Introductie op het themadeel van Kunstzone: kunsteducatie in rurale, niet-stedelijke contexten
DOCUMENT
Artikel over wat aandacht voor kunsteducatie in ruraal gebied voor het Kenniscentrum Kunst & Samenleving in Groningen betekent.
DOCUMENT
Hoe klonk het landschap van je jeugd? Welke geluiden zijn verbonden aan de plek waar je woont en leeft? Zijn er liedjes die herinneren aan belangrijke momenten? In dit deel van het onderzoeksproject Sound Soils onderzoeken we vanuit het lectoraat Music in Context van de Hanzehogeschool Groningen de samenhang tussen muziek en geluiden en de plekken waar mensen opgroeien, leven en een identiteit ontwikkelen. Het lectoraat Music in Context doet praktijkgericht onderzoek naar muziekpraktijken die zich nadrukkelijk verbinden aan maatschappelijke contexten en/of thematieken.Geluiden en muziek zijn op meerdere manieren verbonden met de leefomgeving en identiteit van mensen. Geluiden en liedjes die sterk verbonden zijn met de plek waar je opgroeit, kunnen eraan bijdragen dat een plek betekenis voor je krijgt en dat je je ergens ‘thuis’ voelt: ‘Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens,’ luidt niet voor niets een bekend spreekwoord.
DOCUMENT
Groningen Seaports heeft het lectoraat gevraagd om desktop-onderzoek te doen met als doel wensen en ideeën voor het behoud en verbeteren van de lokale leefbaarheid in kaart te brengen, zodat Groningen Seaports een overzicht krijgt van welke informatie er bestaat en ontbreekt en aan welke concrete leefbaarheidsmaatregelen kan worden bijgedragen. De focus hierbij is op de volgende dorpen en buurtschappen:• Omgeving Eemshaven: Oudeschip, Oosteinde, Roodeschool, Spijk, Bierum, Nooitgedacht,Polen, Koningsoord, Vierhuizen Uithuizen en Uithuizermeeden• Omgeving haven Delfzijl: Delfzijl, Meedhuizen, Woldendorp, Termunterzijl, Wagenborgen,Tjuchem, Farmsum, Borgsweer en Termunten en WeiwerdBeschikbare bronnen waren: dorpsvisies, algemeen regionale en provinciale visies en beleidsstukken. In algemene zin bleek dat vanuit veel dorpen behoefte was aan extra inzet op behoud van voorzieningen, w.o. ov, een (goed onderhouden) ontmoetingsplaats zoals een dorpshuis en woningen, vooral voor starters en ouderen.Groningen Seaports heeft het lectoraat gevraagd om desktop-onderzoek te doen met als doel wensen en ideeën voor het behoud en verbeteren van de lokale leefbaarheid in kaart te brengen, zodat Groningen Seaports een overzicht krijgt van welke informatie er bestaat en ontbreekt en aan welke concrete leefbaarheidsmaatregelen kan worden bijgedragen. De focus hierbij is op de volgende dorpen en buurtschappen:• Omgeving Eemshaven: Oudeschip, Oosteinde, Roodeschool, Spijk, Bierum, Nooitgedacht,Polen, Koningsoord, Vierhuizen Uithuizen en Uithuizermeeden• Omgeving haven Delfzijl: Delfzijl, Meedhuizen, Woldendorp, Termunterzijl, Wagenborgen,Tjuchem, Farmsum, Borgsweer en Termunten en Weiwerd
December 2024 heeft de gemeente Westerkwartier haar participatiebeleid gepresenteerd in de nota Samenwerken aan onze samenleving.1 In deze nota wordt benadrukt dat een groot deel van de inwoners momenteel helaas (nog steeds) niet actief gebruikmaakt van geboden participatiemomenten. Met het inzetten van laagdrempelige en passende participatie- en communicatiemiddelen wil de gemeente hier verandering in brengen. Het pilotonderzoek dat in dit voorstel beschreven wordt, wil hier aan bijdragen door voor een vaak moeilijk te bereiken doelgroep - jongeren – in kaart te brengen waar en hoe zij hun vrije tijd (willen) doorbrengen en hoe zij meer bij ontwikkelingen in de gemeente Westerkwartier betrokken zouden kunnen worden. December 2024 heeft de gemeente Westerkwartier haar participatiebeleid gepresenteerd in de nota Samenwerken aan onze samenleving.1 In deze nota wordt benadrukt dat een groot deel van de inwoners momenteel helaas (nog steeds) niet actief gebruikmaakt van geboden participatiemomenten. Met het inzetten van laagdrempelige en passende participatie- en communicatiemiddelen wil de gemeente hier verandering in brengen. Het pilotonderzoek dat in dit voorstel beschreven wordt, wil hier aan bijdragen door voor een vaak moeilijk te bereiken doelgroep - jongeren – in kaart te brengen waar en hoe zij hun vrije tijd (willen) doorbrengen en hoe zij meer bij ontwikkelingen in de gemeente Westerkwartier betrokken zouden kunnen worden.
Net als voor andere rurale regio’s in Nederland en de rest van Europa is een nieuw toekomstperspectief voor het Noord-Nederlandse platteland hard nodig als gevolg van complexe vraagstukken rondom aardbevingsproblematiek, landbouwtransitie en bevolkingskrimp. Een aantal professionele musici ziet voor zichzelf een rol weggelegd voor het leveren van een bijdrage aan dit nieuwe perspectief als het gaat om leefbaarheid. Stakeholdergesprekken en kleinschalige experimenten laten zien dat deze bijdrage relevant is. Participatieve kunstvormen lijken met name veelbelovend: ze versterken de sociale cohesie tussen en het welzijn van bewoners en hebben het unieke potentieel om mensen (opnieuw) in contact te brengen met elkaar en met de natuur, en systeemverandering te verbeelden. Tegelijkertijd geven musici die reeds werkzaam zijn in rurale contexten aan te worstelen met traditionele rollen en zijn zij zoekende in het ontwikkelen van passende (participatieve) werkwijzen. Systematisch vergaarde kennis over gevalideerde rurale (participatieve) muziekpraktijken is namelijk schaars. Verder zijn musici en muziekpartners in Noord-Nederland die met ruraliteit bezig (willen) zijn alsook hun ambities nog onvoldoende in beeld. Het praktijkgerichte, verkennende onderzoeksproject Sound Soils speelt in op de vraag van muziekprofessionals om rurale contexten als toekomstig werkveld te willen verkennen. Het heeft als doel het formuleren van kansen voor musici en muziekorganisaties in Noord-Nederlandse rurale gebieden, met specifieke aandacht voor participatieve muziekpraktijken, als mogelijke opmaat naar (ontwerpend) actie-onderzoek als vervolg op dit projectvoorstel. Methodologisch stoelt Sound Soils op Participatief Actie-Onderzoek en etnografisch vergaarde onderzoeksdata. Gezien de vergelijkbare problematiek in andere rurale gebieden zijn de resultaten overdraagbaar. Daarnaast, met het oog op de ontwikkeling van de nieuwe onderzoekslijn Muziek & Ruraliteit als uitbreiding van het onderzoeksportfolio van het lectoraat Music in Context, dient dit project ook als voeding voor het identificeren van onderzoeksthema’s en behoeftes van stakeholders voor verder onderzoek.
