ManagementsamenvattingKenniscentrum Leefomgeving van Saxion heeft onderzochtwelke kenmerken op het gebiedvan leefbaarheid en sociale veiligheid in de buurt Transburg van Enschede heeft en welkefysieke en sociale maatregelen kunnen worden genomen om de leefbaarheid en socialeveiligheid te vergroten?Op basis van een probleemanalyse is een advies uitgebracht over een aanpak om de leefbaarheid en veiligheid van de bewoners van Transburg te verbeteren. Dat heeft geleid tot een aantal uitgangspunten met concrete maatregelen. Sociale kenmerkenTransburg is een sociaal kwetsbare wijk doordat er sprake is van een hogeverhuisgeneigdheid en een lage buurtbinding, waaronder ontevredenheid over debevolkingssamenstelling. De woonduur is echter zoals gemiddeld in Enschede en debereidheid om aan de buurt te werken is hoog in Transburg, wat een goede basis geeft omaan de leefbaarheid van de buurt te werken. De mogelijkheid om te sturen in desamenstelling van de populatie van Transburg zal bepalend zijn voor het soort maatregelen dat passend is. Domijn kan zich beraadslagen op keuzes op het gebied van de sociale samenstelling van de buurt. De huidige sociale samenstelling vormen het vertrekpunt voor de geformuleerde maatregelen in dit rapport. Er zijn daarom maatregelen geformuleerd die zich richten op het bevorderen van de participatie. Fysieke kenmerkenDe woningen in de buurt Transburg zijn in goede staat en er is een aantal mooie plekken die goed functioneren zoals de speeltuinen en de daktuinen op de parkeergarages. Het Trefpunt is een waardevolle voorziening in Transburg en het voorzieningenniveau in de nabijheid van Transburg is goed. De Performance Factory biedt waardevolle voorzieningen voor diverse doelgroepen; hoewel het terrein grenst aan Transburg, wordt er toch een (mentale) afstand ervaren en maken bewoners in Transburg nauwelijks gebruik van de voorzieningen. De stedenbouwkundige kwaliteiten van de buurt zijn ongunstig vanuit het oogpunt van sociaal veilig ontwerpen: de zichtbaarheid, de oriëntatie en eenduidigheid scoren matig tot slecht; de toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van de buurt zijn scoren laag. De belangrijkste toegangswegen van de buurt liggen tegen een bron van ongewenste gasten uit de directe omgeving van Transburg, waaronder het Leger des Heils. Een aantal plekken met een onduidelijke functie lokt tot nu toe uit tot ongewenst gedrag.Er zijn daarom maatregelen geformuleerddie zich richten op: de verbinding met Performance Factory; de verbetering van eenduidigheid en oriëntatie in de buurt; de versterking van de groenvoorziening.Veiligheid en veiligheidsgevoelDe meeste vormen van criminaliteit komen in Transburg gemiddeld niet vaker voor dan inEnschede als geheel; alleen diefstal uit woningen c.q. woninginbraak komt vaker voor damgemiddeld; er wordt niet meer overlast gemeld dan elders in Enschede, maar er wordtgemiddeld wel veel meer overlast ervaren. Ook voelen bewoners zich relatief vaak onveiligvoor of rond de eigen woning en zijn er veel andere plekken in de buurt waar men zichonveilig voelt. Overlast wordt wel gemeld, maar vooral voor de plekken waar geen toezicht is wordt minder overlast gemeld dan er ervaren wordt. Er zijn daarom maatregelengeformuleerd die zich richten op: inbraakpreventie; het verhogen van het veiligheidsgevoel; het verhogen van het meldgedrag. OverlastOverlast gerelateerd aan drugs en drank cumuleert aan zuidwestelijke buitenrand vanTransburg en langs de zuidwestelijk gelegen parkeergarage aan de Benninkburg. Overlastrond vuilcontainers vindt voornamelijk plaats door buurtbewoners zelf; grofvuil wordt opdiverse plekken bijgepla
MULTIFILE
De maatschappij verandert en aan trefwoorden is er geen gebrek. Er is een toenemende complexiteit en dynamiek. Er is een verandering gaande van een hiërarchische naar een netwerksamenleving. Door het wegvallen van oude kaders en het kleiner worden van de wereld zijn processen van onzekerheid en angst merkbaar. Ook de tijdsordening verandert met de gang naar een 24 uurs-economie, waarin op elk moment van de dag wel iets te doen dan wel iets loos is. In zo’n tijd wordt een grote wissel getrokken op tolerantie. Tolerantie zelf lijkt onder druk te staan: het wordt wel gezien als een duur woord voor onverschilligheid. Pleidooien voor zero tolerance zijn gangbaar. De druk om vooral de overtredingen van anderen hard aan te pakken, is aan de orde van de dag. In de wijk komt veel van de maatschappelijke problematiek geclusterd en geïntegreerd bijeen. Hier waakt de politie over de veiligheid in de wijk en daarbij weet elke betrokkene dat de politie dit niet alleen kan. Er is vertrouwen en samenwerking nodig tussen politie, partners en burgers. In de wijk blijkt de dagelijkse spanning tussen maximale vrijheid en maximale veiligheid. Een wijk kan niet volgestort worden met blikken veiligheid, er is een grens aan hoeveel veiligheid een wijk kan verdragen. Er is een toenemende vervlechting van de lokale wereld dichtbij en de globale wereld ver weg. In zo’n complexe wereld met diversiteit en autonome, soms boze burgers is het bepaald ingewikkeld om gezag te verwerven en te behouden. De politie heeft overal vrienden en al deze vrienden dringen bij de politie aan: de politieke en bestuurlijke krachten, de burger in de straat. De politiek vraagt meetbare prestaties en dito getallen, maar de werkelijkheid laat zich net als boeven niet altijd vangen. Daarbij hoort ook het omgaan met onzekere, eisende en in veelvoud verschijnende burgers. Waar een contrast is tussen objectieve veiligheid en subjectieve veiligheid is investeren in vertrouwen van de burger noodzaak. De politie heeft dan ook een verbindende functie: tussen repressie en handhaving enerzijds en hulpverlening en ondersteuning anderzijds, tussen oppakken en opvoeden, tussen veiligheid en vertrouwen. Verbinding tussen politie en partners (jeugdzorg, reclassering, sociale dienst, woningcorporatie, enz.) is een zogeheten kerntaak en daarbij is ook de wijkagent aan zet. In dit rapport staat de wijkagent centraal. Karlijn Schoonenberg, lid van de kenniskring van het lectoraat Grootstedelijke Ontwikkeling van De Haagse Hogeschool, heeft wijkagenten uit drie stedelijke milieus in de regio Haaglanden gevolgd en meermalen gesproken over hun werk, hun afwegingen, hun positie in het krachtenveld. Zo krijgen we inzicht in hun keuzes en hun invulling van de globale taakstelling ‘wijkagent’. Voor het lectoraat is inzicht in de dagelijkse wereld van burgers en professionals de grondstof van kennisontwikkeling.