Met deze publicatie vieren we 4 jaar kennisplatform Utrecht Sociaal (kUS). In deze publicatie krijgt u een indruk van de veelzijdigheid en impact van ons netwerk, ons kUS. Veel mensen in ons netwerk hebben een bijdrage geleverd aan dit boek. Hieruit blijkt de grote variatie aan activiteiten en de waarde die hieraan toegekend wordt door allerlei partijen. We hebben deze bijdragen geordend in blokjes waarbij de eerste vier hierboven genoemde O’s als kapstokjes gebruikt zijn. U zult merken dat de indeling van bijdragen in deze clustering nooit precies passend is, omdat – en dat is ook precies de bedoeling – veel O’s als olympische ringen met elkaar verbonden zijn. De O van ondersteuning hebben we niet gebruikt in onze indeling, juist omdat we in ons platform elkaar ondersteunen door middel van onderzoek & ontwikkeling, kennisontsluiting, bijeenkomsten en opleidingen.
Op basis van een kwalitatief onderzoek onder 30 peergroups, waarbij gebruik gemaakt werd van focus group interviews, wordt de volgende vraag beantwoord: Welke functies vervullen peer groups voor de individuele leden bij het leren onderhandelen metleeftijdgenoten, ouders en docenten? Welke sociale competenties worden in de peergroup verkregen en hoe gaan peer groups om met de risico's van de moderne samenleving? Het artikel geeft inzicht in de onderscheiden onderhandellingsstrategieen van meisjes en jongens met verschillende opleidingsachtergronden. Uit de gegevens blijkt dat jongeren binnen de context van de peergroup een betekenisvolle werkelijkheid creëren die hen belangrijke oriëntaties biedt voor de huidige samenleving. Peergroups leren elkaar bijvoorbeeld de gevolgen van hun handelen in te schatten en op een verantwoordelijke manier met de moderne risico's om te gaan. Jongeren uit een peergroup steunen elkaar bij moeilijke beslissingen inzake studie- beroeps- en relatiekeuzes waarvan gevolgen niet altijd zijn te overzien. In multiculturele contexten dient de peergroup als een platform voor discussies waarmee jongeren een balans zoeken tussen tegenstrijdige waarden en levenswijzen thuis, op school en in de vriendengroep. En tenslotte: De peergroep stimuleert informeel jeugdcultureel leren en creativiteit. Als zodanig zijn scholen waar leeftijdgenoten veel tijd doorbrengen niet alleen een broedplaats voor het verkrijgen van schools (leer) kapitaal, maar vooral ook van jeugdcultureel kapitaal. Voor jongeren (vooral jongens)met een problematische onderwijsloopbaan vervult de peer group vooral de functie van het verdragen van frustraties die zij op school en in hun buurten ondervinden. Vanuit deze peer groups krijgen agressie en criminele handelingen vorm.
Afgelopen zomer lanceerden wij een nieuwe themareeks over de gezonde leefomgeving op Rooilijn platform. Gezondheidsvraagstukken krijgen veel aandacht in het nieuws, beleid en wetenschap. Het meest recente voorbeeld is de publicatie van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM, 2024), waaruit blijkt dat het aantal mensen met overgewicht in Nederland zal oplopen tot ruim 64 procent in 2050. Ter vergelijking: in 2022 was dat percentage nog 50. Dergelijke gezondheidsproblemen in de samenleving zijn complex en worden door een veelvoud van factoren beïnvloed, zoals genetische aanleg, leefstijl en leefomgeving. In deze themareeks stond de relatie tussen gezondheid en de leefomgeving centraal.
LINK
AI4debunk is een vierjarige EU-innovatieactie, gefinancierd door Horizon Europe, gewijd aan de bestrijding van desinformatie. Het project brengt 13 partners uit acht landen samen om burgers te empoweren met door AI aangedreven tools. Te midden van toenemende nepnieuws en propaganda streeft AI4Debunk naar het bevorderen van betrouwbaar online gedrag, in navolging van de oproep van de Europese Commissie voor een verstandige toepassing van AI.
Met behulp van de aangevraagde KIEM-subsidie willen het lectoraat Netwerkcultuur (Hogeschool van Amsterdam), Domein voor Kunstkritiek, Archined en Kritiklabbet (Zweden) het onderzoek naar (innovatieve vormen van) kunstkritiek internationaal bevorderen door binnen verschillende disciplines en landen een gezamenlijk Europees projectvoorstel vorm te geven. Dit voorstel zal gericht zijn op de ontwikkeling van een platform ten behoeve van kritische reflectie op kunst en cultuur: een cruciaal onderdeel van democratische samenlevingen gericht op de toekomst. Door uitwisseling van ervaringen, tools, netwerk en best practices, zullen kunst- en cultuurredacties, instituties en platforms de krachten bundelen op een manier waarbij lokale identiteit en taal gewaarborgd is. Door twee bijeenkomsten te organiseren beoogt het lectoraat een internationaal consortium op te stellen en een onderzoeksvoorstel op te stellen en indienen, binnen de regeling Creative Europe of vergelijkbaar.
Motivatie Het versterken van de samenwerking tussen relevante lectoraten door het ontwikkelen van een multidisciplinaire onderzoeksagenda op het terrein van Arbeid in de brede zin van het woord. Hierdoor kan de thematiek rondom toegang tot en behoud van arbeid vanuit meerdere kanten worden aangevlogen én kan focus en massa worden gecreëerd voor onderzoeksprogrammering en –funding. Daardoor kunnen we als lectoraten een belangrijke rol te spelen bij vraagstukken die betrekking hebben op het duurzaam (weer) aan het werk gaan én duurzaam aan het werk blijven. Achtergrond Om als individu zelfstandig en volwaardig te kunnen deelnemen aan onze participatiemaatschappij, is het hebben van werk cruciaal. Werk is echter voor mensen met minder of onvoldoende arbeids-, persoonlijk-, sociaal-, en cultureel kapitaal en/of toegang tot hulpbronnen steeds minder vanzelfsprekend. Naast traditioneel kwetsbare groepen – zoals laagopgeleiden, mensen met een chronische aandoening en migranten - zijn er nieuwe categorieën, waaronder veel middelbaar en hoog opgeleiden, voor wie het lastig is/wordt structureel betaald werk te vinden. De oorzaak ligt voornamelijk bij de toenemende digitalisering en robotisering in combinatie met de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Ook werk op academisch niveau, dat gebaseerd is op regels, bijvoorbeeld accountancy en rechtspraak, zal steeds vaker (deels) geautomatiseerd kunnen worden (Est et al. 2015, Went et al. 2015). Anderzijds zijn er sectoren, zoals techniek en ICT, die een steeds grotere behoefte hebben aan hoogopgeleid personeel en waar het lastig is om voldoende gekwalificeerde mensen te krijgen. Tot slot zien we in alle sectoren een toename van stress- en burn-out klachten, die deels gerelateerd zijn aan traditionele, functioneel ingerichte organisaties. Het bovenstaande biedt geen rooskleurig beeld voor grote groepen in de samenleving en vanuit een breed Platform Arbeid willen we de thema’s op het terrein van arbeid vanuit meerdere perspectieven benaderen en in samenhang beschouwen.
![Bestuurlijk koorddansen in een digitaliserende samenleving [inaugurele rede]](https://publinova-harvester-content-prod.s3.amazonaws.com/thumbnails/files/previews/pdf/20250506135031692598.ijk20koorddansen20in20een20digitaliserende20samenleving-thumbnail-400x300.png)
