Gemeenschappelijk dialogisch burgerschapsonderwijs: onderwijsinnovatie voor schooleigen burgerschapsonderwijs.

Burgerschapsonderwijs gaat over maatschappelijke vraagstukken waarin democratische waarden op het spel staan. Zeker nu democratische instituties onder druk staan, wordt een beroep gedaan op de burgerschapsopdracht van scholen. Nederlandse leerlingen geven in verhouding tot Europese leeftijdgenoten aan dat zij op school weinig in gesprek gaan over maatschappelijke vraagstukken en democratische waarden. De onderwijsinspectie constateert nog bij weinig scholen een samenhangende aanpak voor burgerschapsonderwijs.
Scholen kunnen burgerschapsonderwijs vormgeven door met het hele docententeam dialogisch onderwijs over democratische waarden te integreren in het vakonderwijs. Vakdocentenkunnen leerlingen laten nadenken over vraagstukken en waarden die raken aan de vakinhoud. Lang niet alle vakdocenten weten echter hoe ze dialogisch burgerschapsonderwijs goed moeten begeleiden. Het creëren van een open klasklimaat om dialogisch burgerschapsonderwijs over democratische waarden te geven, vereist een gemeenschappelijke aanpak van een docententeam. Vanuit een gedeelde visie, doelen en aanpak kunnen vakdocenten burgerschapsonderwijs integreren in hun eigen onderwijs.
Doel van dit project is om inzicht te krijgen in kenmerken en opbrengsten van een teambrede onderwijsinnovatie gericht op het ontwikkelen van gemeenschappelijk, dialogisch burgerschapsonderwijs over democratische waarden geïntegreerd in schoolvakken. Een consortium van HvA/UvA/middelbare scholen werkt samen met vakdidactici/burgerschapsexperts/innovatie-experts aan het ontwikkelen van een schooleigen curriculum door middel van onderwijsontwerponderzoek. De focus ligt op thema’s die rijk zijn aan democratische waarden en vanuit verschillende vakken onderzocht kunnen worden. Met vergelijkende casestudies wordt onderzocht wat welke factoren van invloed zijn op het innovatieproces en wat de opbrengsten zijn. Dit project is vernieuwend omdat het een teambrede aanpak onderzoekt voor dialogisch burgerschapsonderwijs in verschillende schoolvakken.
Het project kent vijf fasen: [1] inventarisatie van het huidige aanbod van burgerschapsonderwijs en [2] onderwijsinnovatietraject waarin vier docententeams werken aan curriculumontwikkeling, docentprofessionalisering en teamontwikkeling rondom burgerschapsonderwijs en [3] implementatie van de ontwikkelde curricula voor gemeenschappelijk, dialogisch burgerschapsonderwijs en de evaluatie daarvan [4] contextoverstijgende implementatie van inzichten en [5] bredere doorwerking.