De Dienst Uitvoering Onderwijs (duo) is op 1 januari 2010 ontstaan uit eenfusie tussen twee uitvoeringsorganisaties van het ministerie van ocw: cfi en deInformatie Beheer Groep (IB-Groep). Door deze fusie worden mogelijkhedengecreëerd om de informatievoorziening in het onderwijsdomein te optimaliseren,beleid en uitvoering beter op elkaar te laten aansluiten, en de integraleontsluiting van de door de klant gewenste informatie mogelijk te maken doorverder digitalisering, om zo de rol van ketenpartner verder uit te werken.Kortom, mogelijkheden om te innoveren en optimaliseren. Voor de komendejaren heeft duo een hoog ambitieniveau neergelegd in het ondernemingsplanduo 2010-2015. duo heeft te maken met een vergrijzend werknemersbestand,met een politiek/maatschappelijk klimaat dat streeft naar een compactereoverheid, en een werkpakket dat kwalitatief goed moet worden uitgevoerd,maar tevens innovatief moet worden uitgebreid1. Excellente (nieuwe) dienstverlening uitvoeren met minder mensen vraagt een andere manier van werken, waarbij flexibiliteit, effectiviteit en klantgerichtheid erg belangrijk zijn. Dat stelt zowel eisen aan de ontwikkeling van het zittend personeel, als voor de instroom van nieuw personeel. Wat dat laatste betreft wil duo, op zowel kwantitatief als op kwalitatief niveau, meer studenten op hbo-niveau als stagiair en/of afstudeerder binnenhalen.
In dit artikel over leiderschapskansen wordt verkend welk gedrag managers kunnen uitdragen om succesvol leiding te geven aan een dergelijke organisatieverandering in de publieke sector. De volgende vragen worden gesteld: 1. Op welke wijze kan het management de cultuur beïnvloeden wanneer er een verandering plaatsvindt? 2. Welke aanpak moet worden gehanteerd bij een organisatieverandering? 3. Waar moet je rekening mee houden bij een organisatieverandering? 4. Hoe kun je de huidige cultuur meten? 5. Hoe kunt u leiding geven aan zo'n organisatieverandering? De auteurs concluderen dat het model van Straathof (2009) voldoet om de huidige en gewenste cultuur in kaart te brengen. Voor de veranderbenadering kan een combinatie van top-down en bottom-up benadering worden gehanteerd. Zo wordt er richting gegeven door het management en geluisterd naar de medewerkers. Participatief en transformationeel leiderschapsgedrag in termen als ‘mensgericht’ en ‘toekomstgericht’ sluiten hier bij aan.
Bij de uitvoering van een fusie tussen twee organisaties ligt in de praktijk de aandacht veelal op het financiële en inhoudelijke vlak. Eerst maar eens de nieuwe afdelingen inrichten en de begroting op orde krijgen, lijkt daarbij het devies. Dat is opvallend, omdat uit de theorie blijkt dat niet de structurele maar de culturele compatibiliteit vaak de doorslag geeft voor fusiesucces. Het samenvoegen van twee organisatieculturen leidt in de regel tot onderling conflict, wat een bedreiging kan vormen voor fusiesucces. Als deze conflicten intensiveren, wordt dat een cultuurclash genoemd. In dit reviewartikel wordt vanuit de theorie een antwoord gegeven op de vraag hoe de cultuurclash in goede banen kan worden geleid. Dit wordt gedaan door het fenomeen van de cultuurclash en de effecten daarvan op de organisatie nader te bestuderen. Op basis van de literatuur worden vier uitgangspunten gepostuleerd voor het bereiken van integratie ofwel het managen van het cultuurproces. Op deze manier kan de organisatie het gewenste synergievoordeel uit de fusie halen.
