Op het FIAR Congres 2024 sprak Jeske Nederstigt, onderzoeker Sociale Innovatie en Gedragsverandering en auteur van het boek Consumentengedrag. Haar presentatie richtte zich op de evolutie van consumentengedrag in relatie tot veranderende maatschappelijke omstandigheden. Haar blik hierop bood inzicht in de psychologische aspecten die ten grondslag liggen aan de veranderingen in het consumentengedrag. Dit verslag geeft een inkijkje in de belangrijkste punten uit haar presentatie.
LINK
Patiënten met hematologische kanker die hiervoor een autologe stamceltransplantatie ondergaan, staan voor de moeilijke taak om te gaan met zowel een potentieel levensbedreigende ziekte als een stressvolle behandeling. Een deel van deze patiënten rapporteert psychologische klachten. Behandeling van deze klachten verdient aandacht en zal naar verwachting leiden tot een verbetering van de kwaliteit van leven van deze patiënten. In dit artikel beschrijven we de implementatie van een zorgprogramma gericht op vermindering van psychologische klachten, met als belangrijkste onderdeel het internetzelfhulpprogramma ‘Stress onder controle’
DOCUMENT
De studies in dit proefschrift onderzochten cognitieve en emotionele factoren die een goede gewichtsuitkomst na bariatrische chirurgie bevorderen of belemmeren. Vrijwel alle variabelen, inclusief de psychologische, laten vóór operatie een veel slechtere toestand zien dan ná operatie. Dit wijst erop dat na bariatrische chirurgie niet alleen het gewicht en bijbehorende chronische ziekten verminderen, maar ook er ook een verbetering optreedt van het algemeen functioneren, de kwaliteit van leven en de cognities.Een uitgangspunt van dit proefschrift was dat handvatten om de gewichtsuitkomst van bariatrische chirurgie te verbeteren gevonden konden worden door het bestuderen van cognities en emotionele factoren die eetgedrag van de patiënten beïnvloeden. De psychologische aspecten, zelfregulatie cognities, uitkomstverwachtingen en tevredenheid met de operatie blijken echter geen voorspellers voor de korte en lange termijn gewichtsuitkomsten na bariatrische chirurgie, terwijl ze dat wel zijn bij patiënten met overgewicht en obesitas die een niet-operatieve behandeling ondergaan. De enige voorspeller voor meer gewichtsverlies op de lange termijn na bariatrische chirurgie is een lage mentale kwaliteit van leven. Patiënten met een lagere mentale kwaliteit van leven vóór operatie en één jaar na operatie (= korte termijn) hadden meer gewichtsverlies op de lange termijn. De eerste implicatie uit het onderzoek van dit proefschrift is dat algemene psychologische theorieën uit de Gezondheidspsychologie niet automatisch gelden voor patiënten bariatrische chirurgie. Morbide obese mensen die zich aanmelden voor bariatrische chirurgie en de operatie ondergaan, verschillen duidelijk van mensen met overgewicht die een niet-operatieve behandeling krijgen. Dat het gewichtsverlies na bariatrische chirurgie onafhankelijk is van preoperatieve zelfregulatie cognities, uitkomstverwachtingen en tevredenheid met de operatie, impliceert dat preoperatieve psychologische variabelen niet gebruikt kunnen worden als criterium om te voorspellen welke patiënten veel gewichtsverlies zullen bereiken dan wel aanvullende zorg, voorlichting of therapie nodig zullen hebben. De tweede implicatie is dat patiënten met een betere mentale kwaliteit van leven vóór en ná operatie het risico lopen minder gewichtsverlies op de lange termijn te bereiken. Het bariatrisch-chirurgisch team zou zich bewust moeten zijn dat het bereiken van gewichtsverlies en gewichtstabilisatie juist voor de patiënten met een betere mentale kwaliteit van leven wat moeilijker kan zijn en dat ook deze patiënten voldoende begeleiding en aandacht nodig hebben.
DOCUMENT
Ruim een miljoen Nederlanders heeft moeite met getallen. Dit kan een grote hindernis zijn in het dagelijks leven. Samen met drie andere landen ontwerpen we een Europees Referentiekader Gecijferdheid en nascholingsmodules voor docenten in het volwassenenonderwijs.Doel Het doel van het project is het aanpakken van laaggecijferdheid. Mensen die moeite hebben met getallen komen allerlei obstakels tegen. Hoe bieden we betekenisvol onderwijs aan zodat mensen beter kunnen meedoen in deze maatschappij? Het Europees Referentiekader Gecijferdheid is een hulpmiddel om de gecijferdheid van individuen te verhogen. Het gaat in op inhoud, vaardigheden, houding en affectieve en psychologische aspecten.Dit referentiekader is bedoeld voor docenten, aanbieders van cursussen over gecijferdheid, beleidsmaker en politici. Naast het Europees kader ontwikkelen we nascholingscursussen voor docenten die cursussen rekenen en gecijferdheid geven in het volwassenenonderwijs. Deze cursussen zullen gratis online beschikbaar zijn. Resultaten Dit project loopt. Na afronding vind je hier een samenvatting van de resultaten. Looptijd 01 december 2018 - 31 juli 2021 Aanpak Het referentiekader en de nascholingsmodules komen tot stand door literatuuronderzoek, een Europese survey en een pilot in minimaal vier verschillende landen.
Dit project bevindt zich op het snijvlak van innovatie en duurzaamheid, met de focus op het stimuleren van hergebruik van drinkcontainers in de sportsector. Door de ontwikkeling van een geavanceerde schoonmaakmachine die speciaal ontworpen is voor bidons en herbruikbare containers, streeft het naar een drastische vermindering van wegwerpplastic. Het onderzoek belicht niet alleen de technische efficiëntie en gebruiksvriendelijkheid van de machine, maar duikt ook diep in de psychologische en gedragsmatige aspecten die van invloed zijn op het gebruik van herbruikbare containers. Het project benadrukt de urgentie van duurzame alternatieven in de sportwereld, waar de consumptie van wegwerpplastich schrikbarend hoog is. Faik Durmus, de drijvende kracht achter dit initiatief, plant bij positieve respons een multidisciplinair team op te bouwen om het concept op te schalen. De samenwerking met potentiële partners zoals de provincie Overijssel en Nederlandse sportclubs, ondersteund door het Saxion Centrum voor Ondernemerschap, is cruciaal voor het realiseren van de beoogde impact. Dit project illustreert hoe gerichte innovatie kan leiden tot significante gedragsverandering en een duurzame sportcultuur.
Sociale en psychologische factoren spelen een belangrijke rol bij chronische pijn en de beperkingen die patiënten daardoor in hun dagelijkse leven ervaren. Dit onderzoek helpt behandelaars en patiënten om het gesprek hierover aan te gaan.Doel Naast fysieke factoren spelen ook sociale en psychologische aspecten een belangrijke rol bij chronische pijn. Om beter te leren omgaan met pijn is het belangrijk dat patiënten inzicht krijgen in die aspecten. Behandelaars merken alleen dat het praten hierover gevoelig ligt en niet altijd goed lukt. Dit onderzoek moet meer inzicht geven in de gevoeligheden rond het bespreken van sociale en psychologische factoren van pijn. Daardoor kunnen behandelaars beter met deze gevoeligheden omgaan in hun gesprekken met patiënten. Resultaten Door dit onderzoek krijgen we inzicht in gevoeligheden in gesprekken tussen patiënten met chronische pijn en hun behandelaars. Op basis van deze inzichten helpen we behandelaars te reflecteren op hun eigen gesprekken met patiënten. Zo kunnen zij ideeën ontwikkelen over hoe zij bepaalde onderwerpen beter bespreekbaar kunnen maken. Relevantie voor de beroepspraktijk Chronische pijn beïnvloedt de kwaliteit van leven, het dagelijks functioneren en de stemming van patiënten en leidt tot ziekteverzuim. 18 procent van de Nederlanders wordt er door getroffen. Recente kennis over instandhouding van pijngerelateerde beperkingen hebben geleid tot een nieuwe focus van pijnrevalidatie. Deze is er op gericht patiënten te stimuleren aan de slag te gaan met de sociale en psychologische aspecten van hun klachten en anders met de pijn te leren omgaan. Dit vraagt van de behandelaar een andere benaderingswijze van de patiënt. De beroepsgroep geeft aan dat (para)medici onvoldoende over de gespreksvaardigheden beschikken die nodig zijn om de patiënt te ondersteunen bij het verkennen van de sociale en psychologische aspecten van zijn pijn. Het onderzoek helpt behandelaars deze gespreksvaardigheden beter te ontwikkelen. Relevantie voor het onderwijs De opbrengsten van het onderzoek zijn relevant voor verschillende opleidingen binnen het Instituut voor Bewegingsstudies, zoals Fysiotherapie en Oefentherapie Cesar. Ook zijn inzichten uit het onderzoek relevant voor de opleiding Communicatie, bij vakken waar aandacht is voor de kracht en werking van gesprekken in verschillende contexten, waaronder de zorg. Looptijd 04 september 2017 - 04 september 2021 Aanpak Voor dit onderzoek worden gesprekken tussen patiënten met chronische pijn en hun behandelaars op microniveau bestudeerd. Hiervoor zijn bij verschillende chronische pijnrevalidatieprogramma's in Nederland audio-opnamen gemaakt van gesprekken. Deze worden geanalyseerd volgens een discursief psychologisch onderzoeksperspectief.
Lectorate, part of NHL Stenden Hogeschool
