InleidingIn Nederland voltrekt zich net als in veel andere landen een proces van onderwijsexpansie: steeds meer individuen volgen steeds meer jaren onderwijs op steeds hogere niveaus. Deze opwaartse druk is niet alleen zichtbaar aan een groeiende instroom in het hbo en wo (Ministerie van OCW, 2020). In het Nederlandse onderwijsstelsel, dat wordt gekenmerkt door vroege selectie en een sterke mate van differentiatie (Van de Werfhorst, Elffers & Karsten, 2015), is deze tevens zichtbaar aan de groeiende voorkeur van ouders en leerlingen voor instroom in het havo en vwo ten koste van het vmbo, en aan de aanzienlijke stroom studenten die een indirecte route naar het hoger onderwijs volgen (Onderwijs in Cijfers, 2019). Deze studenten volgen de route vmbo-havo-hbo of vmbo-mbo-hbo, of ze maken via het hbo de overstap naar het wo. Indirecte routes worden vaker gevolgd door studenten met lage opgeleide ouders of een migratie-achtergrond. Omdat deze leerlingen bij de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs vaker worden doorverwezen naar het vmbo – ook bij een prestatieniveau gelijk aan dat van andere leerlingen die naar havo of vwo worden doorverwezen – zijn zij vaker aangewezen op indirecte routes om het hoger onderwijs te bereiken (Inspectie van het Onderwijs, 2016).
MULTIFILE
Hogeschool Utrecht en politie Midden-Nederland werken samen in een community of practice om politiemedewerkers te professionaliseren en studenten te enthousiasmeren voor een carrière bij de politie. In COP komen deze activiteiten samen.
Overgewicht komt relatief vaker voor bij gezinnen met een lage sociaaleconomische status (SES) en migratieachtergrond. Simpel Fit! is een interventie om overgewicht bij kinderen van 0-12 jaar tegen te gaan en bereikt met zijn cultuursensitieve aanpak doelgroepen met verschillende sociaaleconomische en sociaal-culturele achtergronden. Voor professionals betrokken bij de interventie Simpel Fit!, i.c. ontwikkelaars, uitvoerders en eigenaren, is het echter niet duidelijk in hoeverre zij hun doel, bijdragen aan gezond gedrag, behalen met de interventie. Enerzijds willen zij grip houden op de uitvoering van de interventie en het behalen van de doelen, anderzijds willen zij flexibel kunnen inspelen op de specifieke behoefte van de doelgroep. Er bestaan daardoor verschillende versies van Simpel Fit! waarvan niet duidelijk is of zij theoretisch goed onderbouwd en effectief zijn. Een goede evaluatie is hiervoor noodzakelijk. De uitvoerende professionals ervaren handelingsverlegenheid bij het borgen van de kwaliteit van de interventie door middel van evaluatie. Het uitvoeren van bestaande evaluatie-instrumenten ervaren zij als lastig. De instrumenten zijn te talig en tijdrovend en doen daarmee geen recht aan de doelgroep van ouders met een lage SES en migratieachtergrond. Zij willen graag strategieën en tools om de interventie op een cultuursensitieve wijze te evalueren. In dit onderzoeksproject beogen we daarom om de Simpel Fit! interventie op een cultuursensitieve wijze te evalueren. Het betreft zowel een proces- als een effectevaluatie, waarvan de resultaten gebruikt kunnen worden voor de doorontwikkeling van de interventie. Daarnaast brengt de evaluatie inzicht in de generieke werkzame elementen van cultuursensitief werken, dat als raamwerk kan dienen voor de aanpassing van interventies aan verschillende doelgroepen.
Stadsdeel Schalkwijk in Zuidoost-Haarlem, telt relatief veel bewoners met een lage sociaal economische status en een migratieachtergrond, en scoort op verschillende gezondheidsparameters slechter dan de rest van Haarlem. Minder bewoners voldoen aan de beweegrichtlijnen, meer bewoners hebben overgewicht en 55% van de volwassenen in dit gebied heeft gevoelens van eenzaamheid. Om de gezondheidsverschillen in Haarlem te verkleinen worden preventieakkoorden op stadsdeelniveau gesloten waarvan het Preventieakkoord Schalkwijk de eerste is en als pilot dient voor de andere stadsdelen. In het kader van het preventieakkoord Schalkwijk zijn in 2021 de laagdrempelige wandelinterventies Kwiekroute Boerhaavewijk en Nationale Diabetes Challenge gestart om het beweeggedrag, de gezondheid en het welzijn te stimuleren. Deze interventies passen goed binnen het plan Heel Haarlem Wandelt, een recent gestart programma om wandelen in heel Haarlem te stimuleren. Beide interventies zijn geïmplementeerd en krijgen opvolging: er liggen plannen om nog twee Kwiekroutes aan te leggen en de Diabetes Challenge is een periodiek terugkerende interventie. Gemeente-, sport-, zorg- en welzijnsprofessionals die betrokken zijn bij Heel Haarlem Wandelt willen graag weten: 1) in welke mate en door wie de wandelinterventies in Schalkwijk gebruikt worden; 2) wat succes- en faalfactoren zijn voor gebruik van deze beweegstimuleringsinterventies in de openbare ruimte door betrokken professionals en bewoners; en 3) in hoeverre de juiste gemeentelijke en uitvoerende professionals bij deze interventies betrokken zijn en wat werkzame elementen zijn in hun integrale samenwerking. In dit project worden deze vragen samen met gemeente- en uitvoerend professionals uit de domeinen sport, openbare ruimte, gezondheid en welzijn beantwoord. Dit bevordert de integrale samenwerking bij het beweegvriendelijk inrichten van de openbare ruimte in Haarlem en levert kennis waarmee deze en vergelijkbare beweegstimuleringsinterventies verbeterd en succesvoller geïmplementeerd kunnen worden. Daarnaast creëren we met dit project draagvlak om (soort)gelijke interventies op meerdere plekken in Haarlem te implementeren.