen, de aandacht voor sociale innovatie om de implementatie van digitale interventies succesvol te laten zijn en het belang van het onderbouwen en evalueren van deze interventies. Hoofdstuk 3 gaat in op de verschillende projecten en activiteiten die binnen in het lectoraat uitgevoerd (gaan) worden. We beschrijven hoe hiermee invulling gegeven wordt aan deze drie belangrijkste thema’s van het lectoraat. Tenslotte komt de kenniskring aan bod in hoofdstuk 4.
![Mensgericht ontwerpen als voorwaarde voor digitale innovatie in zorg en welzijn [inaugurele rede]](https://publinova-harvester-content-prod.s3.amazonaws.com/thumbnails/files/previews/pdf/20241113154855322818.aarde_voor_digitale_innovatie_in_zorg_en_welzijn_RoA2q4u-thumbnail-400x300.png)
Een op de vier vrouwen heeft last van vaginale verzakking. Dit ontstaat doordat de bekkenbodemspieren uitrekken of beschadigd raken, vaak na een zwangerschap en een (vaginale) bevalling. Bij het ouder worden leidt een verzakking vaak tot klachten zoals pijn en incontinentie. Opereren wordt het liefst vermeden wegens complicatierisico’s, het gebruik van een pessarium is een goed alternatief. Een pessarium is een ring of kapje die in de vagina wordt gebracht en ervoor zorgt dat blaas en baarmoeder weer op hun normale plaats komen te liggen. Klachten kunnen zo verminderen of verdwijnen. Voorwaarde is dat het pessarium de goede maat heeft en op de juiste plaats zit en dat is dan ook gelijk de uitdaging: het aanmeten van een geschikt pessarium is trial-en-error en niet prettig. Bovendien kan na het plaatsen van een pessarium irritatie aan de vaginawand ontstaan. Elke 3-6 maanden moet het pessarium worden schoongemaakt, waarvoor met name oudere patiënten teruggaan naar de huisarts of gynaecologe. Om de zelfredzaamheid van deze vrouwen te verhogen is een pessarium dat 1) men zelf makkelijk in- en uit kan doen en goed schoon te maken is, en 2) eenvoudig op de juiste maat te verkrijgen en aan te meten is, dan ook zeer wenselijk. Er zijn mogelijkheden met 3D scannen en 3D printen. In dit project wordt door Saxion lectoraten Industrial Design en Technology, Health & Care, FabLab Enschede, Gynaecologen Coöperatie Oost Nederland (Gycon) en ziekenhuis ZGT een verbeterd pessarium ontwikkeld. Lectoraat Industrial Design en FabLab Enschede brengen kennis op het gebied van gebruiksonderzoek en 3D printen/scannen. Lectoraat Technology, Health & Care brengt kennis over adoptie van nieuwe technologieën in de zorg. Gycon levert medische kennis en samenwerking met cliënten Voor ZGT is dit een manier om ervaring op te doen met 3D printen in samenwerking met ziekenhuis MST 3D-printlab.
Het bedrijf Volcare levert modieus en wasbaar incontinentieondergoed. Dit wordt uitstekend ontvangen in de markt, maar klanten geven aan dat zij bang zijn voor het optreden van urinegeur. Saxion zal daarom voor Volcare onderzoeken of het mogelijk is om op het incontinentieondergoed geurafgevende stoffen aan te brengen die de urinegeur zouden kunnen maskeren. Wasbaarheid is een belangrijke eigenschap van het incontinentieondergoed van Volcare. In het project zal dan ook onderzocht worden of deze geurafgevende stoffen tijdens het wassen door de gebruiker opnieuw aangebracht kunnen worden. Volcare zal de economische haalbaarheid van het concept onderzoeken.
Mensen die onvrijwillig urine of vaste ontlasting verliezen kunnen hierdoor minder goed meedoen in de maatschappij. De huidige hulpmiddelenverstrekking binnen de continentiezorg-module blijkt niet goed aan te sluiten op de behoeften van niet-westerse migranten. Met dit project willen we dat verbeteren.Doel Het doel van dit project is de continentiezorg voor niet-westerse migranten verbeteren. Het taboe om over incontinentie in gesprek te gaan is in deze doelgroep groot. Daar komt de taalbarrière bovenop, waardoor communicatie met de huisarts vaak moeizaam gaat. Uit eigen onderzoek blijkt daarnaast dat de doelgroep van moslims graag vijf keer rein wil bidden en dat de vergoeding van continentiemateriaal hierin niet altijd voorziet. Door een onderzoek op te starten met patiënten en zorgverleners willen we continentiezorg passend maken. Resultaten Dit onderzoek loopt nog. Na afronding vind je hier een samenvatting van de resultaten. Looptijd 01 augustus 2016 - 01 december 2020 Aanpak In 2017 en 2018 interviewden 2 studenten Farmakunde 10 oudere en 10 jongere migranten met een niet-westerse achtergrond. Vragen gingen over het taboe rond continentieklachten en de wensen en behoeften als het gaat om cultuurspecifieke zorg. De resultaten van deze interviews zijn gepresenteerd op het symposium in september 2018 dat de werkgroep Passende Continentiezorg met UCreate organiseerde. Op dit moment ontwikkelen we voorlichtingsmateriaal voor de doelgroep van jonge vrouwen met een niet-westerse migratieachtergrond. Aangezien jonge moeders een risicogroep vormen voor continentieproblemen, brengen we eerst de loop van de zwangerschap in kaart. Daarna worden op acht beslissende momenten tijdens en na de zwangerschap video's ontwikkeld. Deze voorlichtingsvideo's komen samen in een app en informeren de jonge vrouwen over incontinentie.
