Innovatieve bh tegen chronisch borstoedeem na borstkanker

Van de vrouwen die genezen van borstkanker, krijgt 1 op de 5 vrouwen borstoedeem. Bij
borstoedeem ontstaat er een ophoping van vocht in de borst, die zeer pijnlijk en chronisch kan
zijn. Hierdoor wordt de kwaliteit van leven van patiënten negatief beïnvloed. Tevens leiden
behandeltrajecten tot hoge zorgkosten. Binnen het KIEM GoCI project Innovatieve bh tegen
chronisch borstoedeem na borstkanker, lag de focus op hoe we kunnen onderzoeken welk
textielmateriaal in een bh geschikt is om oedeem te beperken of voorkomen. Hiervoor is
begonnen met een state-of-the-art van bestaande producten en behandelmethodes. Er zijn
verschillende (compressie) bh’s, maar ook andere textiele producten zoals compressiemouwen
en sokken onderzocht. Op dit moment wordt er in Nederland slechts 1 compressie bh vergoed
door de zorgverzekering, namelijk de Thuasne Mobiderm Intimite bh. Opvallend is dat de werking
van compressie bh’s nog niet eerder m.b.v. wetenschappelijk onderzoek is aangetoond. I.s.m.
fysiotherapiepraktijken is in kaart gebracht welke behandelmethodes worden toegepast door
fysio en oedeemtherapeuten en op welke wijze (borst)oedeem gemeten wordt. Vervolgens zijn
de functionele en esthetische eisen van de bh opgesteld. Op basis hiervan is een verkennend
materiaalonderzoek uitgevoerd waarbij verschillende prototypes zijn ontwikkeld. Deze variëren
van innovatieve stofsamples en fournituren tot volledige bh’s. De huidige bh van projectpartner
Bratelle is geanalyseerd en optimalisatie voor materialen en productiemethodes zijn in kaart
gebracht. Tevens is er gekeken naar duurzame materiaalkeuzes en recycle methodes. Uit
metingen met de Texsens pressure sensor, is gebleken dat niet alleen materiaalkeuze, maar ook
de ‘juiste fitting’ van bh is noodzakelijk zijn voor een optimale werking. De masserende werking
van de bh bleek zichtbaar d.m.v. drukverschillen tijdens ademhaling. Afsluitend is er een
onderzoeksopzet gemaakt, waarbij de werking van de bh daadwerkelijk op patiënten getest kan
worden en de mate van oedeem meetbaar te maken. Deze onderzoeksopzet vormt de basis voor
een mogelijk vervolgproject.

Ongeveer één op de vijf vrouwen die borstkanker overleven, ontwikkelen (lymf)oedeem. Oedeem is een ophoping van vocht in een lichaamsdeel en kan zeer ingrijpende gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Behandelingen van oedeem worden uitgevoerd door bijvoorbeeld huid -en oedeemtherapeuten, (mammacare)verpleegkundigen, fysiotherapeuten en bandagisten. Vaak bestaan deze behandelingen uit een combinatie van manuele lymfedrainage (massagetechniek), lymfetaping en compressietherapie.
De behandelingen van odeem zijn voor patiënten zeer pijnlijk, langdurig, intensief en kostbaar. Tevens is het geven van massagetechnieken voor fysiotherapeuten en oedeemtherapeuten lichamelijk zeer zwaar, wat resulteert in eerder ziekteverzuim en hogere zorgkosten. Daarnaast zijn deze behandelingen vooral gericht op armen en benen, en niet op de borst. Speciale compressie bh’s of inleg-pads die in de markt verkrijgbaar zijn werken onvoldoende of zijn zo volumineus dat dagelijks gebruik eigenlijk onmogelijk is. De focus van dit KIEM project ligt op het ontwikkelen van een innovatieve bh die oedeem na borstkanker kan beperken en/of voorkomen. De specifieke samenwerking tussen Bratelle, ISKO, Vechtstreek Fysiotherapie, Witte Vlinder Fysiotherapie en de lectoraten Verpleegkunde en Sustainable & Functional Textiles biedt nieuwe mogelijkheden en inzichten.
Dit project kan een doorbraak betekenen voor innovatieve textielmaterialen met medische toepassingen, specifiek oedeem. Door gebruik te maken van hightech apparatuur op Saxion, kunnen nieuwe concepten of materialen ontwikkeld worden, die ‘op-schaalbaar’ zijn. Ook kunnen ontwikkelingen van speciale materialen in combinatie met confectietechnieken, tot nieuwe inzichten leiden. Daarnaast zetten we een onderzoeksplan op gericht op het meten van de werking van de bh, waarbij de rol van verschillende zorgprofessionals essentieel is. Tevens is het streven om het consortium verder uit te breiden met praktijkprofessionals en leveranciers van textielmaterialen.