Morele vorming kan een niet-beoogd gevolg zijn van onderwijs. Maar het kan ook nadrukkelijk wél beoogd worden en doel zijn van het onderwijsproces. Daarover gaat dit artikel. We beginnen met de verduidelijking van de relatie tussen morele vorming en Bildung (par. 2). Vervolgens behandelen we drie verschillende vormen van doelbewuste morele beïnvloeding in het onderwijs: morele vorming als vak, de voorbeeldfunctie van de docent en een positieve schoolcultuur (par. 3). Morele vorming als vak betreft de vorming in waarden en normen van de leerling. Daarbij kunnen verschillende accenten worden gelegd: waardenoverdracht, waardenverheldering en waardencommunica¬tie. Deze accenten worden toegelicht en we geven aan in welke leeftijdsgroep het zwaartepunt zou kunnen liggen in het onderwijs (par. 4). We ronden dit artikel met de vijf elementen van een moreel proces: morele gevoeligheid, morele analyse, moreel oordeel, morele motivatie en moreel handelen. Daarbij laten we zien hoe morele vorming in het onderwijs kan interveniëren om de competenties van de leerling met betrekking tot deze vijf elementen te versterken (par. 5).
DOCUMENT
Morele vorming kan een niet-beoogd gevolg zijn van onderwijs. Maar het kan ook nadrukkelijk wél beoogd worden en doel zijn van het onderwijsproces. Daarover gaat dit artikel. We beginnen met de verduidelijking van de relatie tussen morele vorming en Bildung (par. 2). Vervolgens behandelen we drie verschillende vormen van doelbewuste morele beïnvloeding in het onderwijs: morele vorming als vak, de voorbeeldfunctie van de docent en een positieve schoolcultuur (par. 3). Morele vorming als vak betreft de vorming in waarden en normen van de leerling. Daarbij kunnen verschillende accenten worden gelegd: waardenoverdracht, waardenverheldering en waardencommunica¬tie. Deze accenten worden toegelicht en we geven aan in welke leeftijdsgroep het zwaartepunt zou kunnen liggen in het onderwijs (par. 4). We ronden dit artikel met de vijf elementen van een moreel proces: morele gevoeligheid, morele analyse, moreel oordeel, morele motivatie en moreel handelen. Daarbij laten we zien hoe morele vorming in het onderwijs kan interveniëren om de competenties van de leerling met betrekking tot deze vijf elementen te versterken (par. 5).
DOCUMENT
geen samenvatting
DOCUMENT
Uwe Krause: Atlas of Eurpean Values De Atlas of European Values is een samenwerkingsproject met bijbehorende website van de Universiteit van Tilburg en Fontys Lerarenopleiding in Tilburg, waarbij de wetenschappelijke data van de European Values Study (EVS) voor het onderwijs toegankelijk worden gemaakt. EVS is een longitudinaal en cross-nationaal vergelijkend onderzoek naar fundamentele menselijke waarden. Het adres van de vernieuwde website is www.atlasofeuropeanvalues.eu. Sinds oktober 2008 is deze website online.
DOCUMENT
Onderzoek uitgevoerd in het kader van het innovatieprogramma Moreel Competent, een tweejarig programma gericht op de morele vorming van leerlingen in het voortgezet onderwijs. Het onderzoek diende inzicht te bieden in hoe de docent zich verhoudt tot de thematiek van morele vorming. Onder docenten blijkt behoefte te bestaan aan een bewustmakingsproces en een meer samenhangende aanpak en visie wat betreft de morele vorming van leerlingen. Tegelijkertijd beoogde het onderzoek de (veelal impliciete) aanwezige praktijkkennis over morele vorming te expliciteren. Daarnaast heeft dit deelproject als doel de verwachtingen en idealen onder docenten en schoolmanagement over morele vorming en het morele klimaat van de school te expliciteren.
DOCUMENT
Verslag van een onderzoek naar wat leerkrachten in het basisonderwijs waardevolle onderwijsmomenten vinden. Door middel van een logboek hebben leerkrachten een maand lang bijgehouden wat voor hen de meest waardevolle momenten zijn in hun interactie met de kinderen. Vervolgens werd met de leerkrachten gereflecteerd op de uitkomsten, om na te gaan welke waarden in het spel zijn. Op deze manier is getracht uiteindelijk terecht te komen bij de kern van het onderwijs van de leerkracht. Voor welke waarden staat de leerkracht en hoe raakt hij hierover in gesprek met de kinderen? Het bezig zijn met waardenvol onderwijs staat in het kader van het invulling geven aan de pedagogische opdracht van het onderwijs. In het theoretische gedeelte wordt deze pedagogische opdracht van het onderwijs verder toegelicht [verkorte versie].
MULTIFILE
Samenvatting van een onderzoek dat gedaan is in het kader van het project Mores léren. Het is een verslag van een onderzoeksproject waarin de waarden, normen en deugden in de opvoeding centraal staan. Thuis én op school. Een project waarin geluisterd wordt naar de mensen zelf: wat is de overtuiging van de leerkracht, wat zijn de verwachtingen van de ouders en wat vinden de leerlingen ervan? Een project door en voor iedereen die betrokken is bij de betreffende scholen.
MULTIFILE
Sociaal werkers zijn hervormers bij uitstek. Zij zijn gewend samen met de client een veranderingsproces op gang te brengen. Dat veranderingsproces is altijd gesitueerd in iemands leefomgeving en gericht op herstel van relaties en versterking van samenhang. Ingrijpen is veel radicaler en doorbreekt relaties in de leefomgeving. Ingrijpen leidt op korte termijn tot verdere segregatie en kan ook leiden tot verlies van contact met de client. Over het dilemma hervormen of ingrijpen gaat deze lectorale rede.
MULTIFILE
De focus in dit artikel ligt op verschillende aspecten van de overdracht: tijd, deelnemers, structuur, inhoud en hulpmiddelen. er wordt een overzicht van beschikbare literatuur geboden en suggesties voor verbetering van de overdracht.
DOCUMENT
