Duurzaam beroepsonderwijs is onderwijs waarin de taalontwikkeling van alle studenten gestimuleerd wordt. Taal is immers een cruciaal middel om succesvol te zijn in het onderwijs, het werkveld en de maatschappij in brede zin. Met taal bedoelen we dan niet alleen het Nederlands als instructietaal, maar ook de andere talen waarover veel van de studenten in het mbo beschikken. Dit artikel geeft inzicht in de opbrengsten van het project Taalsterk aan het Werk, waarin taal- en vakdocenten binnen het Gezondheidszorg College van ROC Midden Nederland in twee professionele leergemeenschappen gewerkt hebben aan diverse talige interventies.
Met nieuwe taken en rollen kan het beroep voor leraren aantrekkelijk en motiverend blijven. Maar in de meeste gevallen is niet iedere rol voor iedere leraar beschikbaar. Er kan nu eenmaal maar een beperkt aantal rekencoördinatoren of MR-leden in een school zijn. Bovendien vragen nieuwe rollen ook nieuwe competenties.Om te kijken welke rol voor welke leraar geschikt is, gebruiken scholen diverse vormen van evaluatie of beoordeling. Die kunnen summatief zijn, bijvoorbeeld wanneer er meer kandidaten zijn dan beschikbare plekken, maar ook formatief. In dat laatste geval is het geven van feedback een impuls voor verdere competentie-ontwikkeling.In dit hoofdstuk beschrijf ik hoe evaluatie, beoordeling en feedback een bijdrage kunnen leveren aan loopbaanontwikkeling van leraren. De term ‘evaluatie’ geldt hierbij als verzamelterm voor allerlei vormen van summatieve of formatieve beoordeling. Overigens is er nog weinig onderzoek beschikbaar waarin evaluatie van leraren expliciet in verband wordt gebracht met loopbaanontwikkeling en loopbaanbeslissingen door leraren of schoolleiders. Dit hoofdstuk is daarom grotendeels gebaseerd op de uitkomsten van een seminar van de Working Group Schools van de Europese Commissie over deze thematiek (ET2020 Working Group Schools, 2019).
MULTIFILE
Philip Kohnstamm wijst in zijn werk op het belang van het leren van leraren en van de dialoog binnen de school over nieuwe inzichten ten aanzien van leren en lesgeven. Die twee thema’s zijn nog steeds uitermate actueel binnen het onderwijs. Nieuwe inzichten uit onderzoek vinden niet automatisch hun weg naar de schoolpraktijk en nieuwe kennis die verworven is tijdens professionaliseringsactiviteiten bereiken niet altijd collega’s binnen de school. Dit is te beschouwen als een transfervraagstuk.In dit artikel gaan we in op de vraag hoe deze transfer bevorderd kan worden. De actualiteit van Philip Kohnstamm laten we zien aan de hand van enkele zeer recente studies vanaf 2017 naar het leren van Nederlandse leraren in het basis- en voortgezet onderwijs, op zoek naar handvatten die deze studies bieden voorhet versterken van transfer. De transfer speelt zowel op individueel niveau van de leraar die nieuwe inzichten verwerft tijdens professionaliseringsactiviteiten,als op het niveau van groepen leraren die samen vorm geven aan professionalisering en hun inzichten willen delen met anderen buiten de eigen groep.De besproken studies verschillen in focus en aanpak, maar bieden gezamenlijk belangrijke handvatten voor zowel de lerarenopleidingen, de leraar als de schoolleiding.
In deze onderzoekswerkplaats, die we Proeftuin noemen, richten we ons op het onderzoeken en verbeteren van het pedagogisch-didactisch handelen van mbo-docenten om de aansluiting op leer- en/of onderwijsbehoeften van studenten te versterken. Daarvoor werken we samen in professionele leergemeenschappen (PLG’s).
In deze onderzoekswerkplaats, die we Proeftuin noemen, richten we ons op het onderzoeken en verbeteren van het pedagogisch-didactisch handelen van mbo-docenten om de aansluiting op leer- en/of onderwijsbehoeften van studenten te versterken. Daarvoor werken we samen in professionele leergemeenschappen (PLG’s).Doel Het consortium (bestaande uit drie mbo-instellingen, twee lectoraten van Hogeschool Utrecht en Open Universiteit) wil in de Proeftuin inzichten opdoen over passend onderwijs en het collectief leren en onderzoeken in het mbo. Daarnaast beogen ze bestaande initiatieven rondom passend onderwijzen uit te bouwen, daarbij profiterend van elkaars ervaring. Resultaten Inzichten in passend onderwijzen in het mbo (afkomstig uit de PLG’s en een inhoudelijke meta-PLG) Inzichten in collectief leren en onderzoeken van mbo-docenten (afkomstig uit een procesmatige meta-PLG) Online toolkit met de inzichten uit alle PLG's, gebundeld in de vorm van bijv. vlogs, kennisclips, podcasts, infographics en handreikingen voor docenten De betrokken mbo-instellingen verduurzamen de aanpak en werken blijvend in PLG’s Looptijd 05 september 2022 - 04 september 2026 Aanpak De Proeftuin bestaat uit tien PLG’s en twee meta-PLG's. De PLG’s doen onderzoek naar een subthema rondom passend onderwijzen. De inhoudelijke meta-PLG bundelt inzichten uit de PLG's om daar overkoepelende lessen over passend onderwijzen uit te trekken. De procesmatige meta-PLG ontwikkelt kennis over het collectief leren en onderzoeken door mbo-docenten in de PLG's. Daarbij worden de PLG’s begeleid door een onderzoek en een onderwijsprofessional uit het mbo, om de aanpak te verduurzamen.
In de PROOFtuin begeleiden onderzoekers van de Hogeschool Utrecht onderwijsprofessionals van ROC Midden Nederland om onderzoek te doen in en naar hun eigen onderwijspraktijk. Hier onderzoeken ze de interventies die zijn ingezet met NPO-middelen en het leren in PLG's.Doel De PROOFtuin heeft als doel om organisatie-specifieke kennis te ontwikkelen over ingezette interventies op basis van de NPO-middelen en over het leren in PLG's. Op basis daarvan wordt beoogd dat het onderzoekend en collectief lerend vermogen van onderwijsprofessionals wordt vergroot. Resultaten Monitoren en evalueren van initiatieven die zijn ingezet vanuit NPO-middelen, om deze zo nodig te kunnen borgen; Kennis ontwikkelen over het leren in professionele leergemeenschappen binnen de organisatie; Versterken van onderzoekend vermogen van onderwijsprofessionals; Versterken van collectief lerend vermogen van onderwijsprofessionals. Looptijd 01 januari 2022 - 31 december 2022 Aanpak De PROOFtuin bestaat uit drie PLG's, begeleid door ervaren onderzoekers: twee PROOFlabs en een OVERlab. In de PROOFlabs onderzoeken onderwijsprofessionals hun eigen praktijk. In het OVERlab onderzoeken onderwijsprofessionals het leren in de PROOFlabs. Elke PLG bestaat uit zes sessies.
