Nieuwe migranten kloppen na aankomst met hun hulpvragen vaak als eerste aan bij informele netwerken. De Brusselse zelforganisatie De Mangoboom in Bloei is zo’n netwerk. Vrijwilligers van de organisatie bieden nieuwe migranten verlichting van allerhande eerste noden. Ze helpen bij het regelen van papieren, organiseren taalcursussen en ondersteunen bij huisvesting of gezondheidsproblemen. De organisatie is een van de praktijkvoorbeelden die aan bod komen in het boek Sociaal schaduwwerk. In hun boek belichten de Vlaamse auteurs Mieke Schrooten, Rebecca Thys en Pascal Debruyne dit fenomeen. Het gaat om minder zichtbare informele sociaalwerkpraktijken, die inspelen op noden waarop het formele circuit niet onmiddellijk een antwoord heeft. Praktijken die, zo schetsen de auteurs, de leefwereld van de leden van hun doelgroep als vertrekpunt nemen.
Urban farming projects often involve the (temporarily) redevelopment of urban space by local co-productions of citizens and/or entrepreneurs. To realize their ambitions these coalitions often need support of public (government) resources such as time, money, space and regulation (Green Deal Stadslandbouw, 2013). This paper asks the question to what extent the development of urban farming projects can be understood as an example of planning through direct citizen participation/ participatory governance (e.g. Cornwall, 2004; Roberts, 2004) and what this means for the role of the municipal planning professional or civil servant in making these projects successful. Literature on the role of the municipal planner or civil servant in urban farming projects mainly concerns the role as enabler of projects given the many difficulties for projects. However, when looked at the development of urban farming as an example of citizen participation/ participatory governance and the transfer of social functions towards society other roles and tasks of planners seem to be important to make urban farming successful. This discussion paper looks to the role of planners and civil servants in some related government domains such as landscape (e.g. Van Dam et al. 2008, 2010, 2011) and neighbourhood development (e.g. Frieling et al., 2014) to complement our understanding of the role of planners in making urban farming projects successful. With this analysis the paper sets the scene for further research into tools for the planning professional or civil servant to support urban farming. In the paper the situation in Amsterdam serves as an example.
In discussies over burgerkracht hoor je vaak dat burgerinitiatieven moeten bijdragen aan ‘leefbaarheid’, ‘sociale samenhang’ en ‘inclusie van kwetsbare groepen’. De roerige geschiedenis van Buurtboerderij Ons Genoegen aan de groene rafelrand van het Amsterdamse Westerpark laat zien dat een proces van zelforganisatie doorgaans gepaard gaat met voortdurende in- en uitsluiting.
Veel organisaties in met name de publieke sector kampen met bureaucratie, medewerkers die hun passie kwijt zijn en cliënten of burgers die zich een nummer voelen. Hoe kan een organisatie de bedoeling centraal stellen en weer wendbaar worden, waardoor zij weer oog krijgt voor de mensen die zij bedient? Hoe kan een organisatie voor sterke teams, coachend leiderschap en betekenisvol werk zorgen en het werkplezier van medewerkers vergroten? Een 'bottom-up'-aanpak van integrale organisatievernieuwing leidt in de praktijk tot goede resultatenDoel In dit ontwerpgerichte onderzoek wordt op participatieve wijze gewerkt aan een organisatieontwerp waarin de klant centraal staat en teams de bouwsteen vormen van de organisatie. Middels een methodiek ontwikkeld door het lectoraat werken professionals zelf aan het ontwerp van deze platte en eenvoudige organisatie en geven vorm aan hun teams waarin hun professionele autonomie groot is. Er wordt gekeken naar de aanpassingen van de organisatie die nodig zijn om teams te versterken, zoals een passende besturingsfilosofie, coachend leiderschap, ondersteunende diensten en systemen. Resultaten Dit onderzoek loopt. Na afloop vind je hier een samenvatting van de resultaten. Zelforganisatietool De door het lectoraat ontwikkelde zelforganisatietool biedt inzicht in de teamvorming en teamontwikkeling en geeft teams en hun leidinggevenden handvatten voor hun ontwikkelpad. Afstudeeratelier Organiseren van waardig werk Studenten van het Institute for People & Business die bezig zijn met hun afstudeeronderzoek rondom het thema Ontwerpen & Veranderen van organisaties vormen tezamen een afstudeeratelier. Zij verdiepen aan de hand van expertcolleges hun kennis en maken de kennis die zij opdoen vervolgens overdraagbaar naar andere organisaties en het onderwijs door de resultaten van hun onderzoek te delen. Aanpak De ontwerp- en verandermethodiek die in het praktijkgericht onderzoek wordt toegepast, is gebaseerd op een experiment in de ouderenzorg. De aanpak staat beschreven in de handreiking ‘Sociale innovatie in de ouderenzorg: samenwerken aan goede zorg, op reis met de client als kompas’ (Handreiking Sociale Innovatie). In dit artikel (Artikel Organisatieverandering van onderop) worden de resultaten van dit experiment toegelicht. Deze ontwerp- en verandermethode is vervolgens in diverse organisaties toegepast (Edward Lawler – High-Involvement Management). Momenteel wordt een soortgelijke participatieve methode ontwikkeld voor, en toegepast in het hoger onderwijs (https://www.hu.nl/onderzoek/projecten/naar-een-teamgerichte-organisatie). Onderwijsteams binnen de HU gebruiken de aanpak om zelforganiserend te worden en een teamgerichte organisatie te bouwen. Er wordt gelijktijdig onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de verbetering van het organisatieontwerp, in de ontwikkeling van het zelforganiserend vermogen van teams en wat de lessons learned zijn ten behoeve van een handreiking voor het ontwerpen van een teamgerichte organisatie in het hoger onderwijs.
Het Platform Stad en wijk: participatie en veerkracht stelt zich ten doel om samenwerking en uitwisseling van lectoraten op het gebied van stad en wijk te intensiveren om van hieruit stapsgewijs tot gezamenlijke meerjarige onderzoeksprogramma’s te komen. De lectoraten willen met praktijkgericht onderzoek in steden, in nauw overleg met diverse stakeholders en vertegenwoordigers van de topsector Creatieve Industrie, gezamenlijk bijdragen aan het begrijpen en aanpakken van maatschappelijke vraagstukken in de stad: ongelijkheid en sociale uitsluiting, gezondheid, arbeid en inkomen, duurzaamheid en milieu, wonen, wijk- en gebiedsontwikkeling, relatie tussen overheid en burger.
