SWAN: Sociaal werk op alle niveaus
SWAN is een tool die sociaal werkers kunnen gebruiken in een praktijksituatie om af te wegen op welk niveau ze willen interveniëren.:
Ondersteunen en begeleiden van individuen/ huishoudens (microniveau)
Activeren en faciliteren van groepen, wijken, gemeenschappen (mesoniveau)
Signaleren en agenderen naar organisaties en beleid
(macroniveau)
De tool is in een ontwerpgericht onderzoek ontwikkeld door onderzoekers van de HAN en Movisie samen met vier teams van sociaal werkers uit vier verschillende organisaties. De tool is gebaseerd op de theorie van sociale kwaliteit en het model professionele besluitvorming. De tool is opgenomen als e-learning module in de Movisie academie en tevens als printable versie gratis te downloaden.
Sociaal werkers houden zich bezig met het versterken van sociaal functioneren van mensen en sociale kwaliteit van de samenleving rond maatschappelijke kwesties als eenzaamheid, armoede en schulden. Zij zijn daarbij gericht op het realiseren van belangrijke waarden als sociale rechtvaardigheid, gelijkheid, solidariteit en menselijke waardigheid. Sociaal werkers interveniëren op drie niveaus:
- individuen/ huishoudens (microniveau)
- het collectief: groepen, wijken, gemeenschappen (mesoniveau)
- organisaties en beleid (macroniveau)
De praktijk en de methodiekontwikkeling van het sociaal werk spitsen zich vooral toe op het interveniëren op microniveau. Collectieve arrangementen (mesoniveau) en het signaleren en agenderen van structurele oorzaken waardoor mensen in de problemen komen (macroniveau) krijgen minder aandacht terwijl die ook van groot belang zijn voor de aanpak van sociale kwesties. Individueel georiënteerde sociaal werkers vinden het moeilijk om de mogelijkheden op meso- en macroniveau te zien. Sociaal werkers die meer op collectieve arrangementen gericht zijn vinden het lastig hun werk goed te verwoorden en te verantwoorden. En beide type sociaal werkers erkennen dat zij signalen op macroniveau wel opvangen, maar handelingsverlegenheid ervaren om daar vervolgens voldoende werk van maken.
In een ontwerpgericht onderzoek werken in dit project de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Movisie, Ons Welzijn, Synthese, buurtteam Venlo en Buurtplein samen aan de vraag:
Wat biedt sociaal werkers houvast bij het besluiten welke interventies zij op welk niveau gaan inzetten en bij het verantwoorden van deze keuze?
Via vier fasen (diagnose, ontwerp, test en implementatie) worden tools ontwikkeld voor de praktijk en het onderwijs van het sociaal werk. Het model professionele besluitvorming van Movisie wordt door ontwikkeld met behulp van bestaande kennis over interveniëren in het sociaal werk en het versterken van sociale kwaliteit om (toekomstige) professionals een houvast te bieden bij het interveniëren op alle niveaus.