Het beroep van leraar is een prachtig, belangrijk, maar ook complex beroep is. En een beroep waarin leraren zich kunnen blijven vernieuwen en ontwikkelen.Doordat die ontwikkelingsmogelijkheden echter niet goed zichtbaar zijn, ontbreekt voor veel (toekomstige) leraren een inspirerend en uitdagend ontwikkelperspectief. Een beroepsbeeld waarin ontwikkelingsmogelijkheden zichtbaar zijn, kan leraren, schoolleiders en lerarenopleiders handvatten bieden om die ontwikkeling binnen het beroep vorm te geven en te ondersteunen. Daarnaast draagt zo’n beroepsbeeld bij aan een breed gedragen en gedeelde visie op het beroep en aan een gemeenschappelijke taal. En dat kan weer bijdragen aan een breder beeld van het lerarenberoep, aan een verdere uitwerking van beroepsperspectieven en ontwikkelingsmogelijkheden, en aan het wegwerken van systeemscheidingen.In de kern van deze publicatie wordt een beroepsbeeld geschetst waarin vier domeinen worden onderscheiden:• Het ondersteunen van het leren van leerlingen. • Het ontwikkelen van onderwijs.• Het organiseren van onderwijs. • Het ondersteunen van het leren van collega’s.Een leraar is in elk geval bekwaam en actief in het eerste domein, maar kan dat combineren met de drie andere domeinen. In elk van deze domeinen kunnen leraren zich ontwikkelen en verdiepen: van in opleiding, naar startend, naar ervaren, naar meesterschap. Tegelijk kunnen leraren gedurende hun loopbaan zich verbreden naar andere domeinen.Daarmee ontstaat een waaier aan ontwikkelingsmogelijkheden. Bij elk van die ontwikkelingsmogelijkheden spelen vier vraagstukken:1. Hoe krijgt een leraar toegang tot een nieuwe rol?2. Hoe wordt een leraar ondersteund bij het erkennen van aanwezige en verwerven van nieuwe kwaliteiten die voor die nieuwe rol nodig zijn?3. Hoe wordt een leraar in de nieuwe rol gefaciliteerd?4. Hoe wordt een leraar in die nieuwe rol erkend?Het beantwoorden van die vraagstukken vereist overleg op school- en bestuursniveau en op landelijk systeemniveau. De auteurs denken dat dit beroepsbeeld leraren, schoolleiders, lerarenopleidingen en het ministerie handvatten biedt om gezamenlijk verdere stappen te zetten bij het versterken en aantrekkelijker maken van het beroep van leraar.
DOCUMENT
Lukt het om de schoonheid van het beroep van leraar weer zichtbaar te maken? Lukt het om vanuit het beroep een professioneel tegenwicht te bieden aan de eisen die de maatschappij stelt? En lukt het om leraren meer mogelijkheden te bieden om professioneel te groeien en hun rol te ontwikkelen? Mascha Enthoven, lector De Pedagogische Opdracht, benadert in haar lectorale rede deze vragen door de (pedagogische) opdracht van het onderwijs te formuleren binnen de invloed van het betrokken handelen van de leraar. Binnen dat wat de professionaliteit van de leraar kenmerkt: het continu - op basis van je ervaringen, kennis en intuïtie - inschatten wat het juiste is om te doen. Zij pleit daarom voor vertrouwen en ruimte voor leraren en schoolteams: vertrouwen en ruimte om gezamenlijk het individuele handelen van de leraar te ondersteunen, te verantwoorden en te ontwikkelen. De wens van het werkveld voor meer onderzoekende scholen en lerende netwerken biedt kansen. Mits we bij de ontwikkeling van deze scholen en netwerken sterker het primaire onderwijsproces als bron benutten. En op voorwaarde dat we het ondersteunen van het betrokken handelen van de leraar als doel hebben. Door de focus op het betrokken handelen van de leraar in onderzoek als bron, maar ook als doel te nemen, geven we een scherpere richting aan het onderzoekend vermogen in lerarenopleidingen. Het onderzoekend vermogen staat dan in het teken van de ontwikkeling van betrokken handelen. We kunnen bedachtzaamheid over dit handelen organiseren. En we kunnen deze collectieve bedachtzaamheid ondersteunen met behulp van kennis- en vaardigheden op het gebied van onderzoek. Het werkveld en de lerarenopleidingen vormen in deze ontwikkeling een krachtig collectief. Het model voor ‘de Pedagogiek als Betrokken handelingswetenschap’ wordt gebruikt als een uitwerking van dit krachtig collectief.
DOCUMENT
In dit hoofdstuk staat centraal wat vakdidactische expertise is, waarom het essentieel is en hoe je als leraar deze expertise kunt blijven ontwikkelen. Voor elke leraar gelden drie vakdidactische kernvragen: • Wat is echt de moeite waard om te onderwijzen over dit thema? • Hoe kan ik dit onderwijzen? • Hoe kan ik nagaan wat leerlingen hebben geleerd
LINK
Van leraren wordt immers verwacht dat zij hun leerlingen voorbereiden op de veranderende wereld die steeds internationaler wordt. Het Hoger Onderwijs moet anticiperen op deze ontwikkelingen en 'Internationalisering' een plaats geven in haar programma's. In dit artikel wordt weergegeven hoe internationalisering op dit moment vorm krijgt in een Masteropleiding voor leraren die zich richt op de speciale onderwijszorg (Fontys OSO M SEN). Daarbij wordt, in navolging van de definitie van Jane Knight (2008) een brede definitie van internationalisering gebruikt, namelijk: het proces van het integreren van een internationale, interculturele of globale dimensie in het doel, de functies of de levering van het onderwijs. Het gaat om de wijze waarop een leraar omgaat met en oog heeft voor deze internationale, interculturele en globale dimensie. In hoeverre is er oog voor de diversiteit aan culturele achtergronden van de kinderen in de klas, hoe communiceert de leraar met ouders die zelf de Nederlandse taal niet beheersen, hoe bespreekt hij actuele (politieke) ontwikkelingen.
DOCUMENT
Een jaar geleden kwam het advies ‘Ruim baan voor de Leraar’ van de Onderwijsraad uit. Het advies riep destijds een golf van reacties op. Inmiddels is het ministerie begonnen aan veldwerk ter voorbereiding van het daadwerkelijk wijzigen van de opleidingsstructuur. Het is in deze context zinnig om een gesprekselement in te brengen: de professionele identiteit van de leraar. In dit artikel gaat Marco Snoek in op de relatie tussen opleiding en professionele identiteit. Hij constateert dat de huidige opleidingsstructuur zorgt voor gescheiden professionele identiteiten van verschillende leraren. Dat staat beroepsgroepvorming in het onderwijs in de weg.
MULTIFILE
Leraar worden en leraar blijven is een belangrijke focus binnen het lectoraat. De complexiteit van het beroep van leraar vraagt om een ontwikkeling die niet stopt na de diplomering. Goed starten focust op een doorgaande opleiding en professionalisering van initiële- tot en met inductiefase, waarin de leraar doorgroeit tot vakbekwame professional. Aanleiding voor ons onderzoek zijn maatschappelijke vraagstukken, zoals het structurele en toenemende lerarentekort en hoe eigentijds is op te leiden in een steeds veranderende en multiculturele samenleving. We laten de belangrijkste resultaten over Goed starten uit onderzoeksprojecten van Werken in Onderwijs de revue passeren.
LINK
Leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool benoemen haarfijn wat een goede leraar is. Deze leraar valt op omdat hij heel goed uitlegt, aardig is en vooral omdat hij veel humor heeft. Dit artikel geeft inzicht in de top tien van kwaliteitskenmerken waaraan een goede leraar basisonderwijs volgens leerlijnen moet voldoen.
DOCUMENT
Kanjers van leerkrachten die op het juiste moment weten wat ze moeten zeggen of doen maken bewust of onbewust gebruik van Kairosmomenten. Hoe krijgen ze dat toch voor elkaar?
DOCUMENT
Verslag en resulaten van de conferentie ter afsluiting van het traject Sectororiëntatie VMBO
DOCUMENT
Deze lectorale rede gaat over een recente ontwikkeling die haar intrede heeft gedaan in het basisonderwijs: het opbrengstgericht werken. In de rede wordt eerst gekeken naar de methodiek van opbrengstgericht werken op schoolniveau en op klassenniveau. Als een school opbrengstgericht gaat werken, heeft dat ook gevolgen voor de leraar en de klas. In het tweede deel van de lectorale rede wordt dan ook ingegaan op de kwaliteit van de leraar die nodig is voor het goed opbrengstgericht kunnen werken en wordt een werkmodel gepresenteerd om de kwaliteit van de leraar te bestuderen. Tot slot wordt aandacht besteed aan de wijze waarop het lectoraat Leren en Innoveren een bijdrage levert aan de kwaliteit van leraren in opleiding en leraren die reeds werkzaam zijn in het basisonderwijs.
DOCUMENT
