De missie van het lectoraat Fotonica is om een bijdrage te leveren aan een gezonde wereld en een duurzame economie door het toepasbaar maken van fotonicatechnologie in de praktijk. Ook draagt het lectoraat bij aan het opleiden van professionals op het gebied van fotonica, wat een voorwaarde is om de ambities van deze groeisector waar te kunnen maken. Het fotonica-onderzoek richt zich op de toepassingsgebieden Hightech Industrie, Agri & Food, Energie & Klimaat, Gezondheid en Mobiliteit. Digitale technologie speelt in de ontwikkeling van deze gebieden een grote rol, waarbij fotonica op grote schaal wordt ingezet voor het verkrijgen van digitale data. Sleutelwoorden voor het onderzoek zijn spectroscopie, metrologie en afbeelding. Het toepassen van optische sensoren, zoals spectrometers of glasvezel-gebaseerde sensoren, speelt hierbij een centrale rol. De lijfspreuk van de natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes ‘door meten tot weten’, aangevuld met ‘door weten tot handelen’, is dan ook een leidraad voor het lectoraat.
DOCUMENT
De glastuinbouw blinkt uit in innovaties. Maar hier en daar komt er nog handwerk aan te pas. Zo wordt de groei van gewassen handmatig bijgehouden, met een lineaal of schuifmaat. Fotonica moet daarin verandering brengen. Deze optische technologie meet met precisie stengels en bladeren, zonder planten te beroeren.
DOCUMENT
Het tekort aan handjes in de accountancy neemt toe. Tegelijk groeit de maatschappelijk druk om bedrijven zo goed mogelijk te controleren, om te zorgen dat ze financieel, fiscaal en qua duurzaamheid in de pas blijven lopen met de (toenemende) regelgeving. Gelukkig komt er steeds meer technologie voorhanden die de accountant kan helpen bij het controleren van de boeken, schetst Eric Mantelaers, hoofd Bureau Vaktechniek, RSM Accountants. Medio juni is hij aan de Open Universiteit gepromoveerd op zijn proefschrift ‘An evaluation of technologies to improve auditing’.
LINK
MULTIFILE
De fotonica industrie groeit snel in de Brainport regio. Multinationals zoals ASML maar ook talrijke MKB bedrijven werken aan complexe optische systemen. Zij concurreren op wereldschaal met high tech Amerikaanse en Aziatische spelers. Innovatie is daarvoor van levensbelang. R&D in de sleuteltechnologieën fotonica en geavanceerde fabricagesystemen levert hiervoor de hoognodige brandstof. Zo ook in dit project, waarbij twee high tech MKB bedrijven met Fontys 3D-metaalprinten op een nieuwe en slimme manier gaan inzetten voor fotonica. Complexe optische systemen bevatten meestal meerdere optische elementen (o.a. lenzen, spiegels, diafragma’s, lichtbronnen, sensoren) die onderling in een lichtweg gerangschikt en onderling afgesteld moeten worden. Hierbij worden z.g. optische mounts gebruikt om de positie van de individuele optische elementen vast te leggen en na afstelling te fixeren. Een dergelijke afstelmethode is vaak lastig (divergerend), tijdrovend en niet stabiel over de tijd (want gebaseerd op wrijvingsfixatie). Dit project onderzoekt als oplossing een geïntegreerd monolithisch 3D geprint montagesysteem voor optische elementen, waarbij gebruik gemaakt wordt van ruimtelijk georiënteerde 3D geprinte monolithische elementen (spelings- en hysteresevrij). Hiermee wordt de insteltijd aanzienlijk gereduceerd (doelstelling: 100% --> 30%). Tevens zal de positioneernauwkeurigheid van de hierin opgenomen optische elementen gegarandeerd zijn. Tenslotte zullen er aanzienlijk minder onderdelen in het ontwerp aanwezig zijn. Als concrete en haalbare demonstrator wordt een 3D geprinte monolithische optical mount voor de lichtweg van de “Arinna” laserinterferometer van IBSPE uit Eindhoven ontwikkeld en getest. 3D geprinte optical mounts zijn nieuw voor dit netwerk, maar Fontys en aangesloten ondernemers hebben de relevante ervaring in 3D metaalprinten en fotonica. Met de aangesloten fotonica netwerken Photon Delta, DSPE en PhotonicsNL kan de opgedane kennis snel opgeschaald worden en kunnen ook andere MKB bedrijven deze innovatieve mounts voor hun supply chains gaan onderzoeken.
Lectorenplatform FONQT In het lectorenplatform FONQT werken lectoren op het gebied van Fotonische -, Nano - en Quantum Technologie samen om deze drie onderling verschillende maar ook sterk samenhangende en elkaar ondersteunende sleuteltechnologieën binnen het hbo een bredere, stevigere basis te geven. Het platform brengt praktijkgerichte onderzoekers samen die zowel de ontwikkeling van de technieken als mogelijke (transdisciplinaire) toepassingen daarvan in beeld brengen en daarin aansluiting zoeken bij nationale ontwikkeling van deze technieken. Het platform brengt hiermee de KIA-Sleuteltechnologieën verder, is een gesprekspartner voor – en deelnemer aan – gehonoreerde Nationaal Groeifondsprojecten als PhotonDelta en QuantumDelta en fungeert als vliegwiel voor zowel de kwantiteit als kwaliteit van praktijkgericht onderzoek op genoemde gebieden. Maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, geopolitieke verschuivingen, vergrijzing, etc. vragen om aanpakken waarin nieuwe zgn. sleuteltechnologieën een grote rol spelen. Hiervoor dienen de toepassingsmogelijkheden van deze sleuteltechnologieën nader verkend en TRL’s, die erg kunnen verschillen, doorontwikkeld. Met het lectorenplatform FONQT beogen we verschillende doelen: het betrekken van bedrijven bij praktijkgericht onderzoek, consortiavorming voor het aanvragen van onderzoeksubsidie, het ondersteunen van het opzetten van regelingen door SIA/NWO en het gezamenlijk stimuleren van meer aandacht voor praktijkgericht onderzoek naar ontwikkeling en toepassing van fotonica, nano- en quantumtechnologie. Het platform heeft een open, transdisciplinaire houding en trekt zodoende graag samen op met praktijkpartners, publieke- en kennisinstellingen (mbo- ho- en wo-partners) in kennisdeling, afstemming en onderzoeksvoorstellen die de kwaliteit van onderzoek verhoogt. Daarnaast staat het platform open voor andere lectoraten die willen onderzoeken op welke wijze fotonica, nano- en quantumtechnologie een rol kunnen spelen in de vraagstukken waar zij zich op richten. Het platform organiseert daartoe: • Een website • Een jaarlijks symposium • Een nieuwsbrief • Bedrijfsbezoeken • Een brochure ‘Praktijkgericht onderzoek in Fotonica, Nano - en Quantum Technologie’
Lectoraat, onderdeel van De Haagse Hogeschool
De glastuinbouw in Nederland is wereldwijd toonaangevend en loopt voorop in automatisering en data-gedreven bedrijfsvoering. Voor de data-gedreven teelt wordt, naast het monitoren van de kas-parameters ook het monitoren van gewasparameters steeds meer gevraagd. De sector is daarbij vooral geïnteresseerd in niet-destructieve, contactloze en persoonsonafhankelijk monitoring van gewassen. Optische sensortechnologie, zoals spectrale afbeeldingstechnologie, kan veel waardevolle informatie opleveren over de staat van een gewas of vrucht, bijvoorbeeld over het suikergehalte, maar ook de aanwezigheid van plantziektes of insecten. Echter is dit vaak een te kostbare oplossing voor zowel de technologiebedrijven die oplossingen leveren als voor de telers zelf. In dit project onderzoeken wij de mogelijkheid om spectrale beeldvorming tegen lagere kosten te realiseren. Het beoogde resultaat is een prototype van een instrument dat tegen lage kosten met spectrale beeldvorming een of meerdere gewaseigenschappen kan kwantificeren. Realisatie van dit prototype heeft een sterke Fotonica-component (expertise Haagse Hogeschool) maakt gebruik van Machine Learning (expertise perClass) en is bedoeld voor toepassing op scout robots in de glastuinbouw (expertise Mythronics). Een betaalbare oplossing betekent in potentie voor de teler een betere controle over kwaliteit van het gewas en automatisering voor detectie van ziekte-uitbraken. Bij een succesvol prototype kan deze innovatie leiden tot betere voedselkwaliteit en minder verspilling in de glastuinbouw.
TechForFuture en SRON hebben elkaar gevonden op het onderzoeksterrein van de nanotechnologie. SRON is het Nederlands Instituut voor Ruimtevaartonderzoek, een van de acht NWO-instituten, gespecialiseerd in hoogwaardig, fundamenteel onderzoek op het snijvlak van space-technologie, ruimte-instrumentarium en de enabling technologieën. TechForFuture (TFF) is het Centre of Expertise HTSM-Oost, een samenwerking van Saxion en Windesheim, voor praktijkgericht onderzoek binnen het kennisterrein van de Hightech Systemen en Materialen. Door de samenwerking tussen TFF en SRON ontstaat een doorlopende kennislijn van fundamenteel naar toepassingsgericht en wordt de interactie tussen fundamenteel en toepassing in het mkb versterkt. Deze samenwerking krijgt vorm in de persoon van Aleksandar Andreski, die als gezamenlijk onderzoeker actief zal zijn bij zowel TFF als SRON. Zijn opdracht is de praktijkgerichte valorisatiekennis van TFF te verbinden met de fundamentele kennis en ervaring van SRON, om zo een brug te slaan tussen nieuwe technologie, inclusief de praktijk van de engineering uit het ruimteonderzoek en praktijktoepassing in en met het mkb.
