© 2024 SURF
Om de mondgezondheid van jonge kinderen te verbeteren is de interventie Gezonde Peutermonden (SIA RAAK.PUB03.018) ontwikkeld, waarbij mondzorgcoaches ouders op het consultatiebureau begeleiden bij het aanleren van gezonde eet- en mondzorggewoonten. Deze aanpak
is vanaf de start van 2017 met veel belangstelling door het werkveld ontvangen. Terwijl de resultaten van de clinical trial nog op zich liet wachten, namen mondzorgpraktijken zelf het initiatief tot samenwerking met Jeugdgezondheidszorg. Zo ook in Tilburg en Heerlen, waar veel kinderen tandbederf hebben en/of te laat een mondzorgprofessional bezoeken.
Echter, er was nog onduidelijkheid over hoe dit in de praktijk moest worden geïmplementeerd. Een onderzoekstraject werd opgezet om de belemmerende en bevorderende factoren voor een succesvolle implementatie van mondzorgcoaches op consultatiebureaus te identificeren. Gedurende dit implementatieonderzoek is er in Tilburg op totaal vier consultatiebureaus een mondzorgcoach ingezet vanuit lokale mondzorgpraktijken en in Heerlen op één consultatiebureau. Vanuit de onderzoeksgroep zijn er per regio projectgroep bijeenkomsten georganiseerd en ook tussen de regio's. Middels observaties tijdens de locatiebezoeken, interviews en focusgroepen met alle betrokken stakeholders (mondzorgpraktijken, GGD/JGZ, gemeente, zorgverzekeraar en ouders) zijn belemmerende en bevorderende factoren geanalyseerd volgens het Consolidated Framework for Implementation Research (CFIR). Belemmerende factoren zijn regelmatig besproken binnen de projectgroep, stuurgroep en adviesgroep en hieruit zijn implementatie strategieën ontwikkeld en in de praktijk toegepast. Dit omvat aspecten zoals voldoende ruimte op het consultatiebureau, afstemming tussen jeugdgezondheidszorg en mondzorgpraktijk, aanspreekpunt binnen beide organisaties en regelmatige evaluaties. Naast de uitvoering van de implementatie hebben er scholingsbijeenkomsten plaatsgevonden voor de mondzorgcoaches en zijn er materialen ontwikkeld zoals een GebitsGroeiGids en flyers/folders die gebruikt kunnen worden bij de uitvoering van de interventie.
De uitkomsten van dit onderzoek kunnen helpen bij het voorkomen van belemmeringen en bevorderen van succesvolle implementatie in nieuwe regio’s.
De mondgezondheid van te veel jonge kinderen in Nederland is slecht: tandbederf (cariës) komt vaak voor. Een deel van de kinderen bezoekt de mondzorgprofessional te laat. Om de mondgezondheid van deze kinderen te verbeteren is de interventie Gezonde Peutermonden ontwikkeld. Op consultatiebureaus zorgt een mondzorgcoach (mondzorgprofessional) voor coaching en begeleiding van ouders van jonge kinderen bij het aanleren van gezonde eet-/ en mondzorg gedrag. Het effect hiervan wordt momenteel in een ‘clinical trial’ getest. De tussentijdse resultaten zijn veelbelovend en de interventie heeft enthousiaste reacties opgeleverd. Terwijl een definitieve trialuitkomst op zich laat wachten, nemen mondzorgpraktijken het initiatief tot samenwerking met Jeugdgezondheidszorg.
In de regio Heerlen en Tilburg, is vanwege een hoog percentage van kinderen met tandbederf, grote belangstelling en bereidheid van mondzorgprofessionals, gemeente, GGD en zorgverzekeraar om initiatief op te pakken. Zij vragen ons om hulp en ondersteuning bij interventie implementatie in hun regio. Naar aanleiding hiervan willen wij in samenwerking met deze partijen in beide regio’s de implementatie van Gezonde Peutermonden onderzoeken. Het doel daarbij is het krijgen van inzicht in de belemmerende en bevorderende factoren bij de implementatie van Gezonde Peutermonden. Zodoende wordt beoogd de ‘beste’ implementatiestrategieën te kunnen achterhalen.
Door het verzamelen van kwantitatieve en kwalitatieve gegevens middels ‘mixed methods’ wordt de context in kaart gebracht, gericht op factoren binnen en buiten de organisatie, kenmerken van de doelgroep en de zorgverleners. Scholing, een ‘toolkit’ en voorlichtingsmateriaal worden ontwikkeld en beschikbaar gesteld aan mondzorgprofessionals. Proces- en effectuitkomsten worden gemeten, waartoe gegevens worden verzameld voor, tijdens en na de implementatie van de interventie. De vergaarde kennis over de implementatiestrategieën in de publieke gezondheidszorg en over kansen voor de preventieve mondzorginterventies buiten de mondzorgpraktijken is zeer relevant voor het werkveld en ook voor het onderwijs.