Dat de hittestress toeneemt was ook in 2022 te merken. Dat levert problemen en uitdagingen op, maar brengt gelukkig ook de nodige innovatieve oplossingen. Inde lucht is nog volop ruimte voor klimaatadaptatie, waar pergola’s misschien wel het antwoord zijn voor hittestress, droogte en waterproblematiek in (binnen) steden.
DOCUMENT
Het veranderende klimaat is vooral in binnensteden zichtbaar door de hoge mate van verstening die hier te vinden is. Juist op deze plekken zijn er weinig oplossingen voor hittestress en wateroverlast mogelijk, omdat de ruimte boven en onder de grond vaak beperkt is. In dit onderzoek werkten de Hanzehogeschool en The Leaf vof in een consortium met ondernemers en publieke organisaties aan het ontwikkelen van een oplossing voor deze problemen: de Leaf. Een ‘Leaf’ is een groene pergola die meerdere thema’s als hittestress, wateroverlast, biodiversiteit en circulariteit combineert in één oplossing. Het primaire doel van dit onderzoek was om de effectiviteit, haalbaarheid en rendabiliteit van een Leaf in de praktijk te toetsen. Daarvoor is een design thinking aanpak gevolgd, waarin verschillende methoden zijn gebruikt om onderzoeks- en ontwerpstappen te doorlopen. De uiteindelijke ontwerpen zijn uitgewerkt in fysieke prototypes met verschillende karakteristieken die vervolgens op hun effectiviteit zijn getest en vergeleken. Het onderzoek is met een interdisciplinair team van studenten en onderzoekers uitgevoerd, met ondersteuning van verschillende experts uit de praktijk.
MULTIFILE
Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
MULTIFILE
Hittestress is net als droogte en wateroverlast een belangrijke uitdaging in klimaatadaptatie. Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie in de wijk. Zo blijkt ook uit dit onderzoek dat het hitte-eilandeffect ongeveer met 0,5 graden afneemt wanneer er 10 procent meer groen wordt gerealiseerd. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners en er is nog weinig bereidheid om zelf initiatief te nemen. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
DOCUMENT
Pergola’s worden steeds vaker genoemd als klimaatadaptieve maatregel in (wetenschappelijke) publicaties maar komen nog nauwelijks voor in het Nederlands straatbeeld. Op de Hogeschool van Amsterdam is een prototype van een stadspergola gebouwd om te onderzoeken hoe daar verandering in te brengen.
DOCUMENT
Het begon als een overzichtskaartje met Nederlandse onderzoekslocaties van doorlatende verharding en wadi's. Tien jaar later is Climatescan uitgegroeid tot de grootste internationale interactieve database voor klimaatadaptatieve maatregelen.
LINK
Onderzoek met publieke en particuliere partijen, door vijf hogescholen in tien wijken, heeft geresulteerd in nieuwe kennis over meten, beleven en doen ten aanzien van klimaatadaptie. Klimaatadaptatie blijkt nog beperkt te leven onder inwoners. Toch eindigde dit onderzoek met honderden concrete oplossingen.
LINK
Due to climate change, rising temperatures lead to more extreme heat stress in urban areas. Last summer, there were poignant images of people looking for shade in cities. Trees are effective measures to provide shade and decrease the perceived temperature. However, trees cannot grow in healthy conditions due to the conflicting interests of the many functions and infrastructure in cities. Also time is a limiting factor; before trees are fully grown and can fulfil its various functions (shade, biodiversity, appearance), it takes not only physical space but also time. Alternative interventions, such as a pergola, can help increase urban resilience by reducing the negative impacts of climate change.Pergolas are known, for example, in more southern Europe cities. However, despite the described promising effects of the pergola in documents to reduce heat stress and provide shade, we barely see these structures in the Dutch public space. We all know the pergola as an esthetical piece in the backyard where it provides shade, privacy and contributes to well-being, but they are not widely used in the public realm.Next to that, there are few or no known preconditions for an urban pergola. The functions that an urban pergola can offer go beyond providing shade. The pergola might help reduce noise and pollution, provide a meeting place in a neighbourhood and support biodiversity. Since space is scarce in cities where many different interests come together, we want to explore the potential contribution of an urban pergola to different problems. Therefore, at the Amsterdam University of Applied Sciences, we have worked on an urban pergola as a real 'boundary object' where we bring education, research, municipalities, and entrepreneurs across disciplines and sectors together to discuss the potential of such an object.For this workshop, we would like to show our first results of this interdisciplinary action research and continue answering the question: how can a pergola fit in the Dutch urban area? Therefore, we would like to explore the functions and forms of the urban pergola with stakeholders, such as municipalities, entrepreneurs, citizens, students, and researchers all from different disciplines. The desired outcome of this workshop is a joint proposal for implementing urban pergolas that can meet the versatile needs of cities and thereby make cities more liveable.
MULTIFILE
Het gedachtegoed van het project ‘Naar Verantwoorde Rebellie’ vormt het fundament voor de bevindingen in dit whitepaper. Daarbij gaat het om inspiratie, tips en concepten die leiden tot rebelse initiatieven in de ouderenhuisvesting. Dat is geen overbodigheid, want er is een toenemende behoefte aan collectieve woonvormen voor ouderen die tussen zelfstandig wonen en verpleegzorg in zitten. Vooral voor ouderen met een laag en middeninkomen zijn de mogelijkheden beperkt. Het aanbod van geschikte tussenwoningen is simpelweg te summier (1). Dat vraagt dus om nieuwe initiatieven! Daarnaast hebben jongeren en starters het al geruime tijd erg lastig op de woningmarkt. De problematiek is bekend: het is haast een mission impossible om een betaalbare woning te kopen, en het meest deprimerende is dat de piek volgens de berekening van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties pas in 2024 wordt bereikt (2). Het is een urgent probleem, maar in de praktijk komt dat onvoldoende tot uiting. Deze groep heeft behoefte aan een helpende hand, en daarom wordt in dit whitepaper gekeken of de initiatieven voor ouderen ook voor jongeren en starters van waarde kunnen zijn. Sterker nog, of zij onderdeel van de oplossing kunnen worden. Helaas zijn we niet in de ban van ‘slechts’ een crisis, maar van meerdere crises. De woningcrisis wordt namelijk vergezeld door de klimaat- en coronacrisis, en op het moment van schrijven daar bovenop zelfs een koopkracht- en energiecrisis (3, 4, 5). Een hoop ingrediënten voor een boel ellende als we lukraak met onsamenhangende oplossingen aan komen zetten. Het is een complexe puzzel geworden die, onder tijdsdruk vanwege de klimaatdoelstellingen en groeiende onvrede, weloverwogen oplossingen vereist. Bij de bouw van toekomstige woningen moet er derhalve rekening gehouden worden met een plethora aan vereisten, die in dit whitepaper aan bod komen. In het vervolg wordt uiteengezet waar een geschikte tussenwoning aan dient te voldoen, evenals een denkrichting die beschrijft hoe een intergenerationele collectieve woonvorm kan worden vormgegeven. De lezer wordt meegenomen in een verhaal dat eerst de huidige marktsituatie en trends beschrijft, vervolgens de problemen en uitdagingen aankaart, om ten slotte een concrete oplossing aan te dragen. Hierbij wordt rekening gehouden met een veelvoud aan belangrijke variabelen zoals de locatie, voorzieningen, activiteiten, demografische kenmerken, en vorm- en zingeving van het wooncomplex (6). Het gaat nadrukkelijk om een denkrichting die op een inclusieve manier, en met inbegrip van hedendaagse toepassingen en best practices, een originele en vooral kwalitatief hoogwaardige oplossing biedt voor het beperkte woningaanbod. Creativiteit en woongenot staat in dit whitepaper centraal; de wensen van potentiële bewoners worden geïnventariseerd en meegenomen in de uiteindelijke oplossing. Door middel van gesprekken met experts worden echter ook de technische haalbaarheid en betaalbaarheid zo goed als mogelijk geborgd. De uiteenzetting leidt ten slotte tot een virtueel ontwerp dat als inspiratiebron fungeert voor zowel toekomstige bouwers als bewoners van soortgelijke wooncomplexen. Geïnteresseerden kunnen een virtuele tour van het intergenerationele woningcomplex volgen. Via de link op pagina 29 kunt u het concept bekijken.
MULTIFILE
