Hoofdstuk in Stilstaan om vooruit te komen. Deel 3: Perspectief burger in de rol van naaste en/of mantelzorger. Diagnose: beginstadium van Alzheimer Fabian is jong dementerend (49 jaar). Hij is partner van zijn grote liefde Eric. Ze zijn al 23 jaar samen en wonen in een middelgroot dorp op de rand van de provincies Utrecht en Gelderland. Fabian is langzaamaan vergeetachtig geworden. Eric wijt dat aan een akelige griep die hij in de winterperiode heeft gehad. Soms dwaalt Fabian door de wijk zonder z’n bestemming te weten. In de supermarkt, waar ze hem goed kennen, koopt hij steeds dezelfde artikelen en heeft hij verwarde communicatie met het winkelpersoneel. Een medewerker van de winkel vraagt bij Eric na wat er aan de hand is. Ook in andere sociale situaties valt het op dat Fabian ‘anders’ is geworden. Eric probeert Fabian te ‘red¬den’ uit dergelijke benarde situaties om te voorkomen dat Fabian respect verliest. Maar hij weet wel beter en maakt zich zorgen. Uiteindelijk trekt Eric aan de bel en regelt een bezoek aan de huisarts.
Light therapy for older persons with dementia is often administered with light boxes, even though indoor ambient light may more comfortably support the diverse lighting needs of this population. Our objective is to investigate the influence of indoor daylight and lighting on the health of older adults with dementia living in long-term care facilities. A systematic literature search was performed within PubMed, CINAHL, PsycINFO, Web of Science and Scopus databases. The included articles (n=37) were published from 1991 to 2020. These articles researched the influence of existing and changed indoor light conditions on health and resulted in seven categories of health outcomes. Although no conclusive evidence was found to support the ability of indoor light to decrease challenging behaviors or improve circadian rhythms, findings of two studies indicate that exposure to (very) cool light of moderate intensity diminished agitation. Promising effects of indoor light were to reduce depressive symptoms and facilitate spatial orientation. Furthermore, there were indications that indoor light improved one’s quality of life. Despite interventions with dynamic lighting having yielded little evidence of its efficacy, its potential has been insufficiently researched among this study population. This review provides a clear and comprehensive description of the impact of diverse indoor light conditions on the health of older adults with dementia living in long-term care facilities. Variation was seen in terms of research methods, (the description of) light conditions, and participants’ characteristics (types and severity of dementia), thus confounding the reliability of the findings. The authors recommend further research to corroborate the beneficial effects of indoor light on depression and to clarify its role in supporting everyday activities of this population. An implication for practice in long-term care facilities is raising the awareness of the increased lighting needs of aged residents. Original article at: https://doi.org/10.2147/CIA.S297865
MULTIFILE
Dementie is een wereldwijd gezondheidsprobleem, met enorme impact op de gezondheidszorg en economie. In Nederland is het aantal mensen met dementie de laatste jaren snel gegroeid en dit aantal zal door vergrijzing verder toenemen. De diagnose dementie is complex en vaak pas definitief na kostbaar en invasief onderzoek. Het introduceren van gemakkelijk uit te voeren tests in de eerstelijn kan bijdragen aan een verbeterde vroegtijdige herkenning en behandeling van dementie binnen de bredere bevolking. Een potentieel veelbelovende benadering is vroege detectie van retinale (netvlies) veranderingen in het oog met behulp van kunstmatige intelligentie (KI). Onderzoek toont aan dat neurale netwerken, een component van KI, subtiele afwijkingen in de retina kunnen detecteren die gerelateerd zijn aan dementie. Een algoritme, ontwikkeld door Cheung et al., toont veelbelovende resultaten op basis van retinale foto's. Het Geheugencentrum van het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft interesse in het gebruik van neurale netwerktechnologieën bij de diagnose van dementie. Het uitvoeren van een implementatieonderzoek gaat echter gepaard met uitdagingen op het gebied van dataverzameling, en daarnaast dienen zorgvuldige ethische overwegingen plaats te vinden. Om implementatieonderzoek in de toekomst mogelijk te maken, wil het Jeroen Bosch Ziekenhuis, samen met Biotactical BV en Avans Hogeschool verkennend onderzoek doen naar de nauwkeurigheid en praktische toepasbaarheid van het algoritme van Cheung et al., gebruikmakend van bestaande datasets. Daarnaast zal een juridisch en ethisch raamwerk worden ontworpen met richtlijnen voor een implementatieonderzoek van deze software in zorginstellingen. Het doel van dit verkennend onderzoeksproject is om vertrouwen op te bouwen bij belanghebbenden en 'lessons learned' op te nemen in een latere implementatiefase.
Dementie komt steeds vaker voor en heeft grote invloed op het dagelijks leven van alle betrokkenen. Wat is voor mensen met dementie en hun naasten belangrijk? En welke rol kunnen professionals vanuit het gezondheids- en sociaal domein hierin vervullen? Doel Dit promotieonderzoek richt zich op de onderbouwing van handelen en ontwikkeling van werkwijzen van professionals die thuiswonende mensen met dementie en hun naasten begeleiden. Resultaten Een framework met de betekenis van dementie voor het dagelijks leven. Bouwstenen voor een integrale werkwijze voor professionals in het gezondheids- en sociaal domein in samenwerking met mensen met dementie en hun sociaal netwerk. Artikel: Everyday Experiences of People Living with Mild Cognitive Impairment or Dementia: A Scoping Review en de posterpresentatie erover. Looptijd 01 februari 2021 - 31 januari 2025 Aanpak In een scoping review kijken we naar wat bekend is over het dagelijks leven vanuit het perspectief van mensen met dementie zelf. Dit gaan we verrijken met een veldstudie onder mensen met dementie en hun naasten. In een praktijkanalyse kijken we naar de huidige werkwijze en ontwikkelrichtingen vanuit professionals in het gezondheids- en sociaal domein. Vervolgens ontwerpen we een integrale werkwijze, die zal worden uitgevoerd en geëvalueerd in ontwikkelwerkplaatsen. Relevantie voor de beroepspraktijk Door de ontwikkeling van een integrale benadering wordt domeinoverstijgend samengewerkt aan een belangrijke opgave op het snijvlak van gezondheid en welzijn. De resultaten van dit onderzoek zijn direct toepasbaar voor de beroepspraktijk en worden vertaald naar het onderwijs. Samenwerking Samenwerkingspartners binnen het onderzoek zijn: Academische Werkplaats Sociaal Werk en Academische Werkplaats Ouderen, Tranzo en Universiteit van Tilburg Samenwerkingspartners uit het werkveld zijn: Zorgspectrum, Alzheimer Nederland afdeling Lekstroom, SWOM, Tympaan de Baat, Careyn, Rijnhoven, Netwerk Dementie Lekstroom en Netwerk Dementie West Utrecht. Samenwerking met het onderwijs vindt plaats in het interprofessioneel leernetwerk dementie. Hierin werken studenten van gezondheids- en sociale opleidingen samen met praktijkpartners en onderzoek aan vraagstukken over dementie. Daarnaast worden regelmatig open webinars georganiseerd.
In dit project werkt het Windesheimlectoraat Innoveren met Ouderen samen met het Inhollandlectoraat Gezondheid en Welzijn van Kwetsbare Ouderen, UNO-UMCG, Alzheimer Nederland-afdeling IJssel-Vecht, V&VN en zorgorganisaties Carintreggeland en Cordaan aan de beantwoording van de onderzoeksvraag: Op welke wijze kunnen wijkverpleegkundigen en casemanagers hun aanpak van onbegrepen gedrag bij thuiswonende niet-westerse migranten met dementie verbeteren? Met het project beogen de projectpartners kennis te vergaren waarmee wijkverpleegkundigen en casemanagers hun zorg voor migranten met dementie met onbegrepen gedrag en hun familieleden kunnen verbeteren. Deze verpleegkundigen kunnen deze kennis inzetten in hun werk binnen thuiszorgorganisaties. Via de partners komt de kennis ten goede aan een breder werkveld zoals gezondheidscentra, verpleeghuizen, sociale wijkteams en aan het verpleegkundige en social work-hoger beroepsonderwijs. Wijkverpleegkundigen en casemanagers zorgen steeds vaker voor niet-westerse migranten met dementie en hun mantelzorgers. Onbegrepen gedrag zoals agressie of apathie komt veel voor bij mensen met dementie. De beroepsgroep weet niet hoe dit onbegrepen gedrag bij niet-westerse migranten met dementie in de thuissituatie goed aan te pakken. Onbegrepen gedrag vermindert de kwaliteit van leven van de oudere migrant en van mantelzorgers en bekort de volhoudtijd van de mantelzorgers. Dit laatste kan leiden tot (versnelde) verpleeghuisopname. De verpleegkundigen hebben in deze context behoefte aan nieuwe kennis en een ondersteunende methodiek bij de aanpak van onbegrepen gedrag bij thuiswonende migranten met dementie. De onderzoeksmethode betreft participatief ontwikkel- en evaluatieonderzoek in 3 deelstudies: (1) 4 Casestudies (regio’s Twente en Amsterdam) (2) Ontwikkelen van een methodiek (3) Proefimplementatie (2 regio’s). Resultaten: a. Inzichten vervat in 1 wetenschappelijk artikel en 2 vakpublicaties. b. Methodiek die verpleegkundigen ondersteunt bij de aanpak van onbegrepen gedrag van thuiswonende migranten met dementie: (-) handreiking, (-) blended-learning gericht op formeel en informeel leren, (-) implementatieplannen voor verpleegkundige praktijk- en beroepsonderwijs. c. Beproefde methodiek, geïmplementeerd in 2 zorgorganisaties (2 regio’s).
