Kindermishandeling bespreekbaar maken met kinderen

Het lespakket 'Klokhuis over kindermishandeling' stimuleert kinderen om met anderen te praten over mishandeling. Waarom is dit lespakket zo effectief?

Kindermishandeling is een veelkoppig monster. Een van die koppen is de eenzaamheid die slachtoffers ervaren. Onderdeel daarvan is dat kinderen meestal zwijgen over wat ze meemaken. Maar deze stilte dient deze kinderen niet. Een ontwikkeld lespakket en vier uitzendingen van Het Klokhuis kunnen kinderen helpen het zwijgen te doorbreken.

Het doel van de vier uitzendingen en het lespakket is onder meer kindermishandeling te herkennen en kinderen te stimuleren om met anderen te praten over kindermishandeling. Dit praten over kindersmishandeling is niet alleen bedoeld voor kinderen die een vorm van kindermishandeling meemaken, maar voor alle andere kinderen, zodat ze gaan ervaren dat kindermishandeling een onderwerp van gesprek mag zijn. De leerkracht werd aangemoedigd om zich voor te bereiden en werd daarin ondersteund met achtergrond- en lesmateriaal. In de vier lessen wordt gebruik gemaakt van allerlei werkvormen, waaronder video’s en groepsgesprekken.

De aanpak met dit lespakket blijkt een succesvolle methode. In dit onderzoek hebben we niet alleen de effecten vastgesteld, maar geven we ook antwoorden op de vraag waarom dit lespakket effectief is.

Belangrijke resultaten zijn dat kinderen in de experimentele conditie (zij die met het lespakket hadden gewerkt) situaties van kindermishandeling vaker zijn gaan herkennen, maar ook na schooltijd vaker over kindermishandeling gingen praten, dan kinderen in de controle conditie (die niet met het lespakket hadden gewerkt). Bovendien vonden we krachtige ondersteuning dat sociale of omgevingsfactoren van invloed zijn op het praten over kindermishandeling. Dat is belangrijk voor de ontwikkeling van onze kennis over het disclosure klimaat.

01 juni 2017 - 01 oktober 2021

Het effect van dit lespakket hebben we onderzocht met een quasi-experiment. Dit betekent dat we klassen (kinderen plus leerkrachten) die dit lespakket gebruikten vergeleken met klassen die dat niet deden en zij een voor- en nameting kregen. We hebben daarbij een steekproef getrokken uit scholen waarop vooral kinderen zitten van laag opgeleide ouders en met verschillende etnische achtergronden. In totaal namen 757 kinderen uit 53 klassen aan beide metingen deel. 

Naast deze studie hebben we een bijeenkomst georganiseerd met experts uit beleid, onderzoek, onderwijs, training en ervaringsdeskundige experts. Samen met hen zijn we nagegaan hoe we dit lespakket samen met de andere onderwijsmiddelen voor dit doel kunnen inzetten om kindermishandeling tegen te gaan. Ook is de verworven kennis gedeeld met het landelijke Actieprogramma van de Rijksoverheid Geweld Hoort Nergens Thuis.