Leerlingbegeleiding wordt veelal omschreven als het geheel van activiteiten binnen de school, dat erop gericht is leerlingen optimaal van het onderwijs te laten profiteren. Hoewel leerlingbegeleiding gerelateerd is aan discussies over de pedagogische functie van de school (waarom en hoe onderwijzen en begeleiden we leerlingen?), wordt zij momenteel toch vooral omschreven in organisatorische termen (wie doet wat wanneer?). Vanuit het idee om meer preventief te werken wordt veelal gesproken over integratie van het onderwijssysteem en het begeleidingssysteem: geontegreerde leerlingbegeleiding of tegenwoordig ook integrale leerlingbegeleiding. In dit artikel wordt dit integratie-begrip verwarrend genoemd, zeker wanneer gesteld wordt dat onderwijs en begeleiding hetzelfde zijn. Wij spreken liever van begeleidend onderwijs als overkoepelend doel voor zowel de leerlingbegeleiding als het onderwijs in de klas. Voorgesteld wordt leerlingbegeleiding te blijven benoemen als aparte discipline in de school, maar de functie en taak daarvan te herdefinikren Het zou moeten gaan om ontwikkelingsgerichte leerlingbegeleiding, primair gericht op de ondersteuning van docenten bij het realiseren van begeleidend handelen in de klas. Begeleidend onderwijs (1) is gericht op de ontwikkeling van de sociale, persoonlijke in intellectuele vorming van alle leerlingen, (2) waardeert individuele verschillen en stimuleert de zelfverantwoordelijkheid van leerlingen en (3) vindt plaats in een schoolklimaat dat de behoeften van alle leerlingen respecteert. In dit artikel wordt aangegeven hoe ontwikkelingsgerichte leerlingbegeleiding daaraan kan bijdragen.
DOCUMENT
Gebruik van normgerefereerde teste als uitgangspunt voor leerlingbegeleiding
DOCUMENT
Wat is leerlingbegeleiding?, Hoe verhoudt leerlingbegeleiding zich ten opzichte van andere taken van de school? Hoe kan men leerlingbegeleiding verbeteren? In scholen voor secundair onderwijs leven veel vragen over leerlingbegeleiding. Vaak houden die vragen verband met de aanpak die gevolgd kan worden om op die vragen een antwoord te geven. Toepassing van nieuw geleerde - door anderen ontwikkelde - kennis blijkt vaak teleurstellend. Docenten met begeleidende taken hebben behoefte aan een aanpak waarbij hun eigen praktijkkennis erkend wordt en waarbij zij gestimuleerd worden deze praktijkkennis verder te ontwikkelen. Een aanpak die betrokkenen uitdaagt tot het denken en doen over de grenzen van hun eigen routines en gewoontes heen. Dit boek laat aan de hand van vele praktische voorbeelden zien hoe docenten en lerarenopleiders in internationale project TRIO samenwerkten om op hun vragen een antwoord te vinden. Zij gingen daarbij uit van een nieuwe, ontwikkelingsgerichte visie op leerlingbegeleiding in de vier betrokken landen (Nederland, Rusland, Amerika en Engeland). Het 'op zoek gaan' hield in: actief en onderzoeksmatig de eigen situatie in kaart brengen en systematisch nadenken over mogelijke oplossingen. De in dit boek gegeven praktische voorbeelden zijn ingebed in meer theoretische beschrijvingen van leerlingbegeleiding in de vier deelnemende landen en een meer theoretische beschrijving van de onderzoeksmatige methode om het eigen handelen in de praktijk te begrijpen en te verbeteren. Op basis van de ervaringen worden tenslotte beroepskenmerken van de begeleidende docent aan de orde gesteld.
DOCUMENT
Zeker in een tijd waarin steeds meer pubers psychisch kwetsbaar zijn, is het zaak om hun eerste vertrouwenspersonen op VO-scholen optimaal toe te rusten om ook daadwerkelijk die vertrouwenspersoon te kunnen zijn. Dat vraagt om professionalisering bij alle schoolbesturen en op alle scholen waar dat nog onvoldoende gebeurt. Door gericht cursusaanbod, door mogelijkheden voor reflectie en intervisie, door het mogelijk maken van uitwisseling over leerlingen tussen mentoren die elkaar opvolgen in de begeleiding van groepen en door actieve steun vanuit de zorgstructuren op scholen. En door daartoe via het scheppen van adequate randvoorwaarden aan bij te dragen. Daartoe zijn bestuurders en directies aan zet, en daartoe roepen wij hen met kracht op.
MULTIFILE
Wanneer wij een praktisch probleem willen oplossen, dan doet zich onmiddellijk de vraag voor naar methoden en strategiekn die we daarbij zullen gebruiken. Het belangrijkste criterium dat wij over het algemeen zullen hanteren is de mate waarin de gekozen methoden en strategiekn geschikt zijn om onze doelen te bereiken. In het dagelijks leven kiezen we onze methoden en strategiekn vaak op basis van routines of op basis van impliciete ideekn over wat wel en niet juist is en wat wel en niet zal werken. In ons professionele leven hebben we echter behoefte aan meer weloverwogen keuzes op basis van expliciete verwachtingen met betrekking tot wat wel en niet juist is en wat wel of niet zal werken. Wij hebben behoefte aan inzicht in en kennis over onze praktijk. In dit artikel beschrijven wij een benadering waarmee docenten hun routines en impliciete ideekn voor zichzelf en voor anderen zichtbaar kunnen maken, om vervolgens daarop te reflecteren en te handelen. Het gaat daarbij om actieonderzoek als professionaliseringsstrategie. Binnen deze benadering vormt reflectie een basis om (1) het inzicht in en kennis over belangrijke thema's met betrekking tot de eigen onderwijspraktijk te vergroten en (2) de eigen onderwijspraktijk te veranderen.
DOCUMENT
Underground is ontstaan als online variant op het Agora Onderwijs. Steeds vaker wordt een beroep gedaan op de vereniging Agora Onderwijs, door ouders buiten de regio waar Agora scholen zich bevinden, omdat hun kind is uitgevallen in het onderwijs binnen de voor hen nabij liggende regio. Agora ziet een groeiende vraag naar begeleiding voor thuiszitters. Het Agora kenmerkt zich door een nieuwe manier van organiseren van leer- en ontwikkelprocessen voor leerlingen. Nadruk ligt op het leren binnen contextrijke situaties waarin leerlingen zich motiveren om vooral zelfregulerend en samenwerkend, vanuit intrinsieke motivatie te leren. Vraagstelling vanuit deze aanpak is als volgt geformuleerd: Welke interacties voortkomend uit de Undergroundaanpak op existentieel, emotioneel, pedagogisch- en sociaal gebied tussen thuiszittende leerlingen en hun coaches ondersteunen de leerlingen bij het volgen van hun educatieve leer- en ontwikkelprocessen? DIt onderzoek is een case-study en gaat over een interventie voor thuiszitters: Agora Underground. Om kenmerken te vinden van de Undergroundaanpak zijn twee coaches en 3 leerlingen geïnterviewd. De deelvragen zijn beantwoord door middel van interviews met de coaches, leerlingen en schriftelijke informatie via website. Een deel van de beantwoording is tevens terug te vinden in de literaire onderbouwing. Met behulp van de conclusies van de verschillende deelvragen is de centrale onderzoeksvraag beantwoord. Opvallend in de deelvraagconclusies is dat contact en relatie steeds terugkerende thema’s zijn. Contact gaat over de mogelijkheid om een relatie aan te gaan, in dit onderzoek de Undergroundaanpak. Op existentieel gebied dient dit een legitieme mogelijkheid te zijn voor leerlingen die deze vorm van onderwijs en begeleiding nodig hebben. Op emotioneel en pedagogisch gebied gaat het over relaties. In de begeleiding dienen de leerlingen gezien te worden. De coaches moeten in staat zijn een vertrouwensband met hen op te bouwen en hen daartoe op de juiste wijze te benaderen, zodat de leerling zich gehoord weet. Sleutelbegrippen vanuit dit onderzoek zijn: goed kunnen luisteren en de ander zien. Op sociaal gebied blijkt dat er een rol is voor alle betrokkenen om samen te werken ten behoeve van de leerling. Dit vraagt daadkrachtige betrokkenheid. De leerling is hierbij de spil in het web, heeft verantwoordelijkheid die passend is bij zijn situatie en waarbij zijn ontwikkeling centraal staat. Interventies binnen Underground werkten voor de ene leerling beter dan voor de andere. Er zijn drie leerlingen geïnterviewd, waarbij de verkregen data veel overeenkomst vertoonden. Bediscussieerd kan worden in hoeverre zij met hun antwoorden de hele groep Underground leerlingen vertegenwoordigen. Het aantal leerlingen bij Underground groeit nog steeds en er worden steeds nieuwe interventies ingezet. Follow-up onderzoek is aanbevolen om te verkennen of er nieuwe interventies zijn die helpend zijn voor de thuiszitters. Aanbeveling is dan om een grotere groep respondenten te bevragen in verband met betrouwbaarheid. Echter de gegeven antwoorden van respondenten komen overeen met andere bronnen en onderzoeken.
DOCUMENT
Achtergrond en theorie van het SchoolloopbaanVolgSysteem ontworpen door het IVBO team van de PTH
DOCUMENT
Achtergrond en ontwikkeling leerlingvolgsystemen
DOCUMENT
Persoonsvorming in het onderwijs staat recent sterk in de belangstelling. Het wordt door velen gezien als een cruciaal element van goed onderwijs. Maar er zijn ook vragen. Wat is persoonsvorming nu precies? Hoe geef je er als leraar vorm aan in de praktijk van het klaslokaal? Voor welke uitdaging staat een schoolleider die met persoonsvorming aan de slag gaat? Dit boek beschrijft de praktijk van een school die persoonsvorming als vak heeft ingevoerd. Het biedt geen defi nitief antwoord op deze vragen, maar reikt ervaringen, theoretische kaders en reflecties vanuit het perspectief van leraar en leerling aan, die andere leraren en schoolleiders kunnen inspireren om zelf bewust met persoonsvorming in hun onderwijs aan de slag te gaan.
DOCUMENT