In Antenne Amsterdam wordt sinds 1993 jaarlijks het middelengebruik bij jongeren en jongvolwassenen in de hoofdstad in kaart gebracht. Dit gebeurt op basis van een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve methoden. In 2023 verzamelden we informatie via (1) interviews met een 26-koppig uitgaanspanel die vanuit insidersperspectief of vanuit hun werk als beveiliger, manager of organisator vertellen over het trendsettende uitgaansleven; (2) interviews met een panel kwetsbare jeugd waarin zeven professionals zijn vertegenwoordigd die met buurtjongeren werken; (3) een anonieme survey (vragenlijsten) over middelengebruik onder voetballers en publiek bij twaalf amateurclubs; en (4) analyse van testuitslagen van meer dan vijfduizend vrijwillig aangeleverde drugsmonsters bij testservices. De Amsterdamse drugs- en gebruikersmarkt wordt gekenmerkt door golfbewegingen. Twintig jaar geleden werd in Antenne 2003 een 'nieuwe nuchterheid’ aangekondigd; tien jaar later zagen we in Antenne 2013 meer middelengebruik over de hele linie; en weer tien jaar verder lijken zich onder trendsettende uitgaanders in 2023 de contouren van een hernieuwde nuchterheid af te tekenen. De voetbalsurvey laat zien dat vrijetijdsdomeinen van sport en uitgaansleven overlappen. Sporten en middelengebruik zijn niet noodzakelijk tegenpolen, maar vaak twee kanten van dezelfde medaille. De meeste sporters en uitgaanders zijn mensen die gezonde en ongezonde gewoontes balanceren.
In Antenne Amsterdam wordt sinds 1993 jaarlijks het gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs in de hoofdstad in kaart gebracht. Dit gebeurt op basis van een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve methoden: interviews met een uitgaanspanel van insiders die vertellen over het trendsettende uitgaansleven, interviews met een panel kwetsbare jeugd waarin professionals zijn vertegenwoordigd die met buurtjongeren werken, een survey (vragenlijsten) over middelengebruik bij wisselende doelgroepen, en analyse van testuitslagen van de Amsterdamse drugstestservices.Het jaar 2021 ging van start midden in een harde lockdown met de invoering van een avondklok. In het voorjaar zit het uitgaansleven nog steeds op slot en zijn vooral thuisfeesten populair. Na een teleurstellende ‘bummer of love’ zonder festivals, komt het uitgaansleven na de zomer weer op gang, met een bloeiende ravecultuur en een overdag-editie van het Amsterdam Dance Event. Maar daarna worden door stijgende besmettingscijfers weer steeds strengere maatregelen ingevoerd en volgt in december een nieuwe lockdown. Niet alleen voor het uitgaansleven kende het jaar 2021 twee gezichten, op alle vlakken van het dagelijks leven was het een achtbaan. In deze Antenne onderzoeken we in hoeverre dat zijn weerslag had op het middelengebruik van uitgaanders, kwetsbare jongeren, en mbo-studenten in Amsterdam.
In Antenne Amsterdam wordt sinds 1993 jaarlijks het gebruik vanalcohol, tabak, cannabis en andere drugs in de hoofdstad in kaartgebracht. Dit gebeurt op basis van een combinatie van kwalitatieveen kwantitatieve methoden. In 2022 verzamelden we informatie via(1) interviews met een 24-koppig uitgaanspanel die vanuit insidersperspectief of vanuit hun rol als locatiemanager, organisator ofsecurity vertellen over het trendsettende uitgaansleven; (2) interviewsmet een panel kwetsbare jeugd waarin zes professionals zijnvertegenwoordigd die met buurtjongeren werken; (3) een anoniemesurvey (vragenlijsten) over middelengebruik bij 246 club- enfestivalbezoekers; en (4) analyse van testuitslagen van vijfduizendvrijwillig aangeleverde drugsmonsters bij de Amsterdamse testservices.Hoewel het jaar nog van start ging in een lockdown, werden demaatregelen in de loop van januari al versoepeld en in februarigrotendeels afgeschaft. Na twee zomers zonder festivals, draait hetgehele uitgaansleven in 2022 weer op volle toeren. Dit rapport schetstvanuit verschillende bronnen wat dat betekende voor gebruikspatronen en trends in de Amsterdamse wereld van genotmiddelen.Een wereld waarin alcohol alom aanwezig is, maar rokers in deminderheid raken. En waarin ecstasy weer favoriet is, maar nietiedereen feest met drugs.
Alcoholgebruiksstoornis (AUD) is een groot probleem. Alleen al in de USA zijn er 15 miljoen mensen met een AUD en meer dan 950.000 Nederlanders drinkt overmatig. Wereldwijd is 3-8% van het aantal sterfgevallen en 5% van alle ziektes en letsels toe te schrijven aan AUD. Zorg staat voor uitdagingen. Zo krijgt meer dan de helft van de AUD-patiënten binnen een jaar na behandeling een terugval. Een oplossing hiervoor is de inzet van Cue-Exposure-Therapy (CET). Daarbij worden cliënten blootgesteld aan triggers d.m.v. objecten, mensen en omgevingen die zucht opwekken. Om op een realistische, veilige en gepersonaliseerde manier deze triggers te ervaren, wordt Virtual Reality ingezet (VRET). Op die manier worden coping-vaardigheden getraind om verlangen naar alcohol tegen te gaan. De effectiviteit van VRET is (klinisch) bewezen. De komst van AR-technologieën roept echter de vraag op om mogelijkheden van Augmented-Reality-Exposure-Therapy (ARET) te onderzoeken. ARET geniet dezelfde voordelen als VRET (zoals een realistische veilige ervaring). Maar omdat AR virtuele-componenten in de echte omgeving integreert, waarbij het lichaam zichtbaar is, roept het vermoedelijk een ander type ervaring op. Dit kan de ecologische validiteit van CET in de behandeling vergroten. Daarnaast is ARET goedkoper te ontwikkelen (minder virtuele elementen) en hebben cliënten/klinieken gemakkelijker toegang tot AR (via smartphone/tablet). Bovendien worden nieuwe AR-brillen ontwikkeld, die nadelen zoals een te klein smartphone-scherm oplossen. Ondanks de vraag vanuit behandelaars, is ARET nog nooit ontwikkeld en onderzocht rondom verslaving. In dit project wordt het eerste ARET-prototype ontwikkeld rondom AUD in de behandeling van alcoholverslaving. Het prototype wordt ontwikkeld op basis van Volumetric-Captured-Digital-Humans en toegankelijk gemaakt voor AR-brillen, tablets en smartphones. Het prototype wordt gebaseerd op RECOVRY, een door het consortium ontwikkelde VRET rondom AUD. Een prototype-test onder (ex)AUD-cliënten zal inzicht geven in behoeften en verbeterpunten vanuit patiënt en zorgverlener en in het effect van ARET in vergelijk met VRET.
Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer anderhalf miljoen operaties uitgevoerd. Na een operatie ontstaan vaak complicaties die het herstel van de patiënt ernstig kunnen belemmeren. Voor een beter herstel kan voorafgaand aan de operatie de belastbaarheid van de patiënt worden vergroot. Hiervoor wordt multimodale prehabilitatie ingezet, waarbij actief wordt geïntervenieerd op leefstijlfactoren zoals beweging, voeding, rookgedrag en alcoholgebruik. Eerstelijns MKB-fysiotherapeuten begeleiden prehabiliterende patiënten tijdens hun training. Het trainingsprogramma is gericht op het vergroten van de spierkracht en conditie. Patiënten volgen hiervoor driemaal per week een geprotocolleerd trainingsprogramma, gedurende een periode van ongeveer vier weken. Het trainingsprogramma is de centrale component van elk prehabilitatieprogramma en draagt in belangrijke mate bij aan een verbeterd postoperatief herstel. Voor het opstellen van een trainingsprogramma maken MKB-fysiotherapeuten gebruik van (regionale) protocollen en/of standaarden. Alhoewel deze voor een eenduidige aanpak zorgen, blijkt uit een steekproef bij 17 MKB-fysiotherapeuten dat deze nooit exact (kunnen) worden gevolgd. Patiënten verschillen immers in belastbaarheid, motivatie en/of beweegervaring, waardoor maatwerk noodzakelijk is. Een MKB-fysiotherapeut kan een trainingsprogramma op verschillende manieren aanpassen, waarbij de gevolgen voor de effectiviteit van de interventie niet altijd duidelijk zijn. MKB-fysiotherapeuten geven daarom aan dat er behoefte is aan een leidraad, waarin wordt geëxpliciteerd wat gewenste of ongewenste variatie is, zodat de gevolgen van gemaakte keuzes duidelijk zijn voor de zowel MKB-fysiotherapeut als de prehabiliterende patiënt. In dit project wordt in nauwe samenwerking met MKB-fysiotherapeuten onderzocht welke dilemma’s MKB-fysiotherapeuten ervaren bij het prehabiliteren van patiënten, waarna een leidraad wordt ontwikkeld waarmee effectieve prehabilitatie kan worden afgestemd op de mogelijkheden van de patiënt. Hiervoor wordt onderzocht wat gewenste en ongewenste variatie is bij prehabilitatie. Deze leidraad wordt vervolgens persoonsgericht en contextueel toegepast, geëvalueerd en doorontwikkeld in samenwerking met de eindgebruikers, waarna een implementatie -en disseminatieplan wordt ontwikkeld voor de ontwikkelde leidraad.
Aanleiding De somatische zorg voor patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA) schiet in de Nederlandse gezondheidszorg op een aantal punten ernstig tekort. Dit leidt ertoe dat deze patiënten eerder ziek worden en een beduidend kortere levensverwachting hebben dan gemiddeld. In navolging van de groeiende aandacht binnen de gezondheidszorg voor dit thema, zijn er landelijk twee multidisciplinaire richtlijnen ontwikkeld. De eerste richtlijn is voor somatische screening bij patiënten met EPA en de tweede voor de toepassing van leefstijlinterventies ter bevordering van de gezondheid van deze patiënten. De interventies vinden o.a. plaats op voeding, bewegen, roken, alcoholgebruik, middelenmisbruik, slaap en seksueel risicovol gedrag. In dit RAAK-project worden de twee richtlijnen aan de praktijk getoetst. Doelstelling Het RAAK-project beoogt implementatie en evaluatie van de reeds ontwikkelde richtlijnen in twee GGZ-instellingen bij een groep van 750 patiënten. De (post-)hbo-opgeleide verpleegkundig specialisten vervullen een spilfunctie bij de uitvoering van de screening en de leefstijlinterventies en hebben een coördinerende functie naar andere betrokken disciplines (arts, psychiater, diëtist, fysiotherapeut, etc.). Bij gebleken gezondheidsproblemen wordt effectieve behandeling ingezet, gemonitord en geëvalueerd. Ter ondersteuning van de verpleegkundigen zijn de belangrijkste aanbevelingen uit de richtlijnen vertaald in twee methodieken: de Verpleegkundige Monitoring bij Somatiek en Leefstijl (VMSL-GGZ) en Leefstijl in Beeld. Hierbij horen e-healthtools en een e-learningmodule. Een uitgebreide evaluatie zal uitwijzen of de richtlijnen rond somatiek en leefstijl effectief geïmplementeerd kunnen worden in de GGZ-beroepspraktijk. Boogde resultaten Het project brengt tot op het niveau van de patiënt de resultaten in beeld van het werken met richtlijnen en methodieken bij: 1) screening van patiënten met een ernstige psychische aandoening op dreigende gezondheidsproblemen; 2) toepassing van interventies als de gezondheid in gevaar is. De bij de methodieken horende e-healthtools en e-learningmodule zijn doorontwikkeld en breed inzetbaar. Verspreiding van kennis en ervaring die is opgedaan in het project vindt plaats via de netwerken van het consortium. Borging van de inzichten in het onderwijs is eveneens een primaire doelstelling.
