Al op heel jonge leeftijd ontdekken kinderen dat zij sporen kunnen maken, bijvoorbeeld wanneer zij knoeien met hun pap. Kort nadat peuters een krijtje of potlood kunnen vasthouden, gaan zij krabbelen op papier. Deze ervaring doen kinderen vaak op in het tweede levensjaar. Dat is het startpunt voor de ontwikkeling van papier- en pentaken. Met kwasten, krijtjes, potloden en viltstiften, schilderen, kleuren en tekenen peuters heel wat af. Kleuters ervaren zo dat ze symbolen kunnen maken. Een hartje betekent ‘lief’ en bij het tekenen van hun eerste koppoter zeggen ze: ‘Dit ben ik.’ Ze zien hoe volwassenen schrijven en imiteren dat. Eerst met krabbels en daarna tekenen ze de letters van hun naam na. Ze ontdekken dat hun naam uit meerdere klanken bestaat: ‘Dat is de S van Sam.’ Zo ervaren kleuters dat symbolen en klanken bij elkaar horen en aan elkaar gekoppeld zijn (Berninger et al., 2006).Al doende worden peuters en kleuters steeds handiger: zelf aankleden, een boterham smeren, spelen met verschillende materialen, en oefenen met kleuren en tekenen, zorgen ervoor dat zij fijnmotorische ervaring opdoen. Ze ontdekken wat hun handigste hand is bij het tandenpoetsen, bij brood smeren, en bij kleuren en tekenen. Het is goed om in deze ontdekkingsperiode het materiaal rechts aan te bieden, maar wel ruimte te laten om over te pakken. De periode in groep 1 en 2 is belangrijk voor de ontwikkeling van papier- en pentaken als voorbereiding op het schrijven.
Verslag van gesprekken met leerlingen over de door hun gemaakte tekeningen
De inzichten uit dit onderzoek moeten vertegenwoordigers van collectieven inspireren om (meer) gebruik te maken van klantdata. Het onderzoek biedt concrete handvatten over hoe klantdata te verzamelen en in te zetten om de effectiviteit van marketingacties van het winkelgebied te verbeteren. Met uiteindelijk als doel om het bezoek, de tevredenheid en de verblijfsduur te verhogen en daarmee ook de omzet van de ondernemers te vergroten. Dit onderzoek is uitgevoerd door de Hogeschool van Amsterdam (HvA) in opdracht van platform De Nieuwe Winkelstraat (DNWS) en is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Stichting Detailhandel Fonds.