© 2024 SURF
Gezonde voeding speelt een belangrijke rol bij de preventie van overgewicht. Een ruim aanbod aan gezonde producten en een heldere communicatie over gezonde voeding zijn belangrijk om gezonde voedingskeuzes te kunnen maken. Onderzoek laat zien dat sterk bewerkte voeding sneller wordt gegeten dan onbewerkte voeding en dat dit leidt tot meer energie-inname per dag . Een mogelijke verklaring is het verschil in textuur van voeding.
In het HBO-postdoc traject is onderzoek verricht naar het effect van textuureigenschappen van voeding op eetsnelheid. In de snackstudie zijn zoete en hartige snacks (n=16) met een variatie in textuur getest op eetsnelheid. Textuureigenschappen (o.a. hardheid, kauwbaarheid) zijn beoordeeld in een consumentenpanel (n=24) m.b.v. een VAS-schaal (0-100). De eetsnelheid en hapgrootte zijn gemeten in een gerandomiseerde studie (n=12) a.d.h.v. video-opnames. De resultaten laten zien dat een toename in hardheid van de snacks zorgt voor een significante afname in eetsnelheid (p<0.05). Bovendien worden snacks die uit meerdere kleine eenheden bestaan (o.a. pinda’s, popcorn) langzamer gegeten vanwege een kleinere hapgrootte (p<0.05).
Daarnaast is onderzocht m.b.v. een focusgroep (n=9), interviews (n=11) en een enquête (n=463) hoe de consument staat tegenover thema’s als voedselbewerking en eetsnelheid. Van de ondervraagden heeft 51% een neutrale, 26% een negatieve en 23% een positieve houding t.a.v. voedselbewerking. Mensen met een positieve houding noemen vaker de voordelen (o.a. houdbaarheid en veiligheid), terwijl mensen met een negatieve houding het gebruik van additieven en “onnatuurlijk” benoemen. Een achtergrond in voeding door werk of opleiding zorgt voor een positievere houding t.a.v. voedselbewerking (p<0.05). De meerderheid (70%) associeert de consumptie van bewerkt voedsel met negatieve gezondheidseffecten. Er is behoefte aan betrouwbare en makkelijke informatie die te vinden is op een centrale plek.
De resultaten worden gebruikt voor het ontwikkelen van producten die langzamer worden gegeten en meer verzadigen. Daarnaast wordt ingezet op heldere communicatie over voedselbewerking.
Door een groeiend percentage Nederlanders met overgewicht en gerelateerde chronische ziekten is er meer aandacht voor preventie d.m.v. een gezonde leefstijl. Gezonde voeding speelt hierin een belangrijke rol waarbij zowel verantwoorde communicatie als een gezond aanbod aan voedingsproducten belangrijk zijn voor de consument om gezonde voedingskeuzes te kunnen maken. Het HAS lectoraat Voeding en Gezondheid van Dr. Annet Roodenburg richt zich op beide aspecten. Met het onderzoeksprogramma “Gereedschapskist voor gezonde productontwikkeling” wordt een gereedschapskist met bruikbare tools op het gebied van o.a. samenstelling, textuur en verzadiging samengesteld om uiteindelijk samen met het bedrijfsleven innovatieve en gezonde producten te ontwikkelen die aansluiten bij de behoeften van de consument. In het HBO postdoc traject wordt specifiek onderzoek verricht naar het effect van producteigenschappen (sensoriek, textuur) op verzadiging en eetsnelheid om uiteindelijk meer verzadigende producten te ontwikkelen die de dagelijkse energie-inname kunnen beperken. Daarnaast wordt onderzocht hoe verzadiging en eetsnelheid effectief kunnen worden gecommuniceerd naar de consument.
Een sterke verbinding tussen onderzoek en onderwijs wordt gecreëerd doordat het onderzoek d.m.v. studentenprojecten met studenten van verschillende opleidingen wordt uitgevoerd en de postdoc (Dr. S. Huybers) het onderzoek begeleidt. De verkregen kennis wordt door de postdoc ingebed in onderwijs door o.a. verwerking in curricula van opleidingen (Toegepaste biologie, Healthy living) en minoren (Food Quality & Health, The healthy choice the easy choice) en het verzorgen van HAS-brede gastcolleges. Hierdoor blijven studenten en docenten op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van verzadiging en eetsnelheid. Door wetenschappelijke publicaties, deelname aan (inter)nationale congressen en netwerkbijeenkomsten wordt de zichtbaarheid en het netwerk op het gebied van verzadiging en eetsnelheid uitgebreid. Hierdoor kunnen i.s.m. kennisinstellingen en bedrijven subsidies voor vervolgonderzoek worden aangevraagd voor een duurzame onderzoekslijn binnen het lectoraat Voeding en Gezondheid.