© 2024 SURF
de DIEET studie heeft ons onderzoeksteam onderzocht hoe de eerstelijns diëtetiek effectief en toekomstbestendig zou kunnen worden gemaakt. In het project zijn succes- en faalfactoren in het handelen van de diëtist tijdens het eerste consult met een cliënt onderzocht. Ruim 600 eerste consulten van diëtisten met cliënten zijn geobserveerd op van te voren vastgestelde factoren. Factoren waren onder andere metingen, methodisch handelen en het gebruik van communicatietechnieken.
In de praktijk bleken de faal- en succesfactoren niet voor elke patiënt dezelfde. Zo is bijvoorbeeld uit ons onderzoek naar voren gekomen dat een directieve houding een positief effect kan hebben op de effectiviteit van de behandeling bij de groep mannen met een gemiddeld opleidingsniveau, bij hoogopgeleiden werd deze relatie niet gevonden. Uit ons onderzoek komt naar voren dat de behandelmethode het best kan worden afgestemd op de individuele cliënt.
Om de factoren die van invloed zijn op de mate van effectiviteit van de behandeling goed te kunnen communiceren naar diëtisten is met financiering van de Top-Up subsidie een web-based applicatie ontwikkeld. De tool geeft op basis van het geslacht, opleidingsniveau en leeftijd van de cliënt een aantal aandachtspunten voor het gesprek tussen diëtist en cliënt. Om de gebruikersvriendelijkheid en meerwaarde van de tool te onderzoeken, zijn diepte-interviews gehouden met docenten diëtetiek, die tevens werkzaam zijn in de eerstelijns diëtetiek. Op basis van deze input is de applicatie aangepast. Zo is de wijze van aanwijzingen geven aan de gebruiker van de tool aangepast naar aanleiding van bevindingen uit de interviews. Momenteel wordt de applicatie gebruikt en geëvalueerd tijdens stages in de eerstelijns diëtetiek. Uitgangspunt is om de tool in te zetten in het onderwijs om studenten te ondersteunen bij het oefenen met gespreksvaardigheden. Daarnaast is de tool online beschikbaar gesteld zodat diëtisten in de eerstelijns toegang hebben tot de tool.
Het DIEET project onderzocht hoe de eerstelijns diëtetiek effectief en toekomstbestendig zou kunnen zijn: meetbaar en stuurbaar. In het project is onderzocht wat de succes- en faalfactoren zijn in het handelen van de diëtist tijdens het eerste consult met een patiënt. Door observaties van 605 consulten bij 237 diëtistenpraktijken in heel Nederland zijn potentiele predictoren in kaart gebracht. Op basis van deze predictoren (zoals bijv. een directieve houding van de dietist tijdens het consult) en het vaststellen van een effectieve behandeling na 9 maanden is een model ontwikkeld. Het model bleek echter minder eenvoudig dan gedacht, en de verklaring daarvoor is eigenlijk wel eenvoudig: diëtetiek is MAATWERK. Zo bleek bijvoorbeeld dat bij oudere mannen de directieve houding van de diëtist wel samen gaat met een effectieve behandeling, bij jonge vrouwen werkt motivational interviewing beter. Dit is voor de diëtetiek (en volgens onze voorzichtige inschatting ook andere beroepsgroepen) volstrekt unieke informatie. Deze resultaten hebben we nog een keer kwalitatief met de Stuurgroep van het RAAK-MKB project DIEET besproken en unaniem besloten dat de impact van dit product (model) voor de praktijk heel groot is. Deze nieuwe inzichten zullen ook verwerkt worden in de nieuwe druk van het boek (landelijk lesmateriaal diëtetiek opleidingen) dat is ontwikkeld (Neelemaat F, Ozturk H, Weijs P. Kritisch Redeneren in de Diëtetiek; bol.com).
Het ontwikkelde model bleek door het maatwerk fors ingewikkelder dan vooraf ingeschat. Dit model kan echter in een web-based applicatie worden ingebouwd en de predictoren kunnen worden ingevoerd. Met deze applicatie kan bij elke diëtetiek (paramedische) stage en bij elke diëtist professional een scan worden gedaan op effectief handelen. Bij de studenten zal een relatie worden gelegd met het stagecijfer en bij de professionals met de effectieve behandeling na 9 maanden. Implementatie van de webbased applicatie in de eerstelijns diëtetiek praktijk zal meteen breed worden ingezet. Echter onderdeel van deze aanvraag is een interventie en controle groep, waarbij de interventie groep wel feedback krijgt op basis van de score en de controle groep niet. De snelle feedback (na het consult en niet pas na 9 maanden) is namelijk de sleutel tot succes.
Top-up subsidie is nodig om voor het bestaande model een web-based tool te ontwikkelen en ontsluiting naar onderwijs en beroepspraktijk te bevorderen. Om in de toekomst goed gebruik van de tool door professionals, onderzoekers, studenten en docenten mogelijk te maken, is een geïntegreerde web-versie van de tool wenselijk waarin nieuwe updates eenvoudig kunnen worden doorgevoerd. Tot slot kan met Top-up de tool beter ontsloten worden voor de praktijk en voor inzet in het onderwijs door het maken van enkele goede casus beschrijvingen en het presenteren van de tool door middel van bijvoorbeeld workshops.
Door Top-Up op deze manier in te zetten krijgt de doorwerking van de resultaten van het RAAK-project een flinke extra impuls.