© 2025 SURF
Hoe gaan onze studenten in het kader van hun studie om met informatie? Waar halen ze informatie vandaan en in welke mate maken ze daarbij bewuste keuzes?
Het onderzoeksprogramma Smart Education van de Faculteit Onderwijs en Opvoeding richt zich op het ontwikkelen en verspreiden van kennis en expertise over de effectieve inzet van de mogelijkheden van Kunstmatige Intelligentie in het onderwijs.
MULTIFILE
Deze praktijkpublicatie lat de opbrengst zien van vier jaar praktijkonderzoek in het lectoraat 'Eigentijds toetsen en beoordelen' van Fontys Lerarenopleiding in Tilburg. De kenniskringleden presenteren onderzoek naar hun eigen toetspraktijk en een masteronderzoek. Tevens is een hoofdstuk gewijd aan het onderzoek 'Bewust en bekwaam toetsen' dat de kenniskring samen met drie andere instituten in een SURF-project heeft uitgevoerd.
Leerkrachten die hun leerlingen willen ontwikkelen tot reken-wiskundige probleemoplossers moeten zelf ook goede probleemoplossers zijn. Om toekomstige leraren basisonderwijs, aan dit doel te laten werken is het van belang dat ze non-routine reken-wiskundige problemen oplossen en bovendien daarbij reflecteren op hun rekenwerk.
Kernproblemen in de aansluiting met het hoger beroepsonderwijs zijn de weinig flexibele overgang vanuit voortgezet en middelbaar beroepsberoepsonderwijs en de uitval en vertraging in de propedeuse. Vanaf 2002 werkt Fontys Hogescholen aan een goede doorstroom en aansluiting, die aanhaakt bij de innovaties in het hbo en mbo. De ontwikkeling van de Fontys Competentie Wijzer (FCW) is een belangrijk initiatief hierbij. De FCW is ontwikkeld als instrument voor de student in het middelbaar beroepsonderwijs om te onderzoeken of een vervolgstudie in het hbo iets voor hem is. De FCW is een selfassessment waarin de student zijn loopbaanoriëntatie, studie-interesses, algemene en sectorspecifieke hbo-begincompetenties, leerstrategieën, studiegedrag en ontwikkelpunten zichtbaar maakt. Het invullen van de (digitale) vragenlijst kost ongeveer één uur tijd en de resultaten komen direct beschikbaar. De mbo-student kan met de resultaten een beter onderbouwde keuze maken voor eventuele doorstroom. Ook vormen ze een prima uitgangspunt om te gaan werken aan minder sterke punten. Dit voornemen van de student kan input zijn bij het opstellen van een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Kortom, de FCW is een instrument om beter regie te kunnen voeren over de eigen studieloopbaan en daardoor kansrijker door te stromen naar en te studeren in het hbo. Wil de FCW succesvol zijn, dan is inbedding in de studieloopbaanbegeleiding voorwaardelijk. Vanuit de ervaringen met de FCW voor het mbo zijn de FCW voor het voortgezet onderwijs (havo) ontwikkeld alsmede de Fontys Propedeuse Wijzer (FPW).
Toetsen en beoordelen zijn onlosmakelijk verbonden aan het hbo-onderwijs. De taak van elke instelling is immers de student te kwalificeren voor zijn of haar toekomstige beroep of functie. Of die doelstelling is bereikt kan alleen maar worden vastgesteld door te toetsen. Maar onderwijs levert vaak meer op dan een toets laat zien. In dit artikel beschrijf ik hoe ruimte gemaakt kan worden voor leerresultaten die weliswaar niet meet-, maar wel merkbaar zijn. Ik ga in op de educatieve en vormende waarde van theater, maar zal ook beschrijven hoe door op een andere manier om te gaan met toetsing, het studiegedrag van studenten kan veranderen.