Shared decision making in zorgnetwerken van ouderen met dementie

Mensen met dementie willen net als anderen kunnen meebeslissen over keuzes in hun dagelijks bestaan. In de praktijk verloopt dit echter moeizaam vanwege de cognitieve achteruitgang, de betrokkenheid van mantelzorgers met eigen perspectieven en belangen en de handelingsverlegenheid bij de professional. Het lectoraat Innoveren met Ouderen deed van 2010 – 2014 onderzoek naar gezamenlijke besluitvorming bij dementie. Dit resulteerde onder andere in een model van gezamenlijke besluitvorming aangepast aan de situatie van mensen met dementie, een beschrijving van de te volgen stappen, een competentiebeschrijving voor de professionals en een prototype van een beslishulp. Deze kennis is nu vertaald in concrete tools voor professionals: (1) een trainingshandleiding voor het trainen van de benodigde vaardigheden om gezamenlijke besluitvorming te kunnen toepassen, (2) zelfbeoordelingsinstrumentarium waarmee de professional zelf kan nagaan hoe goed hij al gezamenlijke besluitvorming toepast en waar het nog beter kan en (3) een format voor het opzetten van een proeftuin waarin professionals samen met onderzoekers, studenten verpleegkunde en mantelzorgers kunnen toewerken naar een werkwijze waarin gezamenlijke besluitvorming vanzelfsprekend is. Met de ontwikkelde tools kan gezamenlijke besluitvorming daadwerkelijk worden ingebed in de dagelijkse praktijk van professionals die werken met mensen met dementie.

Het Raak-Pro-project “Shared decision making in zorgnetwerken van ouderen met dementie” heeft inzichten en producten opgeleverd over gezamenlijke besluitvorming in complexe situaties: o.a. een theoretisch model; een competentiebeschrijving voor professionals; een concept-trainingsmodule; een prototype webtool ter ondersteuning van gezamenlijke besluitvorming; en een stappenplan inclusief verantwoording van gezamenlijke besluitvorming voor professionals. Deze producten worden gebruikt in de Windesheim-opleiding verpleegkunde en in de beroepspraktijk van casemanagers dementie, wijkverpleegkundigen en leden van sociale wijkteams.

Duurzame implementatie van de opgeleverde kennis en producten in praktijk, onderwijs en onderzoek vraagt om methoden die de competenties van professionals meetbaar verbeteren en een beroepspraktijk die ruimte biedt voor oefensituaties, feedback en kenniscirculatie tussen praktijk, onderwijs en praktijkgericht onderzoek.

De Top-up subsidie zet de projectgroep in voor de ontwikkeling van:
1. Trainingshandleiding (inclusief implementatiehandleiding) en trainingsmodule Gezamenlijke besluitvorming in complexe situaties. Te gebruiken:
• In zorg en sociale hbo-opleidingen
• In bij- en nascholing voor professionals
1. Assessment tool waarmee de kwaliteit van de professionele Gezamenlijke Besluitvorming kan worden gemeten
2. Format voor de inrichting van een proeftuin in de beroepspraktijk i.s.m. opleidingen Verpleegkunde en Sociaal Werk en het lectoraat Innoveren met Ouderen

De projectleider ontwikkelt deze producten stapsgewijs, door herhaalde toetsing aan de praktijk en doorvoeren van aanpassingen.