Het project Ruimte voor Nieuwe Energie heeft nieuwe kennis opgeleverd om lokale energieprojecten met succes te kunnen realiseren. Een nieuwe uitdaging voor energiecoöperaties is het realiseren van grotere technologische projecten op het gebied van lokale duurzame energie, zoals een warmtenet, biovergister, windturbines, waterkrachtcentrale of zonneweide, energieopslag en de integratie daarvan in het lokale energiesysteem.
In een viertal casestudies in Noord-Nederland zijn actoren en factoren in kaart gebracht die van invloed zijn op het slagen van nieuwe energieprojecten. Belangrijke actoren zijn bijvoorbeeld provincies, gemeenten, netbeheerders. Cruciale factoren zijn onder meer communicatie, wervingskracht en organisatiekracht. Zo is werving van voldoende klanten vaak een probleem, ook omdat veel leden een technische achtergrond en interesse hebben en minder gericht zijn op communicatie met een groter publiek. Tenslotte is het ontwikkelen en verwerven van nieuwe kennis een uitdaging voor de veelal kleine organisaties in een dynamisch speelveld. Nieuwe provinciale netwerken spelen een belangrijke rol bij het delen van deze kennis.
In dit onderzoek is gewerkt met focusgroepen, met een op maat gemaakt programma van drie focusgroepen per casus. Deze aanpak heeft naar de mening van de partners zeer goed gewerkt, omdat het niet alleen kennis oplevert voor de onderzoekers, maar zeker ook voor de deelnemers.
De bevindingen zijn gepubliceerd in diverse papers en in een Handboek (nog te verschijnen).
In Nederland is in snel tempo een nieuwe decentrale energiesector aan het ontstaan, bestaande uit nieuwe en jonge Decentrale Energie Bedrijven (DEB) en hun netwerk van toeleverende bedrijven. Deze nieuwe groep van MKB-bedrijven wil met dit onderzoeksproject grotere technologische innovaties op het gebied van lokale duurzame energie succesvol realiseren. Het gaat hierbij om kapitaalintensieve en complexe technologische innovatie op het gebied van lokale energie zoals een warmtenet, biovergister, windturbines, waterkrachtcentrale of zonneveld, en de integratie daarvan in het lokale energie systeem.
Voor DEB is schaalvergroting belangrijk; toename van het aantal participanten en klanten maakt een toename in productie van lokale energie noodzakelijk, en ook het aantrekken van meer kapitaal en andere resources is daarbij van belang. Tegelijkertijd ziet een groep meer gevestigde MKB toeleveranciers een nieuwe markt op het gebied van lokale energie ontstaan. Samen willen deze bedrijven innovatieve technologische projecten van grotere omvang realiseren.
Betrokken MKB-bedrijven: Decentrale Energie Bedrijven (DEB) samen met toeleverend MKB.
Doelstelling: Deze bedrijven hebben de behoefte om overzicht te krijgen op de succes- en faalfactoren voor grote, complexe technologische projecten op het gebied van lokale duurzame energie. Welke aspecten, factoren en actoren spelen hierbij een rol? Wat zijn hierbij voor aanbevelingen te geven om deze projecten tot een succes te maken? Met deze vragen hebben zij het Kenniscentrum NoorderRuimte benaderd.
Resultaat van dit project: is enerzijds een overzicht van de factoren en actoren die een rol spelen bij het realiseren van grote, complexe technologische projecten op het gebied van lokale duurzame energie. Er worden aanbevelingen op een rij gezet op basis van de ervaringen uit eerdere grote complexe projecten in Nederland en Duitsland. Anderzijds gaan bedrijven en onderzoekers samen aan de slag in vier concrete, grote, complexe technologische projecten op het gebied van lokale duurzame energie. Hierin kunnen we de verzamelde factoren, actoren en aanbevelingen toetsen en verder uitwerken. De vier cases zijn:
1. Project Noorderplantsoen (Groningen) energieneutraal (Grunneger Power);
2. Project Duurzame Energie via lokale initiatieven (NLD);
3. Project Molenstroom (Reggestroom);
4. Project Zonnestroom voor verschillende doelgroepen (Trynergie).
De opgedane inzichten worden op een toegankelijke wijze beschikbaar gesteld voor DEB in geheel Nederland en voor een ieder die geïnteresseerd is in de bottom-up beweging op het gebied van lokale energie transitie.