Om veel leerplezier mogelijk te maken is in september 2004 het Open Space Atelier van start gegaan, waarin door studenten, docenten en hun kinderen vrij gewerkt en met elkaar gesproken kan worden over ons boeiende vak: het onderwijs. Er is geen agenda of programma. De gebeurtenissen worden door de inbreng van de aanwezigen bepaald. In het Lectoraat Vernieuwende Opleidingsmethodiek en -didactiek onderzoeken we met lector Hans Jansen manieren van Levend Leren (in het kerstboekje dat Jan Brandsma ons cadeau deed, is over Levend Leren al veel te lezen: leren mag spannend, uitdagend en geïnspireerd als het leven zelf zijn). Deze onderzoeken verlopen op verschillende wijze: literatuurstudie, observatie en het toetsen van denkbeelden en theorie aan de praktijk. Een van de wegen om Levend Leren vorm te geven is het onderzoek naar de weg van Teacher-Directed Learning naar Self-Directed Learning en Free Agent Learning. Bij onze kenniskringdagen werken we met een open space aanpak. Dan verkennen we gezamenlijk creatieve en inspirerende wegen in ons eigen leerlandschap.
In this chapter it is argued that self-direction is currently well above the head of the majority of youngsters and even of many adults. Evidence for this conclusion stems from developmental and brain research. However, for various reasons it is important that people develop the competences that are necessary for self-direction. To what degree is it possible to develop these competences? Are they 'learnable'? What can education contribute?
This study analyses the dilemmas and practical problems in implementing competence-based vocational education through 11 case studies. Schools seem to meet various fundamental issues, but it remains difficult in what way the acquisition and use of a way of knowing and thinking that is based on vocational theory can be stimulated. Reflection, authenticity and coaching seem to missing. In order to explain these results, the article also reflects on factors that account for the distance between promising concepts and actual teaching practice.